‘Mục tiêu loại bỏ nhiên liệu Nga của EU đã hoàn toàn chệch hướng’

Châu Âu đã hạn chế nhập khẩu dầu từ Nga nhưng khí đốt tự nhiên vẫn được phép. Và trong khi các công ty ở Pháp nhập khẩu nhiều nhất, một phân tích cho thấy các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) nhìn chung đã nhập khẩu thêm 7% LNG của Nga trong nửa đầu năm nay so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Oleh Savytskyi, thành viên sáng lập của tổ chức phi lợi nhuận Razom We Stand, một tổ chức vận động các lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với nhiên liệu hóa thạch của Nga, cho biết mục tiêu loại bỏ hoàn toàn nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027 của EU là "hoàn toàn chệch hướng".

Theo ông Oleh, các quốc gia mua LNG của Nga đang phá hoại quá trình chuyển đổi năng lượng của châu lục này và đóng góp hàng tỷ USD cho nỗ lực chiến sự của Nga.

Các chính phủ châu Âu cho biết việc cấm hoàn toàn việc nhập khẩu khí đốt của Nga sẽ khiến hóa đơn tiền điện và sưởi ấm tăng vọt và những người sử dụng khí đốt công nghiệp cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Phân tích đầu tiên đến từ Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính (IEEFA), một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ với mục tiêu đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng bền vững hơn của thế giới.

IEEFA đã xem xét dữ liệu từ Kpler - một công ty theo dõi vận chuyển và ICIS - một nhà cung cấp dữ liệu hàng hóa, cả hai đều cung cấp phân tích riêng của họ.

Viện cho biết các công ty đã nhập khẩu gần 4,4 tỷ m3 LNG của Nga vào Pháp trong nửa đầu năm nay, so với hơn 2 tỷ m3 trong cùng kỳ năm ngoái. Các nước nhập khẩu lớn tiếp theo là Tây Ban Nha và Bỉ, lần lượt tăng 1% và giảm 16%, IEEFA cho biết.

TotalEnergies, gã khổng lồ năng lượng của Pháp, chiếm thị phần lớn nhất trong danh sách hàng hóa nhập khẩu từ tháng 1 đến tháng 6. Công ty cho biết họ bị ràng buộc bởi các hợp đồng đã ký trước khi chiến sự Ukraine bùng nổ.

Bộ Tài chính và Kinh tế Pháp nói với AP rằng các cuộc tấn công của phiến quân Houthi vào các tàu di chuyển qua Kênh đào Suez đã buộc phải định hình lại hoạt động nhập khẩu LNG, khí đốt từ Trung Đông không còn có thể dễ dàng đến châu Âu, trong khi tuyến đường của Nga từ Bắc Cực không bị ảnh hưởng.

Bộ này lưu ý rằng Pháp là một trong những điểm nhập LNG chính của châu Âu. Pháp và Tây Ban Nha, mỗi nước có bảy cảng LNG, là những nước có nhiều cảng LNG nhất châu Âu.

Cùng lúc Pháp nhập khẩu nhiều LNG của Nga hơn, họ cũng nhập khẩu ít hơn từ các nhà cung cấp khác bao gồm Mỹ, Angola, Cameroon, Ai Cập và Nigeria — một lượng gần bằng lượng LNG tăng vọt của Nga, theo phân tích. Không có quốc gia nào trong số các quốc gia khác bị ảnh hưởng bởi các cuộc tấn công ở Biển Đỏ.

Lượng khí đốt bổ sung không được sử dụng bởi các hộ gia đình hoặc ngành công nghiệp của Pháp. Nhu cầu ở Pháp đã giảm 9% trong nửa đầu năm nay so với năm ngoái. Trong khi đó, lượng khí đốt xuất khẩu của Pháp qua đường ống sang Bỉ đã tăng gần 10% trong 6 tháng đầu năm, theo Kpler. Không thể biết được bao nhiêu trong số lượng xuất khẩu đó là LNG của Nga.

Dự án LNG lớn nhất của Nga nằm ở Bán đảo Yamal thuộc Bắc Cực, một liên doanh với TotalEnergies, công ty sở hữu 20%. Theo hợp đồng được ký vào năm 2018, TotalEnergies cam kết mua 4 triệu tấn khí đốt từ đó hàng năm.

TotalEnergies cho biết qua email rằng công ty có nghĩa vụ pháp lý phải tôn trọng các hợp đồng của mình và sẽ làm như vậy "miễn là các chính phủ châu Âu coi khí đốt của Nga là cần thiết cho an ninh nguồn cung của Liên minh châu Âu".

Chỉ khi các lệnh trừng phạt mới được áp dụng thì các giao dịch mua mới có thể bị đình chỉ, công ty cho biết.

Cũng theo TotalEnergies, lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng của Nga nhập khẩu vào châu Âu thực tế đã giảm trong giai đoạn nghiên cứu.

Người phát ngôn của Ủy ban EU Adalbert Jahnz cho biết lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga đã giảm đáng kể trong giai đoạn 2021 - 2023.

Theo ông Adalbert Jahnz, việc tăng khối lượng tạm thời "không đặt ra câu hỏi về những thành tựu của EU trong hai năm qua".

"Chúng tôi đã đa dạng hóa nguồn nhập khẩu và phần lớn lượng khí đốt cần thiết được cung cấp bởi các đối tác đáng tin cậy, chẳng hạn như Na Uy và Mỹ", ông Jahnz nêu rõ.

Nhưng ông Savytskyi của Razom We Stand đã kêu gọi EU thực hiện lệnh cấm vận hoàn toàn đối với mặt hàng này. TotalEnergies “không nên có quyền tự do để giữ cho châu Âu phụ thuộc vào khí đốt của Nga”, ông nói.