Tại diễn đàn nghiên cứu Việt Nam- Nhật Bản "Cơ hội Đối tác để Việt Nam tham gia thành công vào Cộng đồng Kinh tế ASEAN" diễn ra vào ngày 13/11 do Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức, các chuyên gia kinh tế cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam còn bị động và có mức độ sẵn sàng hội nhập chưa cao. Doanh nghiệp chưa nhận rõ được cơ hội và thách thức, lo lắng về vấn đề cạnh tranh gia tăng từ thương mại.
Ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho rằng có nhiều nguyên nhân sâu xa khiến doanh nghiệp Việt Nam không quan tâm và thụ động khi hội nhập.
"Chẳng hạn Việt Nam cắt giảm thuế nhập khẩu nhưng lại tăng thuế nội địa, tăng thu. Hay Luật về hiệp hội 10 năm vẫn không xây dựng được", ông Cung nêu dẫn chứng.
Tinh thần kinh doanh là động lực của sự phát triển và tăng trưởng kinh tế nhưng theo ông Cung, với những rào cản đó, tinh thần kinh doanh của kinh tế tư nhân đang thấp hơn nhiều so với 15 năm trước đây. Cải cách hiện nay ở Việt Nam đang cách biệt rất xa so với các nước, Việt Nam vẫn đang bước đi rất chậm chạp.
Tán thành với ý kiến trên, Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cũng cho rằng chưa bao giờ tinh thần kinh doanh lại thấp như hiện nay.
Theo bà Lan, có một nghịch lý là Việt Nam sẵn sàng giảm thuế, bỏ hàng rào thuế quan với các nước nhưng lại dựng lên các hàng rào với doanh nghiệp trong nước. Kể cả doanh nghiệp FDI cũng phải hứng chịu điều này.
"Nếu nói Việt Nam đứng thứ 2, thứ 3 về mức độ sẵn sàng trong AEC thì đó là một đánh giá mang tính hình thức nhiều hơn. Cái mà Việt Nam làm như giảm thuế, ban hành luật pháp trong AEC là có nhưng có một điều nghịch lý là Việt Nam tích cực tự do hóa với bên ngoài nhưng lại hạn chế tự do hóa bên trong", bà Lan nói.
Theo bà Lan, rào cản với doanh nghiệp trong nước được thể hiện rõ đối với khu vực doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, nông dân Việt Nam.
"Năm nào Chính phủ cũng nói tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhưng thực chất không tháo được mấy nút và mà các nút càng tăng, càng chặt hơn. Thể hiện rõ nhất là thủ tục hành chính cực kỳ phức tạp, nhiêu khê, gây khó cho hoạt động của doanh nghiệp.
Thuế phí là rào cản thứ hai. Ở Việt Nam rất nhiều loại thuế phí khác nhau. Như một quả trứng chịu 14 loại phí hay một con lợn cõng 51 thuế phí. Việt Nam chắc là vô địch về thứ đó", vị chuyên gia bày tỏ.
Ngoài ra, bà Lan cho rằng hiện nay môi trường kinh doanh vẫn còn bất bình đẳng giữa các loại hình doanh nghiệp.
Cụ thể, các doanh nghiệp nhà nước vẫn được bảo hộ và nhận đặc quyền do đó không quan tâm nhiều đến hội nhập, vấn đề mà khối doanh nghiệp nhà nước quan tâm là tiếp cận Nhật Bản, EU để có vốn ODA.
Doanh nghiệp FDI đã chủ động kết nối giữa Việt Nam và ASEAN. Còn doanh nghiệp tư nhân chịu sức ép lớn nhưng chưa quan tâm vì có đến 70% doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động nội địa, không tham gia xuất nhập khẩu nên không cảm nhận được sức ép.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp nhỏ và vừa thậm chí siêu nhỏ bị mối lo trước mắt quá lớn, phải đối phó với các vấn đề môi trường kinh doanh và ám ảnh bởi những "kỷ lục" số doanh nghiệp giải thể. Ở Việt Nam còn có rất nhiều loại thuế phí khác nhau. Như một quả trứng chịu 14 loại phí hay một con lợn cõng 51 thuế phí.
"Họ lo về tồn tại hơn là cạnh tranh trong tương lai, chưa bao giờ tinh thần kinh doanh của doanh nghiệp lại thấp như hiện nay. Tôi thật sự rất lo ngại, nhất là lúc Việt Nam đang hội nhập sâu rộng như thế này", bà Lan lo lắng.
Không những thế, theo chuyên gia Phạm Chi Lan, khoảng cách giữa Việt Nam với các nước ASEAN đang càng ngày càng giãn ra. Nhất là các nước Campuchia, Lào đang có cải cách tốt, tốc độ tăng trưởng cao hơn. Khoảng cách giữa Việt Nam với các nước có trình độ phát triển đang rất xa. Sau 20 năm gia nhập ASEAN nhưng Việt Nam vẫn chấp nhận nằm trong nhóm ASEAN4.
Theo đó, bà Lan cho rằng, khi xác định đổi mới tư duy và nhận thức cần định vị lại, 9 nước còn lại trong khối ASEAN có tầm quan trọng như thế nào trong số 57 nước Việt Nam tham gia FTA.
"Việt Nam phải làm thế nào để biến tiềm năng thành năng lực thật sự để phát triển vì thời gian không chờ đợi ai", bà Lan nhấn mạnh.
Phát biểu tại diễn đàn, Giáo sư Toshiro Nishizawa, Trường Chính sách công, Đại học Tokyo cũng cho rằng:Việt Nam đang ở trong bước ngoặt quan trọng và AEC. Bên cạnh đó cũng có nhiều thách thức. Việt Nam có thể vượt qua thách thức, để đạt được mục tiêu có thể mất thời gian từ 2 đến 10 năm nhưng nếu thời gian đó vẫn không có sự thay đổi thì người dân có thể cảm thấy thất vọng, Chính phủ không được tin tưởng nữa và đây sẽ là rủi ro lớn.
"Trong cuộc đua, thà làm một con rùa còn hơn làm một con thỏ. Những nước có thể không phát triển nhanh nhưng ổn định sẽ vượt qua khủng hoảng. Đó là quan điểm của tôi về cách mà Việt Nam có thể tồn tại", ông Toshiro Nishizawa đưa ra lời khuyên.
Tags:
(VNF) - Sáng 7/12, nhiều khách du lịch đang lưu trú tại các biệt thự khu vực biển Chí Linh, phường Phước Thắng (TP. Vũng Tàu cũ), TP. HCM phản ảnh, nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì hàng loạt căn biệt thự sẽ bị sóng biển cuốn trôi do xói lở ngày càng nghiêm trọng.
(VNF) - Ông Trần Đức Trung - CEO Công ty YPFP, chuyên gia tài chính cá nhân của FIDT - cho rằng người trẻ không cần bắt đầu bằng kiến thức tài chính phức tạp. Điều quan trọng nhất là hiểu rõ thu - chi, xây nền tảng an toàn trước khi nghĩ tới đầu tư. Khi nắm được rủi ro, có kế hoạch cụ thể và đầu tư từng bước, nỗi sợ thua lỗ tự nhiên sẽ giảm đi.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Theo nhiều báo cáo quốc tế gần đây, SpaceX - công ty hàng không vũ trụ của tỷ phú Elon Musk - đang xem xét một đợt chào bán cổ phần thứ cấp, với mục tiêu định giá công ty lên tới 800 tỷ USD. Nếu thành công, SpaceX sẽ vượt mặt OpenAI để trở thành công ty tư nhân giá trị nhất nước Mỹ.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Nhiều chính sách tiền lương tác động đến hàng triệu công chức, viên chức, người lao động sẽ có hiệu lực ngay từ đầu năm 2026.
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
(VNF) - Bộ Xây dựng vừa có phản hồi trước kiến nghị của một giáo viên đã nghỉ hưu về việc không được tiếp nhận hồ sơ mua nhà ở xã hội tại tỉnh Đồng Tháp.
(VNF) - Được ví là "mỏ vàng" với sức tiêu thụ top 4 thế giới, ngành chăn nuôi giúp các ông lớn như Hòa Phát, Dabaco thu về hàng nghìn tỷ đồng sau 9 tháng.
(VNF) - Ở tuổi 30, sở hữu gần 3 tỷ đồng cùng thu nhập 60-80 triệu mỗi tháng, một cô gái trẻ tại Hà Nội đang đứng trước quyết định lớn: nên chọn một căn chung cư để ổn định cuộc sống hay đầu tư đất để tài sản tăng tốc trước khi lập gia đình.
(VNF) - Gần đây, nhiều làng quê ở Ninh Bình bỗng sôi động khi các phiên đấu giá đất mới vẫn "nóng hơn chảo lửa" dù thực tế hàng loạt khu đất trúng đấu giá trước đó đang rơi vào cảnh bỏ hoang.
(VNF) - Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung vướng mắc của người nộp thuế trong thời gian vừa qua.
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
(VNF) - Trong kiến nghị gửi Bộ Xây dựng, cử tri TP.HCM bày tỏ quan ngại khoảng cách về giá nhà chung cư, nhà ở thương mại và giá nhà ở xã hội vẫn ở mức cao, mặc dù Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách phát triển nhà ở. Điều đó cho thấy chính sách và thực tế vẫn còn có độ vênh.
(VNF) - Theo Phó Thống đốc Nguyễn Thanh Hà, tính đến 27/11/2025, tín dụng nền kinh tế đạt trên 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024.
(VNF) - Tính đến ngày 30/11/2025, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt 33,69 tỷ USD, theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài Chính).
(VNF) - Ông Jinki Ham - Chủ tịch và CEO công ty Glassdome cho rằng, việc doanh nghiệp chủ động quản lý và số hóa dữ liệu carbon sẽ quyết định khả năng xuất khẩu, đáp ứng yêu cầu của đối tác quốc tế, tối ưu vận hành, và phát triển bền vững.
(VNF) - Các doanh nghiệp Việt đã bước đầu tranh thủ khai thác được thị trường Israel để xuất khẩu cũng như thu hút vốn đầu tư FDI từ thị trường này và thúc đẩy tương tác giao lưu giữa hai bên.
(VNF) - Giá vàng trong nước đã có nhiều phiên biến động trong tuần qua, "đồng pha" với những biến động trên thị trường quốc tế.
(VNF) - Nam Long mở bán Izumi Canaria; Ecopark ra mắt Central Island, Hải Phòng mở bán 519 căn nhà ở xã hội, giá gần 19,7 triệu đồng/m2; Thủ tướng yêu cầu lập Trung tâm giao dịch bất động sản do nhà nước quản lý; Gia Lai mời đầu tư loạt cụm công nghiệp quy mô gần 3.200 tỷ đồng... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 7/12.
(VNF) - Nhiều đối tác Israel quan tâm tới thị trường và tích cực sang Việt Nam tìm kiếm đối tác, bạn hàng để mua hàng cũng như tìm kiếm cơ hội đầu tư để dịch chuyển các dự án đầu tư sang Việt Nam.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, có 20/34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng từ 8% trở lên, trong đó đáng chú ý 6 tỉnh, thành phố đạt mức tăng trưởng trên 10%.
(VNF) - Bão lũ năm nay đã gây thiệt hại nặng nề, ước tính lên tới 97.000 tỷ đồng. Trước thực tế này, chính sách giảm lãi suất 2% cho các khoản tín dụng được triển khai, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp nông nghiệp.
(VNF) - Sáng 7/12, nhiều khách du lịch đang lưu trú tại các biệt thự khu vực biển Chí Linh, phường Phước Thắng (TP. Vũng Tàu cũ), TP. HCM phản ảnh, nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì hàng loạt căn biệt thự sẽ bị sóng biển cuốn trôi do xói lở ngày càng nghiêm trọng.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
