Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã bơm trả cho hệ thống ngân hàng toàn bộ số tiền đã hút về qua kênh tín phiếu, từ đó đưa lãi suất liên ngân hàng về vùng thấp kỷ lục.
Hôm nay (6/12) là ngày đáo hạn của lô tín phiếu cuối cùng trong đợt phát hành vừa qua của NHNN với quy mô 5.000 tỷ đồng. Như vậy, toàn bộ lượng tiền NHNN đã hút về qua kênh tín phiếu sẽ quay trở lại hệ thống.
Vào ngày 21/9, NHNN mở lại kênh hút tiền qua tín phiếu trong bối cảnh thanh khoản hệ thống dư thừa và lãi suất trên thị trường liên ngân hàng duy trì ở mức thấp nhất kể từ đầu năm 2021. Động thái phát hành tín phiếu của NHNN được cho là nhằm điều chỉnh thanh khoản trong hệ thống trong ngắn hạn, từ đó đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng VND, giúp làm giảm mức chênh lệch lãi suất giữa đồng USD và VND, qua đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.
Từ ngày 9/11, NHNN đã dừng hoạt động chào bán tín phiếu sau 35 phiên phát hành liên tiếp với tổng quy mô 360.345 tỷ đồng, đồng thời bơm trả lượng lớn thanh khoản cho hệ thống ngân hàng khi các lô tín phiếu cũ lần lượt đáo hạn.
Áp lực tỷ giá hạ nhiệt tạo điều kiện cho NHNN bơm lượng tiền đã hút ròng trước đó ra thị trường thông qua kênh thị trường mở. Động thái này đã giải tỏa lo ngại của thị trường về việc NHNN sẽ đảo ngược chính sách nới lỏng tiền tệ do áp lực tỷ giá.
Áp lực tỷ giá giảm bớt giúp NHNN có thêm dư địa để duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng nhằm thúc đẩy nền kinh tế và không cần thiết phải sử dụng công cụ tín phiếu để hỗ trợ tiền Đồng.
Bên cạnh đó, lượng lớn tín phiếu đáo hạn đã góp phần hỗ trợ đà giảm của lãi suất liên ngân hàng trong thời gian gần đây. Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng đang rất thấp.
Theo số liệu của NHNN, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chiếm khoảng 90-95% giá trị giao dịch) trong phiên 4/12 là 0,16%/năm - tương đương giai đoạn tiền rẻ trong giai đoạn Covid-19. Các kỳ hạn chủ chốt khác như 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng cũng về ngang giai đoạn trước khi NHNN phát hành tín phiếu, đang giao dịch trong khoảng 0,2-0,8%.
Theo giới phân tích, việc Fed tạm dừng tăng lãi suất trong cuộc họp tháng 11 và lạm phát Mỹ thấp hơn dự báo khiến giá trị đồng bạc xanh trên thị trường quốc tế đảo chiều giảm mạnh, đã góp phần giảm áp lực lên tỷ giá.
Ở trong nước, cũng có nhiều yếu tố vĩ mô tích cực hỗ trợ tỷ giá.
Chuyên gia của Chứng khoán MBS nhận định: thặng dư thương mại 11 tháng năm 2023 đạt mức ấn tượng 25,8 tỷ USD, lượng kiều hối dự kiến đạt 14 tỷ USD trong năm 2023, FDI thực hiện đạt 20,2 tỷ USD… sẽ góp phần giảm áp lực lên tỷ giá cuối năm.
Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận thị trường và Chính sách vĩ mô, Chứng khoán VNDirect - cũng nhìn nhận, tỷ giá USD/VND sẽ tiếp tục hạ nhiệt trong giai đoạn cuối năm 2023 do Fed có thể tạm dừng chu kỳ tăng lãi suất và kỳ vọng tỷ giá USD/VND sẽ dao động trong khoảng 24.300- 24.400.
Ông Hinh cũng nhận thấy có một số yếu tố hỗ trợ cho sự ổn định của tiền đồng, như thặng dư thương mại cao kỷ lục, thặng dư tài khoản vãng lai cao, FDI và kiều hối ổn định.
Trong khi đó, lãi suất huy động vẫn tiếp tục giảm. Lãi suất tiền gửi đã về ngang giai đoạn Covid-19 do thanh khoản hệ thống dư thừa trong bối cảnh nhu cầu tín dụng yếu.
Theo số liệu của NHNN, tính đến ngày 23/11, dư nợ toàn hệ thống tăng 8,38% so với cuối tháng 12 năm ngoái. Với mục tiêu tăng trưởng cả năm là 14,5%, dư địa còn lại để các tổ chức tín dụng mở rộng tăng trưởng tín dụng trong năm nay là rất lớn, khoảng 6,2%, tương đương hơn 730.000 tỷ đồng.
Theo đó, lãi suất cho vay cũng được kỳ vọng tiếp tục giảm trong tháng cuối năm, nhờ chi phí huy động của các ngân hàng thương mại giảm nhanh trong thời gian gần đây.
