Những quyết định 'nóng', kích hoạt làn sóng tăng mạnh lãi suất
Mai Anh -
22/09/2022 23:31 (GMT+7)
(VNF) - FED tăng lãi suất, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phản ứng tức thì với việc tăng lãi suất điều hành. Hệ quả của việc này là làn sóng tăng lãi suất cuối năm chính thức được kích hoạt. Cùng với tỷ giá nóng bỏng, lãi suất tăng đặt nhà điều hành trước nhiều thách thức.
Nỗi lo về 1 là sóng lãi suất tăng mạnh đã hiện hữu.
Tăng mạnh hơn dự báo
Ngày 21/9, FED đã quyết định tăng tăng lãi suất điều hành thêm 75 điểm cơ bản lên biên độ mới từ 3,0% đến 3,25%.
Đây là điều đã được dự báo, tuy nhiên điểm đáng chú ý là FED một lần nữa nhấn mạnh về lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Cụ thể, FED đã đưa ra quan điểm về việc thắt chắt chính sách tiền tệ, theo đó các quan chức FED dự báo lãi suất điều hành có thể tăng lên mức 4,25 - 4,5% vào cuối năm 2022 (tương đồng với kỳ vọng của thị trường trước khi cuộc họp diễn ra) và 4,5 - 4,75% vào cuối năm 2023
Phản ứng trước diễn biến có phần bất lợi trên thị trường quốc tế, chiều ngày 22/09, NHNN Việt Nam đã quyết định tăng 100 điểm cơ bản đối với một loạt các lãi suất điều hành chủ chốt, trong đó lãi suất tái cấp vốn tăng từ mức 4% lên 5%, lãi suất tái chiết khấu tăng từ mức 2,5% lên 3,5% và trần lãi suất cho vay qua đêm & thanh toán bù trừ tăng từ 5% lên 6%.
Theo nhận định từ VNDIRECT, đây là hành động là tương đối quyết liệt và kịp thời của cơ quan điều hành trước những thay đổi nhanh chóng trên thị trường tài chính quốc tế. Tuy vậy, mức tăng 100 điểm cơ bản lãi suất điều hành có gây ra chút ít bất ngờ và với mức tăng cao này ít có khả năng có thêm một đợt tăng lãi suất điều hành nữa trong năm 2022.
Phân tích kỹ thuật về quyết định của NHNN, một chuyên gia ngân hàng cho rằng đây là điều không thể tránh khỏi, các ngân hàng quốc gia trên thế giới đều tăng lãi suất và Việt Nam không thể đi ngược xu hướng.
Khi Covid - 19 bùng nổ, FED hạ lãi suất xuống 0%, Việt Nam giảm lãi suất chính sách từ 6% xuống 4% để hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, từ đầu năm khi FED liên tục tăng lãi suất và đã đẩy lãi suất cho vay qua đêm từ 0% lên 3,25% - 3,5%, lập đỉnh kể từ năm 2008.
“Khi lãi suất của FED là 2,5% thì lãi suất chính sách của Việt Nam là 4%. Do VND yếu hơn nên phải để chênh lệch lãi suất ở mức độ phù hợp, không thể để ngang bằng hoặc biên độ hẹp. Khi FED tăng tiếp lên mức 3,25%, nếu lãi suất chính sách của VND vẫn để 4% thì biên độ chênh lệch lãi suất quá hẹp, kéo theo đó là rủi ro cho VND và gây áp lực tỷ giá”, vị chuyên gia này nói.
Dự đoán tác động từ quyết định của NHNN, VNDIRECT cho rằng lãi suất tiền gửi có thể tăng thêm 30-50 điểm cơ bản từ mức hiện tại trong những tháng cuối năm 2022. Theo đó, lãi suất tiền gửi 12 tháng của NHTM (bình quân) tăng lên mức 6,1 - 6,3%/năm vào cuối năm 2022, vẫn thấp hơn so với mức trước đại dịch là 7,0%/năm.
Thực tế, trên thị trường, tính tới ngày 14/09/2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đã tăng mạnh lần lượt là 44 điểm và 51 điểm cơ bản so với thời điểm cuối năm 2021. Trong khi đó, lãi suất tiền gửi tại các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước tăng chậm hơn đáng kể. Cụ thể, tính tới ngày 14/09/2022, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 3 tháng và lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước mới tăng lần lượt là 3 diểm và 7 điểm cơ bản so với thời điểm cuối năm 2021.
Trao đổi trên báo chí, ông Trương Văn Phước - nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho rằng việc tăng lãi suất điều hành thời điểm này là phù hợp. Đây là biện pháp phòng thủ từ xa cần thiết trong bối cảnh thế giới có nhiều bất ổn về địa chính trị, kinh tế và cả dịch bệnh.
Huy động vốn tăng thấp kỷ lục, lãi suất tăng cao
Thực tế, việc tăng lãi suất là một xu thế khó tránh khỏi là điều đã được dự báo trước cả quyết định ngày 21/9 của FEB. Những con số thống kê thanh khoản và phân tích áp lực từ tỷ giá đã cho thấy: Tăng lãi suất – việc gì đến sẽ phải đến
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, tính đến ngày 26/8, tín dụng toàn ngành tăng 9,91% so với đầu năm, mức cao nhất trong 10 năm trở lại đây. Trong khi đó, tăng trưởng huy động vốn chỉ đạt 3,8% - mức thấp nhất từ trước tới nay. Thanh khoản thấp, trong khi nhu cầu tín dụng tăng buộc các ngân hàng phải đẩy lãi suất huy động lên cao nhằm thu hút vốn.
Cuối tháng 8, một số ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động với biên độ phổ biến từ 0,3 - 0,6%/năm so với trước. Sang tháng 9, lãi suất tiền gửi tiếp tục tăng thêm 0,1 - 0,95% ở nhiều kỳ hạn khác nhau.
Đáng chú ý, trước đây, các ngân hàng thường tăng lãi suất với các kỳ hạn dài trên 12 tháng nhưng gần đây, nhiều kỳ hạn ngắn cũng đã được điều chỉnh tăng. Mức lãi suất huy động trên 7%/năm hiện nay không phải là hiếm.
Theo thống kê của NHNN, từ đầu năm đến nay, lãi suất huy động tăng khoảng 0,25%, còn lãi suất cho vay là 0,24%. Dù lãi suất huy động tăng cao nhưng tốc độ huy động vốn vẫn chậm hơn so với tăng trưởng tín dụng. Điều này có thể khiến lãi suất cho vay tăng mạnh hơn trong những tháng cuối năm. Nhiều nhà băng vừa được nới room tín dụng cũng tranh thủ huy động vốn để có nguồn cho vay trong mùa cao điểm sản xuất kinh doanh cuối năm.
Ngoài việc bổ sung nguồn vốn cho vay, một số ngân hàng thực hiện tăng lãi suất huy động là để cơ cấu lại nguồn vốn, đặc biệt là nguồn vốn trung dài hạn. Bởi từ 1/10, tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ được giảm tiếp về còn 34%.
Công ty Cổ phần Chứng khoán ACB (ACBS) nhận định, lãi suất huy động sẽ tăng thêm khoảng 0,5% trong nửa cuối năm nay, để tăng nguồn vốn cho vay. Lãi suất huy động tăng góp phần tạo sức ép tăng lãi suất cho vay vào những tháng cuối năm.
Tăng lãi suất để giải toả sức ép tỷ giá
Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) liên tục tăng lãi suất và nhiều ngân hàng trung ương thế giới tăng lãi suất để đối phó với lạm phát đang tạo sức ép lớn đến tỷ giá VND/USD, buộc NHNN phải điều tiết thanh khoản ở mức vừa đủ, không quá dồi dào như trước, nhằm duy trì lãi suất liên ngân hàng có mức chênh lệch hợp lý với lãi suất USD. Còn các ngân hàng thương mại sẽ phải tăng lãi suất để duy trì vị thế của VND.
Xu hướng đi lên của tỷ giá trong nước khá rõ nét. Tỷ giá trung tâm trong 5 phiên gần đây tăng liên tiếp, lên mức 23.301 đồng/USD. Giá USD tại các ngân hàng thương mại liên tục tăng cao, tiến sát mốc lịch sử 24.000 VND/USD.
Theo các chuyên gia, như một quy luật, khi FED tăng lãi suất để hút USD về thì chắc chắn đồng USD ở các nước sẽ dồn về Mỹ. Để đối phó thì các nước sử dụng USD phải hút bớt nội tệ về, nâng lãi suất nội tệ lên để giữ lại USD nhằm hướng tới ổn định tỷ giá.
Theo các chuyên gia, mức độ tăng lãi suất 1% thể hiện quyết tâm giữ giá trị đồng tiền Việt để kìm dòng vốn đầu tư nước ngoài bớt dịch chuyển ra khỏi Việt Nam. Tuy nhiên, nếu tăng lãi suất càng cao, càng nhiều, sẽ càng giữ được tỷ giá hối đoái, không bị phá giá, càng giữ được dòng vốn ngoại chảy ra khỏi Việt Nam.
Tình hình trong nước và thế giới đặt ra yêu cầu với cơ quan điều hành ngành ngân hàng cần có giải pháp hợp lý để giữ nhịp thị trường. Thực tế, NHNN đã có những động thái linh hoạt trên thị trường mở nhằm điều tiết thanh khoản hệ thống.
Cụ thể, trong tháng 8, NHNN tiếp tục điều tiết cung tiền thận trọng thông qua việc phát hành hơn 160.000 tỷ đồng và để hơn 94.000 tỷ đồng đáo hạn thông qua kênh tín phiếu; đấu thầu được 35.000 tỷ đồng; thu hơn 74 tỷ đồng đáo hạn thông qua hợp đồng bán - mua; bán ra hơn 3 tỷ USD. Như vậy, NHNN đã hút ròng hơn 75.000 tỷ đồng qua các kênh tín phiếu, hợp đồng bán - mua và bán ngoại tệ trong tháng 8.
Sang tháng 9, thanh khoản hệ thống ngân hàng vẫn gặp nhiều áp lực, chủ yếu do việc đáo hạn các hợp đồng bán USD khiến một lượng VND tương ứng bị rút ra khỏi hệ thống, đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng tăng đột biến. Vào ngày 7/9, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm tăng tới 6,88%/năm, cao nhất trong 10 năm qua.
Rất nhanh chóng, NHNN đã phát hành 44.600 tỷ đồng tín phiếu nhằm điều tiết thanh khoản trên thị trường. Trong tuần 12 - 16/9, NHNN đã hút ròng tổng cộng 59.600 tỷ đồng thông qua kênh hoạt động thị trường mở. Cùng với đó, NHNN tiếp tục sử dụng cơ chế đấu thầu lãi suất để bơm ròng khoảng 58.000 tỷ đồng thông qua hoạt động thị trường mở (OMO), qua đó giúp lãi suất liên ngân hàng “hạ nhiệt”.
Tuy nhiên, với những quyết định mới nhất, biến động phía trước là rất khó lường. Cùng với tỷ giá, lãi suất đang khiến cho nhà điều hành tiền tệ đứng trước nhiều thách thức.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Lãi suất thẻ tín dụng tăng nhanh, gần 40%/năm; cho vay tiêu dùng vào mùa tăng tốc; giá USD sát mức kỷ lục... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Dù tín dụng dành cho doanh nghiệp SME đã tăng trưởng, nhưng dòng vốn vẫn “nhỏ giọt” so với nhu cầu thực tế. Trong bối cảnh đó, ý tưởng xây dựng ngân hàng số chuyên biệt cho SME đang nổi lên như một hướng đi thực tế và đầy triển vọng.
(VNF) - Theo ông Lê Hoài Ân, động thái nâng lãi suất thẻ tín dụng của các ngân hàng trong thời gian gần đây xuất phát từ bài toán tối ưu biên lãi ròng (NIM).
(VNF) - Giá USD tự do tăng tới hơn 100 đồng, áp sát mốc kỷ lục 27.960 đồng/USD được thiết lập vào đầu tháng 11. Trong khi đó, giá USD tại kênh ngân hàng đứng yên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất thẻ tín dụng, mức cao nhất gần 40%/năm. Người dùng cần thận trọng để tránh phát sinh chi phí và nguy cơ mang nợ.
(VNF) - Trong bối cảnh đầu tư cá nhân bùng nổ, sự khác biệt lớn nhất không còn nằm ở sản phẩm, mà ở trải nghiệm và mức độ cá nhân hoá. Thay vì chú trọng tìm kiếm kênh đầu tư sinh lợi hấp dẫn, hiện nay, góc nhìn của nhà đầu tư chuyển thành “đâu là giải pháp phù hợp với gu đầu tư của tôi?”.
(VNF) - Việt Nam hiện có 125 triệu thẻ thanh toán, nhưng chỉ 13 triệu thẻ tín dụng, một khoảng trống lớn trong nhu cầu tiêu dùng – trả góp của người Việt vẫn chưa được đáp ứng.
(VNF) - Ngày 19/11/2025 – Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, HoSE: NAB) và Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu (Global Climate Partnership Funds – GCPF) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai một loạt hành động có tính chiến lược: ký kết thỏa thuận hợp tác với Cục Thuế để đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai và ra mắt ứng dụng MyShop Pro - Giải pháp quản lý bán hàng toàn diện dành cho tiểu thương và hộ kinh doanh.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị, hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng phải đặt trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát, chế tài nghiêm minh để bảo vệ người mua bảo hiểm.
(VNF) - Các ngân hàng đang tăng tốc ứng phó để bảo vệ khách hàng. Hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận đã giúp ngăn chặn hàng trăm ngàn giao dịch đáng ngờ.
(VNF) - Từ hơn 200 đề xuất, 5 startup từ Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và Indonesia được các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn tài chính Shinhan lựa chọn để bước vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, hướng đến giải quyết các bài toán lớn của ngành ngân hàng.
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng đang dần khởi sắc. Các ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm cuối năm.
(VNF) - Theo Thông tư 30/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) và Giấy chứng nhận căn cước chính thức không còn được xem là giấy tờ hợp lệ đối với công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.