Phát biểu tại Hội thảo “Phát triển thị trường tài chính xanh ở Việt Nam: Những rào cản, vấn đề cấp bách và giải pháp đột phá”, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh - Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, nhận định, cùng với xu thế chung của thế giới, hoạt động tín dụng xanh tại Việt Nam đã ghi nhận nhiều bước tiến trong những năm qua.
Dẫn chứng cho nhận định này, bà Hoàng Anh cho hay, dư nợ tín dụng xanh tăng trưởng đều đặn qua các năm, tăng từ gần 60 nghìn tỷ đồng vào năm 2018 lên hơn 340 nghìn tỷ đồng vào năm 2023, với mức tăng trung bình 48,91%/năm. Tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh trong tổng dư nợ cũng tăng từ mức 3,33% vào năm 2018 lên mức 4,5% vào cuối năm 2023.
Bên cạnh đó, ngoài chủ yếu tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp xanh (chiếm khoảng 40%), dư nợ tín dụng xanh cho lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch cũng đã gia tăng đáng kể trong những năm gần đây (chiếm khoảng 30%) tính đến năm 2023.
“Nhìn chung, các sản phẩm tín dụng xanh ngày càng phong phú, đa dạng theo các chương trình khác nhau của Chính phủ. Sự phát triển của tín dụng xanh thời gian qua đã đáp ứng nhu cầu vốn xanh cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa”, bà Hoàng Anh nhận định.
Ở mặt hạn chế, bà Hoàng Anh cho rằng dù có những bước tiến về cả lượng và chất nhưng tín dụng xanh vẫn chưa thể phát triển theo đúng tiềm năng vốn có và tăng trưởng tín dụng xanh vẫn chưa thực sự bền vững.
Về phía các tổ chức tín dụng, phát triển tín dụng xanh, nguồn vốn xanh đặt ra yêu cầu về nguồn vốn tương đối lớn cho ngành ngân hàng.
“Thực tế cho thấy động lực của tăng trưởng tín dụng xanh tại Việt Nam chủ yếu đến từ định hướng chính sách của NHNN hơn là nhu cầu phát triển của các ngân hàng thương mại”, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng nói.
Đồng quan điểm, TS Lê Xuân Nghĩa cho rằng, các ngân hàng hiện vẫn còn khá dè dặt với tín dụng xanh và chỉ thích cho vay bất động sản.
“Điều này hoàn toàn dễ hiểu khi mà chi phí thực hiện tài chính xanh trên thực tế thường cao hơn khá nhiều so với thông thường. Chưa kể, hiện Việt Nam chưa có nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức tín dụng tham gia vào hoạt động tín dụng xanh và tài chính xanh.
Các dự án xanh đòi hỏi nhiều chi phí, thời gian hoàn vốn lâu, thậm chí là có thể mất vốn nếu dự án không hiệu quả. Điều này khiến các ngân hàng thương mại có thể phải đối mặt với rủi ro gia tăng nợ xấu khi cho vay các dự án xanh”, TS Lê Xuân Nghĩa nói.
Trong khi đó, về phía các doanh nghiệp, ông Nghĩa cho rằng các doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận vốn tín dụng xanh do còn thiếu các thông tin về các sản phẩm tín dụng xanh của ngân hàng cũng như gặp nhiều khó khăn với yêu cầu để được cấp tín dụng xanh.
“Khung chính sách liên quan đến cấp vốn tín dụng xanh còn thiếu, những chính sách ưu tiên, dù là nhỏ nhất, như ưu tiên về lãi suất, kỳ hạn hay cho vay không cần thế chấp tài sản đảm bảo, cũng chưa có nhiều. Thẳng thắn mà nói, Việt Nam chưa thực sự có gì về tài chính xanh, tín dụng xanh”, ông Nghĩa nhận định.
Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng Hoàng Anh cho rằng, một trong những điều kiện tiên quyết để khơi dòng vốn tín dụng xanh là phải hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến tín dụng xanh theo hướng tăng cường tính bắt buộc để đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh.
Bên cạnh đó, cần đa dạng hóa các nguồn vốn cho tín dụng xanh tại Việt Nam, xem xét ưu tiên nguồn vốn cho tín dụng xanh, tín dụng cho phát triển bền vững thông qua các công cụ của chính sách tiền tệ.
Bà Hoàng Anh lưu ý thêm, trong thiết kế chính sách thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh cần đa dạng hóa các hình thức khuyến khích tín dụng xanh, không phụ thuộc vào phương thức hỗ trợ tài chính (giảm lãi suất, gia hạn vay...).
Bổ sung thêm, bà Nguyễn Thị Hải Bình, Trưởng ban Ban Nghiên cứu và Điều phối chính sách giám sát, Uỷ ban Giám sát tài chính Quốc gia cho rằng cơ quan quản lý cần sớm ban hành danh mục dự án xanh cũng như bổ sung tín dụng xanh là lĩnh vực được hưởng lãi suất ngắn hạn tối đa.
“Ngoài ra, cần tăng cường nhận thức, nâng cao năng lực của các bên liên quan về tín dụng xanh, trái phiếu xanh bằng cách tăng cường các hoạt động đào tạo, tập huấn, cung cấp thông tin thông qua các chiến dịch truyền thông về tín dụng xanh, trái phiếu xanh”, bà Nguyễn Thị Hải Bình nói.
Tags:
(VNF) - Khoảng trống pháp lý cho tín dụng xanh gây nhiều trở ngại cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn cần thiết để thực hiện các dự án bền vững. Trong khi đó, các ngân hàng cũng gặp khó khăn khi không có cơ sở pháp lý rõ ràng để phân loại và cấp vốn cho các dự án chuyển đổi xanh.
(VNF) - Dù đã được khuyến khích và triển khai từ nhiều năm qua, nguồn vốn tín dụng xanh tại Việt Nam vẫn chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng khi chưa đến được với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), nơi rất cần sự hỗ trợ để thúc đẩy chuyển đổi xanh và bền vững.
(VNF) - Theo ông Ahmed Yeganeh, Giám đốc toàn quốc Khối Dịch vụ Ngân hàng doanh nghiệp của HSBC Việt Nam, thị trường tài chính xanh ở Việt Nam đang phát triển nhanh chóng với rất nhiều tiềm năng song vẫn còn nhiều vấn đề tồn đọng, vướng mắc khiến Việt Nam vẫn mới chỉ ở giai đoạn đầu trong hành trình phát triển bền vững.
(VNF) - Hệ thống ngân hàng và các tổ chức tài chính tại Việt Nam không ngừng đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng. Đồng thời, các kênh huy động vốn trung và dài hạn như đầu tư tư nhân cũng ngày càng phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều lựa chọn chiến lược cho các doanh nghiệp.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Hữu Hiệu - Tổng Giám đốc FiinGroup, mặc dù giữ vai trò trụ cột trong nền kinh tế, khối DNNVV vẫn chưa thể khai thác hết tiềm năng do những hạn chế về năng lực và quy mô, đặc biệt là trong việc tiếp cận các nguồn vốn cần thiết cho hành trình chuyển đổi.
(VNF) - Pháp vừa cam kết đầu tư cho giai đoạn hai của chương trình hỗ trợ kỹ thuật “xanh hóa” hệ thống tài chính Việt Nam. Khoản đầu tư này do Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tài trợ, nhằm giúp Bộ Tài chính xây dựng thị trường carbon, thuế môi trường và trái phiếu xanh, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
(VNF) - Trái phiếu xanh vẫn đang gặp phải nhiều thách thức, khiến không ít doanh nghiệp ngần ngại phát hành và lựa chọn kênh ngân hàng làm giải pháp.
(VNF) - Cùng hướng đến mục tiêu gia tăng giá trị dài hạn dựa trên chuẩn mực ESG, song sự khác biệt về chiến lược quản lý giữa hai quỹ mở này đã tạo nên một cuộc đua “song mã” đầy thú vị.
(VNF) - Sự hình thành thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam đang mở ra một kênh đầu tư xanh tiềm năng. Tuy nhiên, để dòng vốn tài chính thực sự chảy vào lĩnh vực này, các rào cản pháp lý và kỹ thuật vẫn cần được tháo gỡ để tạo nền tảng cho một thị trường vận hành minh bạch và hiệu quả.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Tâm - Học viện Ngân hàng, hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã áp dụng các mô hình khác nhau, từ hệ thống mua bán phát thải, thuế carbon đến cơ chế tín chỉ carbon. Những kinh nghiệm quốc tế này không chỉ cho thấy tác động rõ rệt đến hành vi sản xuất – tiêu dùng, mà còn mang lại nhiều gợi ý quan trọng cho Việt Nam trong tiến trình xây dựng thị trường carbon nội địa.
(VNF) - PGS.TS. Đặng Tùng Lâm, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Đà Nẵng) đã phân tích kinh nghiệm một số mô hình thị trường carbon thành công trên thế giới và đưa ra hướng đi cho Việt Nam mà Đà Nẵng là địa phương đóng vai trò tiên phong thực hiện.
(VNF) - Theo báo cáo State & Trends of Carbon Pricing 2025 của Ngân hàng Thế giới công bố tháng 5/2024, năm 2023, doanh thu từ các công cụ định giá carbon toàn cầu đạt 104 tỷ USD. Thị trường này hiện bao phủ khoảng 28% tổng phát thải khí nhà kính toàn cầu, song vẫn tồn tại khoảng cách lớn về giá, chuẩn mực và tính liên thông nếu muốn hiện thực hóa mục tiêu xanh hóa toàn cầu.
