Nên làm gì khi thị trường chứng khoán dao động không rõ xu hướng

Nhìn lại toàn cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam (VNIndex) kể từ năm 2009 đến nay, ông Vương Khắc Huy, Trưởng Bộ phận Phân tích, Công ty Quản lý Quỹ Dai-ichi Life Việt Nam (DFVN) đánh giá: chỉ có 2 lần thị trường tạo xu hướng rõ ràng bao gồm tăng mạnh/giảm mạnh (Trending Market) nhưng thời gian xảy ra tương đối ngắn 1-2 năm. Trong khi đó, hầu hết hơn 70% thời gian thì thị trường chủ yếu đi ngang hoặc chỉ dao động trong biên độ hẹp hoặc tăng/giảm liên tục không rõ hướng (Sideway Market).

Những đúc kết quý giá trong một Sideway Market

Theo ông Vương Khắc Huy, thứ nhất, rất khó để nhận diện được Sideway Market, đè nặng tâm lý nhà đầu tư vì không biết làm sao để giao dịch vào/ra thị trường một cách hiệu quả.

Thứ hai, việc đầu tư cổ phiếu trở nên chọn lọc khắt khe hơn. “Thời kỳ mua đâu thắng đó” đã kết thúc và giờ đây là cơ hội để tìm kiếm những khoản đầu tư giá trị thật sự.

Thứ ba, tần suất mua bán dày đặc ngày càng nhiều để tìm kiếm lợi nhuận, dẫn đến tốn thời gian và tốn kém nhiều chi phí giao dịch hơn.

Thứ tư, nhà đầu tư không chuyên dần mất kiên nhẫn, tâm lý hoài nghi, chán nản, phân vân không biết nên mua/bán… dễ có suy nghĩ tránh xa thị trường.

Thứ năm, nhìn về dài hạn, thị trường chứng khoán đang phát triển như Việt Nam được kỳ vọng tiếp nối đà tăng dài hạn trên cơ sở động lực tăng trưởng từ nền kinh tế. Do đó, rủi ro suy giảm bớt đi nhiều so với giai đoạn bùng nổ trước đây.

Thứ sáu, vẫn có những cổ phiếu đem lại tỷ suất sinh lời hấp dẫn nhưng sẽ cần đến rất nhiều nguồn lực và thời gian phân tích đánh giá để nhận diện được những cơ hội như vậy.

Cuối cùng, đây là giai đoạn phù hợp cho nhà đầu tư giá trị, đặc biệt là nhà đầu tư tổ chức.

Sideway market là cơ hội để đầu tư ngay đón làn sóng tăng trưởng dài hạn?

Nhiều nhà đầu tư thường có suy nghĩ bỏ ngay cục tiền lớn để “bắt đáy” đón đầu xu hướng tăng. Làm như vậy có thể mang lại lợi nhuận cao nếu như ngay sau đó thị trường tăng mạnh, nhưng đây là yếu tố may rủi vì nhà đầu tư không biết trong ngắn hạn sắp tới cụ thể thị trường sẽ tăng/ giảm như thế nào.

Trong suốt quá trình đi lên dài hạn thì thị trường biến động rất nhiều, rung lắc liên tục, dễ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư chẳng hạn như hoang mang bán tháo khi giá đột ngột rớt mạnh, tâm lý chán nản mất niềm tin khi thi trường đi ngang quá lâu và rời khỏi thị trường.

Thay vào đó, DFVN khuyên nhà đầu tư hãy xác lập mục tiêu đầu tư dài hạn, giải ngân đều đặn và đặc biệt là phải kiên trì với mục tiêu và chiến lược vạch ra.

Minh họa cho lời khuyên trên, DFVN thực hiện kiểm định lại kết quả đầu tư với số liệu quá khứ của VN-Index trong khoảng 5 năm (2013-2018). Đây là giai đoạn tương ứng với 1 chu kỳ thị trường bao gồm đầy đủ những diễn biến từ sideway đến trending.

Kết quả, nhà đầu tư thực hiện chiến lược đầu tư định kỳ dài hạn (giải ngân đều đặn một số tiền hàng tháng để đầu tư xuyên suốt giai đoạn này) đạt được tỷ suất sinh lời 21%/năm, tích cực hơn so với thị trường chung là 16%/năm.

Thị trường sau nhiều biến cố thăng trầm thì kể từ cuối năm 2022 đến nay đang diễn biến khá tương đồng với một Sideway Market. Nhìn về triển vọng thị trường trong tương lai, trước niềm tin vào nền tảng tăng trưởng của nền kinh tế nói chung cũng như thị trường chứng khoán nói riêng, DFVN đánh giá thị trường hoàn toàn có khả năng tạo lập một chu kỳ tăng tích cực như giai đoạn năm 2013-2018. Vì vậy, đây cũng là thời điểm thích hợp để nhà đầu tư cân nhắc kiên trì tích lũy đầu tư.