Kiểm toán Nhà nước tiếp tục chỉ ra nhiều bất cập trong hoạt động của một số ngân hàng
Phạm Huyền -
22/08/2021 10:06 (GMT+7)
Kiểm toán Nhà nước vừa chính thức công khai kết quả kiểm toán năm 2020. Điều đáng chú ý nhiều vấn đề bất cập liên quan đến quản lý sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2019 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng 4 tổ chức tài chính, ngân hàng bảo hiểm và ngân hàng chính sách xã hội đã được làm rõ.
Ngân hàng Chính sách xã hội xoá nợ cho nhiều khách hàng chưa phù hợp
7 ngân hàng tăng trưởng tín dụng vượt mức tối đa cho phép
Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước nêu rõ, có 7 ngân hàng, trong đó hơn nửa nhà băng ngoại đã có mức tăng trưởng tín dụng vượt mức tối đa cho phép năm 2019. Tổng số dư nợ tăng trưởng vượt hạn mức tối đa này là gần 26.000 tỷ đồng. Trên thực tế, mỗi năm, Ngân hàng Nhà nước sẽ có hai lần điều chỉnh giảm lãi suất. Sau khi đưa ra hạn mức tín dụng cho từng tổ chức tín dụng đầu năm, cơ quan này tiếp tục có đợt nới rộng thêm lần 2 vào nửa cuối năm. Các tổ chức tài chính, ngân hàng, bảo hiểm được kiểm toán đảm bảo các chỉ tiêu an toàn trong hoạt động, kinh doanh có lãi, đạt mục tiêu tỷ lệ nợ xấu nội bảng dưới 2%.
Tuy nhiên, trong năm 2019, có một số tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng vượt mức tối đa cho phép của Ngân hàng Nhà nước gồm Ngân hàng TMCP Đại Chúng (PVcombank) vượt 13.656 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Sài Gòn vượt 8.654 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Bảo Việt vượt 3.153 tỷ đồng, Ngân hàng Shinhan Bank vượt 132 tỷ đồng, Ngân hàng Mizuho Hồ Chí Minh vượt 192 tỷ đồng, Ngân hàng Busan - Chi nhánh Hồ Chí Minh vượt 83 tỷ đồng, Ngân hàng Liên doanh Việt - Nga vượt 69 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, kiểm toán cũng thẳng thắn chỉ ra việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định việc xác định giá trị tài sản đảm bảo, việc hạch toán giá trị tài sản cho thuê tài chính chưa phù hợp. Cụ thể, việc xác định giá trị tài sản bảo đảm cho thuê tài chính theo Thông tư số 02/2013/TT-NHNN chưa căn cứ vào giá trị thực tế hợp lý của tài sản mà phụ thuộc vào dư nợ cho thuê, chưa phản ánh đúng bản chất của tài sản bảo đảm; Việc hạch toán, theo dõi, phản ánh giá trị tài sản cho thuê tài chính theo giá gốc ban đầu theo quy định tại Văn bản hợp nhất số 05/VBHN-NHNN chưa phù hợp với nguyên tắc giá trị tài sản cho thuê giảm dần và được chuyển giao cho bên đi thuê khi hết thời gian thuê.
Cùng đó, một số đơn vị đầu tư tài chính không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Đơn cử như Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (NHNo) có cổ tức, lợi nhuận được chia bằng 1,17% vốn đầu tư. Đầu tư 294,41 tỷ đồng vào Công ty TNHH MTV Cho thuê tài chính II - NHNo (ALC II) đã phá sản và chấm dứt hoạt động, phải trích lập dự phòng 100% vốn đầu tư, ngoài ra NHNo còn phải chịu trách nhiệm về khoản tổn thất phải bồi thường cho Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo phán quyết của Tòa án 862,64 tỷ đồng do NHNo bảo lãnh cho ALC II;
172,08 tỷ đồng vào Công ty TNHH MTV Cho thuê tài chính I - NHNo và 8,2 tỷ đồng vào Công ty TNHH Liên doanh Quản lý Đầu tư Agribank-VGFM phải trích lập dự phòng 100% vốn đầu tư; 1.250,91 tỷ đồng vào Công ty CP Chứng khoán Agribank phải trích lập dự phòng 92,34 tỷ đồng (lỗ lũy kế đến 31/12/2019 của Công ty là 360,6 tỷ đồng); một số khoản đầu tư tài chính ngắn hạn phải trích lập dự phòng 100% vốn đầu tư (178,25 tỷ đồng tiền gửi tại ALC II; 68,4 tỷ đồng trái phiếu Vinashin; 8,76 tỷ đồng trái phiếu Công ty CP Sông Đà Thăng Long; 20 tỷ đồng trái phiếu Công ty CP Vận tải Biển Bắc).
Ngoài các tồn tại kể trên, báo cáo kiểm toán còn nhận thấy, có những ngân hàng hạch toán doanh thu, thu nhập, chi phí chưa phù hợp, chính xác. Cụ thể như Ngân hàng VCB ghi nhận lãi dự thu không đúng quy định đối với các khoản nợ được cơ cấu lại 85,47 tỷ đồng; hạch toán thiếu 29,25 tỷ đồng phí bảo lãnh, phí phát hành; hạch toán thừa lãi dự chi 19,07 tỷ đồng; Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hạch toán thừa lãi dự thu 114,7 tỷ đồng; Ngân hàng Bảo Minh hạch toán thiếu doanh thu 7,04 tỷ đồng đối với các hợp đồng bảo hiểm đã phát sinh trách nhiệm…
Xoá nợ hơn 19 tỷ đồng cho khách hàng được coi là mất tích không đúng quy định
Đặc biệt, qua công tác kiểm tra, Kiểm toán nhà nước cũng phát hiện, Ngân hàng Chính sách xã hội xóa nợ 19,44 tỷ đồng (nợ gốc 14,78 tỷ đồng; nợ lãi 4,66 tỷ đồng) cho nhiều khách hàng được coi là mất tích theo xác nhận của chính quyền cấp xã, không phù hợp với quy định của Bộ Luật dân sự năm 2015 (Khoản 1 Điều 68 “…theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích”), trong đó có 17 trường hợp vẫn đóng bảo hiểm xã hội.
Đồng thời, điều chỉnh kế hoạch vốn Chương trình cho vay hộ dân tộc thiểu số nghèo chưa kịp thời dẫn đến năm 2018, 2019 có 3.135 trường hợp không được vay lãi suất ưu đãi (vay vốn theo Chương trình cho vay hộ nghèo với lãi suất 6,6%/năm trong khi lãi suất ưu đãi Chương trình cho vay hộ dân tộc thiểu số nghèo là 3,3%/năm) tương ứng tiền lãi ưu đãi 2,56 tỷ đồng.
Hay như việc áp dụng thời gian ân hạn 12 tháng đối với hầu hết các khoản cho vay không phù hợp quy định tại Quyết định 157/2007/QĐ-TTg (chỉ áp dụng trong trường hợp học sinh sinh viên (HSSV) ra trường chưa có việc làm/không có thu nhập); chính sách giảm lãi cho HSSV khi trả nợ trước hạn còn bất cập (đối tượng thực sự khó khăn lâu dài (như HSSV mồ côi, hoặc hộ nghèo) không được hưởng chính sách do không có khả năng trả nợ trước hạn; chính sách miễn giảm lãi giúp thu hồi và tăng nhanh vòng quay vốn không còn phù hợp do dư nợ của chương trình giảm nhiều; gia tăng cấp bù lãi suất từ NSNN).
Ngoài ra, ngân hàng chính sách xã hội cũng chưa triển khai quản trị hệ thống công nghệ thông tin đầy đủ theo định hướng, kế hoạch và quy định của ngân hàng nhà nước, khả năng hỗ trợ quản lý của hệ thống công nghệ thông tin chưa hiệu quả; chưa thực hiện đầy đủ các quy định của ngân hàng nhà nước về đảm bảo an toàn thông tin như chưa ban hành đầy đủ quy định về vận hành hệ thống dự phòng thảm họa, quy trình xử lý các tình huống mất an toàn, gián đoạn hoạt động của từng cấu phần trong hệ thống thông tin từ mức độ 2 trở lên; quản lý sử dụng thiết bị di động, sử dụng vật mang tin; quản lý mã khóa bí mật, kết nối internet…;
Ứng dụng công nghệ thông tin vào các nghiệp vụ liên quan đến báo cáo tài chính còn hạn chế: Quản lý thông tin cá nhân khách hàng chưa chặt chẽ, dẫn đến cho vay ưu đãi vượt hạn mức đối với khách hàng dùng 2 CMND; chưa bắt buộc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khách hàng vay là hộ gia đình, dẫn đến cho vay chồng chéo, sai quy định; quản lý các đối tượng xóa nợ trên hệ thống công nghệ thông tin chưa chặt chẽ...
Tại Vietcombank, đến cuối năm 2019, một số nghiệp vụ kế toán tài chính chưa được hoàn toàn tự động hạch toán trên các hệ thống công nghệ thông tin, một số dữ liệu chấm điểm xếp hạng tín dụng chưa được rà soát toàn diện dựa trên các nguồn dữ liệu sẵn có của đơn vị; Ứng dụng phân hệ thẻ tín dụng chưa tích hợp tự động chỉ tiêu lãi dự thu, lãi chưa thu với hệ thống…
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị, hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng phải đặt trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát, chế tài nghiêm minh để bảo vệ người mua bảo hiểm.
(VNF) - Các ngân hàng đang tăng tốc ứng phó để bảo vệ khách hàng. Hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận đã giúp ngăn chặn hàng trăm ngàn giao dịch đáng ngờ.
(VNF) - Từ hơn 200 đề xuất, 5 startup từ Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và Indonesia được các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn tài chính Shinhan lựa chọn để bước vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, hướng đến giải quyết các bài toán lớn của ngành ngân hàng.
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng đang dần khởi sắc. Các ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm cuối năm.
(VNF) - Theo Thông tư 30/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) và Giấy chứng nhận căn cước chính thức không còn được xem là giấy tờ hợp lệ đối với công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.
(VNF) - Nhìn lại quý II, nhiều ngân hàng tung gói vay dành cho khách dưới 35 tuổi với lãi suất thấp, khoảng 5-5,5%/năm cố định 3 năm đầu. Tuy nhiên, khoảng hơn một tháng trở lại đây, các ngân hàng đã dừng hẳn chương trình này.
(VNF) - Live Concert 2025 See The Light của ca sĩ Mỹ Tâm chính thức công bố giai đoạn mở bán vé rộng rãi cho công chúng với nhiều ưu đãi vượt trội và phương thức thanh toán đa dạng. Sự kiện đánh dấu bước tiếp theo trong chuỗi đồng hành chiến lược giữa Ngân hàng TMCP Đông Nam Á – SeABank (HoSE: SSB) và nữ ca sĩ, mang đến cho khán giả cơ hội tiếp cận vé một cách dễ dàng, thuận tiện, cùng ưu đãi hấp dẫn dành riêng cho chủ thẻ SeABank.
(VNF) - Việc cổ phiếu SHB được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell, nếu được chính thức xác nhận trong kỳ rà soát tới, không chỉ mang ý nghĩa “được ghi danh” trên một thước đo chuẩn mực quốc tế.
(VNF) - Theo đại diện VietinBank, ngân hàng này đang hoàn thiện các thủ tục xin cấp phép sản xuất vàng miếng và sẵn sàng tham gia với vai trò thành viên của Sàn vàng quốc gia khi mô hình này được vận hành.
(VNF) - Cuối năm là thời điểm để đánh giá lại kết quả đạt được trong năm và đặt ra mục tiêu tài chính cho năm mới. Xu hướng mới cho thấy người dùng chuyển từ các kênh đầu tư rủi ro sang các giải pháp tích lũy an toàn, trong đó gửi tiết kiệm ngân hàng trở lại như một trong những lựa chọn dẫn đầu.
(VNF) - Vietcombank, VietinBank và BIDV đều đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thẻ tín dụng trong bối cảnh thị trường tiêu dùng đang bước vào giai đoạn nhu cầu mua sắm tăng cao nhất năm.
(VNF) - Hàng nghìn nhân viên ngân hàng mất việc trong khi nhiều ngân hàng lại tuyển thêm nhân sự. Điều này phản ánh xu hướng tái cấu trúc mạnh mẽ trong ngành.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong với mô hình SeAPremium Lounge - không gian giao dịch và tư vấn đặc quyền dành riêng cho khách hàng ưu tiên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.