Lùm xùm vụ trốn thuế liên quan GPBank

Ngày 2/4, Tòa án nhân dân TP. HCM đã mở phiên tòa xét xử bị cáo Đoàn Minh Hà (sinh năm 1968; thạc sĩ luật) về tội "Trốn thuế". Cáo trạng xác định bà Hà nhận chuyển nhượng 11 bất động sản với Ngân hàng thương mại cổ phần Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) nhưng trốn thuế gần 21 tỷ đồng. Vì một số vấn đề quan trọng chưa được làm rõ nên Hội đồng xét xử quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

Không kê khai thuế

Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, bà Hà thành lập Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Liên Hà (trụ sở quận 1, TP. HCM) vào năm 2004. Trong tháng 4 và tháng 5/2010, bà Hà và đại diện GPBank thống nhất GPBank chọn mua hoặc thuê một số tài sản của bà Hà và DNTN Liên Hà để mở rộng mạng lưới của ngân hàng tại TP. HCM.

Sau đó, bà Hà với tư cách cá nhân và chủ doanh nghiệp cùng ông Đỗ Trung Thành, Phó tổng giám đốc GPBank được ủy quyền đại diện GPBank - ký 11 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và mua bán nhà ở trả chậm, trả dần tại Văn phòng Công chứng Sài Gòn.

Ngày 22/4/2010, bà Hà lấy tư cách chủ DNTN Liên Hà ký hợp đồng chuyển nhượng cho GPBank một căn nhà mặt tiền đường Lý Chính Thắng (quận 3) diện tích 379,7 m2 với giá 135 tỷ đồng. Việc nộp thuế, lệ phí do bà Hà chịu trách nhiệm.

GPBank đã chuyển đủ 135 tỷ đồng cho bà Hà vào tài khoản của DNTN Liên Hà. Ngoài ra, bà Hà còn lấy tư cách cá nhân và DNTN Liên Hà chuyển nhượng cho GPBank 10 bất động sản khác và đã nhận tổng số tiền 379 tỷ đồng.

Trong đó, GPBank đã nộp các loại thuế và lệ phí 3 bất động sản tại quận Tân Phú, quận 1 và quận 3 với số tiền 2,8 tỷ đồng thay cho bà Hà. Những tài sản này bà Hà đã làm thủ tục sang tên cho GPBank.

Riêng tiền thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân 8 bất động sản còn lại là hơn 20,7 tỷ đồng bà Hà không kê khai nộp thuế.

Bà Hà đã dùng 379 tỷ đồng để trả các khoản gốc, lãi đã vay của các ngân hàng, sử dụng chi tiêu cá nhân nhưng không kê khai, nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.

Trong đó, Chi cục Thuế quận 1 xác định bà Hà không kê khai, nộp và thanh quyết toán 18,88 tỷ đồng thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp khi chuyển nhượng bất động sản tại đường Lý Chính Thắng. 

Chính vì vậy, Chi cục Thuế quận 1 đã ra quyết định xử phạt và truy thu số tiền bà Hà không kê khai thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp. Sau khi vụ án bị khởi tố, Chi cục Thuế quận 1 đã ra quyết định thu hồi quyết định xử phạt này và chuyển hồ sơ đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an để xử lý theo quy định pháp luật.

Mù mờ giao dịch

Tại tòa, bà Hà không đồng ý kết luận giám định cũng như cho rằng cáo trạng có chỗ chưa đúng. Trong giao dịch 11 bất động sản bà Hà nói rằng không thể hiện sổ sách.

Tuy nhiên, đại diện Chi cục Thuế quận 1 nói rằng khi kiểm tra phát hiện giao dịch căn nhà đường Lý Chính Thắng trên sổ sách DNTN Liên Hà có mua bán 135 tỷ đồng. Theo Hội đồng xét xử, DNTN Liên Hà có nhận tiền nhưng không kê khai mà chỉ ghi chép sổ sách, từ đó Chi cục Thuế quận 1 xử phạt giao dịch này.

Hội đồng xét xử hỏi đại diện GPBank có phải 11 giao dịch này là để che giấu khoản vay của Công ty Minh Quang (bà Hà là giám đốc) và cần xử lý nợ xấu nên đã hợp thức hóa các giao dịch này hay không?

Đại diện GPBank thanh minh rằng giữa bà Hà và ngân hàng có giao dịch vay mượn là 676 tỷ đồng và Công ty Minh Quang có vay tiền nhưng bao nhiêu thì không biết. Ngoài ra, đại diện ngân hàng còn khai Công ty Minh Quang có tài sản bảo đảm nhưng không có tài sản trong vụ án này mà tài sản bảo đảm là dự án khác.

Bà Hà thừa nhận có ký 11 hợp đồng chuyển nhượng như cáo trạng nêu và thủ tục pháp luật thì phải có ra công chứng, ngân hàng là người được chuyển nhượng. Bà Hà lại cho rằng hợp đồng chuyển nhượng là hợp đồng giả cách vì hai bên không hiểu hết pháp luật về hợp đồng.

Tuy nhiên, đại diện Viện kiểm sát đặt vấn đề tại thời điểm ký hợp đồng GPBank là ngân hàng lớn nên phải có ban pháp chế và bản thân bị cáo cũng là thạc sĩ luật nên không thể nói là hai bên không hiểu biết pháp luật. Đồng thời, khi nhận chuyển nhượng, bà Hà đã nhận đủ tiền nhưng không kê khai thuế. Chính vì vậy, việc nói rằng không nhận biết pháp luật về thuế là phi lý.

Trả lời Hội đồng xét xử, đại diện Chi cục Thuế quận 6 căn cứ vào các quy định của pháp luật thì trong vòng 10 ngày sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng, bên mua và bên bán phải ra cơ quan thuế làm nghĩa vụ kê khai thuế.

Tiếp lời, đại diện Viện kiểm sát hỏi bà Hà hành vi như vậy đã là trốn thuế hay chưa, bị cáo này im lặng một lúc rồi thừa nhận đã trốn thuế.