Hỗ trợ phục hồi sau bão lũ: Nhanh hơn và hiệu quả hơn

Cho DN vay ưu đãi để trả lương

Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, thiệt hại do Bão số 3 gây ra khoảng 40 nghìn tỷ đồng, ước giảm khoảng 0,15% GDP năm 2024.

Tốc độ tăng trưởng 6 tháng cuối năm của cả nước và nhiều địa phương dự báo chậm lại. Tăng trưởng GDP quý III của cả nước có thể giảm 0,35%, quý IV giảm 0,22% so với kịch bản không có bão số 3. Ước cả năm GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản ước tăng trưởng có thể đạt 6,8-7%.

Trong bối cảnh đó, ưu tiên hàng đầu trong việc hồi phục kinh tế sau bão là hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi bão.

Các chuyên gia cho rằng, Chính phủ và các tổ chức tài chính có thể đưa ra các gói vay với lãi suất thấp hoặc không lãi suất để hỗ trợ các doanh nghiệp và cá nhân tái thiết; giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế đất hoặc thuế giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp bị thiệt hại nặng.

Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp nhỏ và hộ gia đình, việc trợ cấp một phần chi phí tái thiết, sửa chữa cũng rất cần thiết để giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu.

Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn sau thiên tai. Do vậy, ngoài việc hỗ trợ giảm thuế, khoanh nợ, giãn nợ, cơ cấu lại nhóm nợ, thì cần có thêm những chính sách khác về thị trường, lao động, giảm bớt thủ tục rườm rà… để giúp doanh nghiệp phục hồi sản xuất.

Ông Tô Hoài Nam, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) kiến nghị, cho doanh nghiệp vay ưu đãi để trả lương và đóng bảo hiểm cho người lao động từ 3 - 6 tháng. Ngoài ra, cần giãn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT, miễn tiền thuê đất… cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng

Cần hỗ trợ nhanh và hiệu quả hơn

Theo TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và Chính sách (VEPR) cho rằng,để phục hồi sản xuất, các hộ kinh doanh, doanh nghiệp cần đầu tiên là vốn để xây dựng lại nhà xưởng, mua lại máy móc, thiết bị đã bị hỏng.

“Nhưng sau bão, chất lượng tài sản và khả năng đảm bảo vay bị giảm nên tiếp cận được nguồn vốn phù hợp lại càng khó khăn. Ngoài ra, việc xây dựng lại cơ sở vật chất của doanh nghiệp cũng có thể gặp khó khăn do liên quan đến thủ tục, trình tự quy trình xây dựng và quy trình nhập khẩu thiết bị”, ông Việt nói.

Theo TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, trước khi cơn bão diễn ra, nhiều dự báo cho rằng kinh tế Việt Nam có thể đạt cận trên mục tiêu do Quốc hội và Chính phủ đề ra, hoặc có thể khả quan hơn, khoảng 6,5 - 6,7% (kịch bản tích cực).

Tuy vậy, trong bối cảnh nền kinh tế vẫn rất nhiều rủi ro do phụ thuộc vào cầu bên ngoài là yếu tố khó kiểm soát được và khu vực trong nước vẫn còn nhiều khó khăn khi số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường so với với con số gia nhập thị trường có độ chênh chưa nhiều thì những thiệt hại do con bão này dù chưa tính toán được nhưng chắc chắn sẽ tác động mạnh đến kinh tế trong cuối năm.

“Ngoài số người thiệt mạng, đằng sau đấy là tài sản nguồn lực để cho sản xuất kinh doanh bị mất trắng. Rõ nhất là nông nghiệp hoa màu, chăn nuôi, thủy sản, sản xuất công nghiệp ở nhiều vùng, kho bãi, hệ thống giao thông vận tải bị tàn phá”, ông Thành nêu rõ.

Để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, ông Thành cho rằng có hai chính sách giống như thời kỳ COVID-19 có thể triển khai được luôn là tiền tệ liên quan đến khoanh nợ, hỗ trợ cho vay và giảm lãi suất; và chính sách tài khóa liên quan đến miễn giảm hoãn các loại thuế. Hay, trước đó, có nhiều gói hỗ trợ chưa thực hiện được thì có thể tính toán nguồn lực này hỗ trợ trực tiếp cho những hộ gia đình, cơ sở sản xuất kinh doanh phục hồi sau lũ.

"Các cơ chế hỗ trợ tài chính cần được tính toán làm thế nào để nhanh hơn và hiệu quả hơn", ông Thành nêu rõ.