Phó Thủ tướng: 'Cảng hàng không Long Thành là công trình thế kỷ'

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa có chuyến kiểm tra dự án đường cao tốc Bến Lức – Long Thanh, cảng hàng không quốc tế Long Thành và chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương nhằm kiểm điểm tiến độ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh 2 dự án giao thông trọng điểm quốc gia này.

Đề xuất dùng vốn nhàn rỗi của VEC làm vốn đối ứng

Dự án cao tốc Bến Lức - Long Thành dài 58km, kéo dài từ huyện Bến Lức (Long An) đến huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Tuyến đường được xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A, có 4 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp, vận tốc thiết kế 100 km/giờ.

Dự án do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư với tổng kinh phí 31.320 tỷ đồng, sử dụng 3 nguồn vốn, gồm: vay ADB (13.654,6 tỷ đồng), vay JICA (11.975,7 tỷ đồng) và vốn đối ứng (5.689,7 tỷ đồng).

Dự án được khởi công từ tháng 7/2014, một số đoạn tuyến sử dụng các nguồn vốn khác nhau nên không triển khai đồng thời tại cùng thời điểm khởi công. Từ đầu năm 2019, dự án đang trong quá trình thực hiện thì gặp nhiều vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật dẫn đến không được bố trí vốn để tiếp tục thực hiện đối với vốn ADB phía tây, vốn JICA và vốn đối ứng.

Do đó, dự án bị chậm tiến độ, một số gói thầu dừng thi công từ giữa năm 2019, một số nhà thầu đã chấm dứt hợp đồng và khởi kiện VEC ra Trung tâm trọng tài quốc tế để yêu cầu đền bù chi phí phát sinh. Tổng khối lượng hiện đạt khoảng 81,66% (11.065 tỷ đồng/ 13.741 tỷ đồng tổng giá trị hợp đồng đã được ký).

Khó khăn lớn nhất hiện nay của chủ đầu tư là không có nguồn vốn ứng để tiếp tục thực hiện một số gói thầu của dự án sử dụng vốn vay của JICA.

Tại cuộc họp, lãnh đạo VEC kiến nghị được sử dụng nguồn tiền nhàn rỗi chưa đến kỳ trả nợ, trên cơ sở bảo đảm nghĩa vụ, trách nhiệm trả nợ của doanh nghiệp, để làm vốn đối ứng nhằm đẩy nhanh tiến độ các gói thầu hiện nay; phương án khởi động lại một số gói thầu (đoạn phía tây) bị tạm dừng từ tháng 6/2019. Phía Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp bày tỏ đồng thuận với kiến nghị của VEC.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, từ năm 2007 đã có chủ trương về dự án cao tốc Bến Lức-Long Thành, năm 2010 đã có các quyết định triển khai. Tuy nhiên, việc dừng thi công một số gói thầu trong 3 năm 9 tháng trách nhiệm rất lớn thuộc về các bộ, ngành, chủ đầu tư, các đơn vị, cơ quan liên quan.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các bộ, ngành khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo quyết định phê duyệt điều chỉnh chủ trương thực hiện dự án, tính đến nguồn vốn của các nhà tài trợ ảnh hưởng đến tiến độ dự án; cơ chế sử dụng nguồn vốn nhàn rỗi của VEC để làm vốn đối ứng, vốn đầu tư cho dự án.

Ngay sau đó, Bộ Giao thông Vận tải phải hoàn thành các thủ tục cần thiết để VEC có thể thực hiện đấu thầu các gói thầu còn lại trong thời gian ngắn nhất.

Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ mời thầu

Đối với dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, đại diện Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết vướng mắc lớn nhất nằm ở gói thầu thi công phần thân nhà ga do chưa lựa chọn được nhà thầu, trong khi đây là gói thầu quyết định tiến độ chung của toàn dự án, nên thời gian thực hiện dự án có thể bị kéo dài.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá cảng hàng không quốc tế Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia. Tuy nhiên, do nguyên nhân khách quan, chủ quan, chưa làm rõ hết trách nhiệm bộ, ngành, đơn vị liên quan nên tiến độ thực hiện chưa đạt được mục tiêu đề ra như giải phóng mặt bằng, đấu thầu các dự án thành phần…

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải, Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, ACV phải có báo cáo toàn diện về việc triển khai toàn bộ dự án và các dự án thành phần… làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan; trách nhiệm cụ thể của các bộ, ngành, đơn vị liên quan đối với những bất cập, vướng mắc, khó khăn hiện nay.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải, ACV khẩn trương có báo cáo khoa học, đầy đủ dựa trên báo cáo của đơn vị tư vấn kỹ thuật về thời gian thực hiện gói thầu thi công phần thân nhà ga, để bổ sung, hoàn thiện hồ sơ mời thầu.

"Đây là công trình thế kỷ, phải lựa chọn những nhà thầu có đầy đủ kinh nghiệm, năng lực thi công", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Dự án xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư khái toán khoảng 336.630 tỷ đồng và được chia thành 4 dự án thành phần. Trong đó, dự án thành phần 3 gồm các công trình thiết yếu trong cảng hàng không như ga hành khách công suất 25 triệu hành khách/năm, ga hàng hóa số 1, đường cất hạ cánh, sân đỗ tàu bay, giao thông nội cảng… có tổng mức đầu tư hơn 98.500 tỷ đồng.

Trong dự án thành phần 3, gói thầu 5.10 (xây dựng nhà ga hành khách) có giá trị hơn 35.233 tỷ đồng. Đây là gói thầu có giá trị lớn nhất trong tất cả các gói thầu của công trình nhà ga hành khách cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.