Ngân hàng chào lãi suất thấp: Sợ mắc 'bẫy', dân ngại vay tiền mua nhà

Lãi suất cho vay mua nhà giảm mạnh

Tại cuộc họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết lãi suất huy động và lãi suất cho vay mới của các ngân hàng thương mại đã giảm hơn 2%/năm so với cuối năm 2022.

Ông Tú đánh giá lãi suất cho vay đang thấp nhất trong vòng 20 năm qua và nhiều ngân hàng thương mại cho biết lãi suất không thể thấp hơn được nữa.

Lãi suất cho vay mua bất động sản cũng hạ nhiệt. So với thời điểm đầu năm 2023, lãi suất cho vay mua nhà tại nhiều ngân hàng hiện giảm từ 2-4%/năm.

Hầu hết nhà băng đều áp dụng 2 mức lãi suất với các khoản vay mua nhà của khách hàng cá nhân. Trong đó, mức lãi suất vay ưu đãi, được các nhà băng áp dụng cho khoản vay mới, với thời gian ân hạn từ 3-12 tháng.

Hết thời gian hưởng lãi suất ưu đãi này, khoản vay mua nhà sẽ phải chịu mức lãi suất thả nổi. Biên độ điều chỉnh lãi suất cho vay giữa mức lãi suất ưu đãi và thả nổi ở các ngân hàng hiện phổ biến trong khoảng 2-3,5%/năm.

Hiện lãi suất ưu đãi vay mua nhà của nhóm ngân hàng quốc doanh được điều chỉnh giảm mạnh.

Lãi suất cho vay ưu đãi mua nhà tại BIDV chỉ còn 6,5%/năm và VietinBank ở mức 6,4%/năm. Vietcombank cũng đưa lãi suất ưu đãi vay mua nhà xuống mức 6,7%/năm trong 18 tháng đầu tiên.

Lãi suất cho vay mua nhà cao nhất nhóm ngân hàng quốc doanh hiện thuộc về Agribank với mức 7%/năm áp dụng với các khoản vay trung hạn, dài hạn.

Tại nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, hiện mức lãi suất cho vay mua nhà dao động trong khoảng 5-10,5%/năm. Khi hết thời gian được hưởng lãi suất ưu đãi, khoản vay sẽ phải chịu mức lãi suất thả nổi, rơi vào khoảng 11-13%/năm.

Tại các ngân hàng có 100% vốn nước ngoài, mức lãi suất cho vay mua nhà trong khoảng 6-9,75%/năm. Khi hết thời hạn ưu đãi, lãi suất thả nổi rơi vào khoảng 9-11,75%/năm.

Hiện mức lãi suất ưu đãi tốt nhất thị trường dành cho các khoản vay mua nhà phát sinh mới đang thuộc về Ngân hàng Bản Việt (BVBank). Nhà băng này niêm yết mức lãi suất cho vay ưu đãi chỉ từ 5%/năm. BVBank cũng điều chỉnh biên độ lãi suất cho vay sau khi hết ưu đãi chỉ còn 2%/năm.

Theo sau là các ngân hàng đang áp dụng mức lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà rất cạnh tranh trên thị trường như VPBank (5,9%/năm); Shinhan Bank (5,99%/năm); UOB (6%/năm); GPBank (6,25%/năm); Sacombank (6,5%/năm); Shinhan Bank (6,6%/năm); HDBank, MSB (6,8%/năm)...

Ngoài ra, khách hàng có nhu cầu mua nhà tại các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ của NHNN có thể tham khảo việc vay tốn từ gói tín dụng 120.000 tỷ đồng. Hiện lãi suất vay mua nhà ở thuộc gói tín dụng 120.000 tỷ đồng được áp dụng ở mức 8,2%/năm, thời gian áp dụng kéo dài trong 5 năm kể từ ngày giải ngân.

Còn mức lãi suất cho vay ưu đãi mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa nhà để ở của Ngân hàng Chính sách xã hội đang áp dụng là 4,8%/năm. Mức lãi suất này sẽ áp dụng đến hết ngày 31/12.

Người dân vẫn e ngại vay tiền mua nhà

Nhìn chung, mặt bằng lãi suất cho vay hiện đã xuống khá thấp, thấp hơn cả giai đoạn trước Covid-19 và được đánh giá là cơ hội tốt để người dân vay mua nhà.

Tuy lãi suất cho vay đã giảm nhiệt song nhiều người dân vẫn không dám vay tiền để mua nhà. Do tâm lý sợ khó trả được nợ cũng như giá nhà đột ngột tăng mạnh khiến nhiều người dân e ngại xuống tiền. 

Nhiều người cho rằng, mức lãi suất giảm không đủ bù đắp mức chênh lệch tăng của giá nhà.

Chị Kim Ngân (quê Ninh Bình) đang có nhu cầu tìm mua căn nhà đất trong ngõ tại khu vực Hà Đông, Hà Nội. Sau 1 tháng tìm nhà, chị Ngân đành từ bỏ ý định mua nhà vì giá nhà tăng quá mạnh”.

Chị Ngân cho biết, để tìm căn nhà đất có diện tích hơn 30m2, xây sẵn 3-4 tầng, nằm trong ngõ ô tô đi vào, mức tài chính phải lên tới 3,7-4 tỷ đồng. Nếu như cách đây 5-6 tháng, căn nhà như vậy giá chỉ tầm 3,5 tỷ đồng. Giá nhà đất hiện tăng trung bình 300-500 triệu đồng/căn so với thời điểm giữa năm 2023.

Theo chị Ngân, dù lãi suất ngân hàng đang giảm sâu nhưng ngược lại giá nhà lại tăng đột biến khiến người mua nhà phải cân nhắc lại. Bởi tiền nhà tăng còn quá tiền trả lãi ngân hàng.

Tương tự, giá chung cư hiện tăng “chóng mặt” khiến lãi suất hạ nhiệt không đủ bù đắp giá nhà gia tăng.

Từ giữa năm 2023 đến nay, nhiều ngân hàng bắt đầu giảm lãi suất cho vay mua nhà. Song lượng khách hàng vay mua nhà vẫn chỉ túc tắc.

Theo giới chuyên gia, người dân thờ ơ vay ngân hàng mua nhà do thu nhập của họ giảm mạnh sau ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tác động khó khăn từ nền kinh tế. Bên cạnh đó, 'bẫy' lãi suất thả nổi tăng cao sau thời gian ưu đãi khiến người dân lo sợ e ngại vay vốn mua nhà. Điều này khiến người dân lo ngại không đủ khả năng “gánh nợ”.

Bên cạnh đó, giá nhà đất và chung cư cũng tăng mạnh, càng giảm đi cơ hội mua nhà của người dân, nhất là trong bối cảnh thu nhập của họ giảm sút.

Giá nhà trong nhiều năm qua cũng đã tăng cao, vượt quá khả năng chi trả của người dân. Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, giá chung cư cuối năm 2023 tại Hà Nội tăng 14% so với năm trước, còn tại TP.HCM đã tăng liên tiếp 19 quý.

Còn theo báo cáo của Savills, giá chung cư đã tăng 77% trong 4 năm gần đây. Việc tìm kiếm một dự án khoảng 30 triệu đồng/m2 ở Hà Nội hay TP.HCM là điều cực kỳ khó khăn.

Mặt khác, mức lãi suất ngân hàng dù đã hạ nhưng nhiều người dân lo ngại mức lãi suất thả nổi gia tăng, sẽ trở thành áp lực phải trả nợ. Chỉ khi lãi suất cho vay thả nổi về dưới 10% thì người vay mua nhà mới quay trở lại.