Quá tin tưởng vào Nga, 'đầu tàu kinh tế' của châu Âu 'trật bánh'
Khánh Tú -
21/09/2023 22:46 (GMT+7)
(VNF) - Sự phụ thuộc quá mức vào khí đốt giá rẻ của Nga cùng với nhiều nguyên nhân khách quan khác đã biến nước Đức từ "đầu tàu kinh tế" trở thành "kẻ ốm yếu" của châu Âu.
Đức đang phải trả giá đắt vì quá phụ thuộc vào khí đốt giá rẻ của Nga.
Trong nhiều năm qua, nền kinh tế Đức đã gặt hái được nhiều thành công “vang dội”. Nhiều sản phẩm từ Đức như ô tô, máy móc công nghiệp đã thống trị thị trường toàn cầu. Những mặt hàng này bán chạy đến nỗi xuất khẩu chiếm tới một nửa GDP của Đức.
Việc làm dồi dào, nguồn tài chính của chính phủ tăng mạnh trong khi nhiều nước châu Âu khác lại chìm trong nợ nần đã giúp Đức trở thành “đầu tàu kinh tế” của châu Âu trong nhiều năm.
Thế nhưng, thời kỳ huy hoàng của Đức lại đang dần trôi vào dĩ vãng. “Đầu tàu kinh tế” của châu Âu nay trật bánh, trở thành “Sick man of Euro” – “kẻ ốm yếu của châu Âu”. Hàng loạt nguy cơ, từ già hóa dân số, cơ sở hạ tầng xuống cấp, hay giá năng lượng và lãi suất tăng cao đang khiến nền kinh tế Đức “phát ốm”.
Nền kinh tế Đức đang đi vào giai đoạn đình trệ.
Theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Tổ chức hợp tác phát triển kinh tế (OECD), nền kinh tế Đức phát triển kém nhất trong năm nay. Thậm chí, Đức còn có khả năng trở thành nền kinh tế lớn duy nhất trên thế giới tăng trưởng âm trong năm nay.
Consensus Economics dự đoán GDP của Đức sẽ giảm 0,35% trong năm 2023 trong khi tăng trưởng năm 2024 cũng được dự đoán sẽ giảm từ 1,4% xuống còn 0,86%.
Sự suy thoái của kinh tế Đức diễn ra ngày càng trầm trọng hơn sau khi quốc gia này bị cắt mất nguồn cung khí đốt tự nhiên giá rẻ của Nga. Sự mất mát này là cú sốc chưa từng có đối với các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng của Đức, giáng một đòn chí mạng vào cường quốc sản xuất của châu Âu.
Ông Christian Kullmann, Giám đốc điều hành của công ty hóa chất Evonik Industries AG, cho biết, Đức đang đứng trước nguy cơ phi công nghiệp hóa khi chi phí năng lượng cao trong khi chính phủ lại thờ ơ trước những vấn đề “kinh niên”.
Việc mất nguồn cung khí đốt tự nhiên giá rẻ của Nga đã “gây tổn hại nặng nề đến mô hình kinh doanh của nền kinh tế Đức”, ông Kullmann chia sẻ với hãng tin AP. Đồng thời, ông cho rằng “Nước Đức đang ở trong tình trạng bị ảnh hưởng và tổn hại nghiêm trọng bởi các yếu tố bên ngoài”.
Sự chập chạm trong đổi mới khiến Đức suy yếu.
Sau khi Nga cắt phần lớn nguồn cung khí đốt sang Liên minh châu Âu, một cuộc khủng hoảng năng lượng đã “bào mòn” những quốc gia sử dụng tới 40% nhiên liệu từ Moscow. Khi đó, chính phủ Đức buộc phải khởi động lại các nhà máy điện than để tránh thiếu hụt nguồn cung năng lượng.
Ngay cả chính phủ Đức cũng phải thừa nhận sai lầm của mình sau khi chiến sự Nga – Ukraine nổ ra. Trước đó, Đức từng được cảnh báo về mối nguy hiểm khi quá phụ thuộc vào khí đốt của Nga nhưng các nhà lãnh đạo Đức khi đó lại một mực khẳng định “Moscow là nhà cung cấp đáng tin cậy".
Ông Holger Schmieding, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Berenberg cho biết, “sự tự mãn về sức mạnh của mình đã góp phần dẫn Đức đến các quyết định sai lầm, bao gồm loại bỏ năng lượng hạt nhân, cấm khai thác khí đốt tự nhiên và đặt cược vào nguồn cung khí đốt của Nga”.
Theo ông Schmieding, Đức đang phải trả giá cho những chính sách năng lượng sai lầm của mình.
Bên cạnh sự phụ thuộc quá mức vào nguồn cung khí đốt giá rẻ của Nga, Đức còn đối diện với những “vết nứt” vốn đã tồn tại từ lâu trong nền kinh tế của quốc gia EU này. Chính “thập kỷ vàng” tăng trưởng đã khiến Đức không nhận ra các yếu điểm của mình như già hóa dân số, tình trạng quan liêu cùng sự tụt hậu trong cuộc đua công nghệ.
Đầu tư công của Đức đang ở mức thấp.
Trong những năm qua, Đức vẫn miệt mài rót tiền hỗ trợ các ngành công nghiệp lâu đời như ô tô, máy móc hay hóa chất và ít tập trung cho các lĩnh vực mới, như công nghệ số. Hãng phần mềm lớn duy nhất của Đức là SAP cũng đã được thành lập từ năm 1975.
Việc tự tin quá mức vào bản thân, “ngủ quên trên chiến thắng” đã khiến Đức đang phải trả một cái giá khá đắt. Khi những lời cảnh báo rằng xe điện sẽ sớm thách thức xe xăng dần trở thành hiện thực, nước Đức mới giật mình tỉnh giấc. Ngành công nghiệp ô tô, vốn là một trong những “trụ cột” kinh tế Đức nay đang phải gồng mình để cạnh tranh với các hãng xe điện mới nổi đến từ Trung Quốc.
Đầu tư công ít đi trong những năm qua đã khiến cơ sở hạ tầng ở Đức dần trở nên lỗi thời, Tốc độ mạng Internet và khả năng kết nối của điện thoại di động ở Đức chậm hơn so với các quốc gia tiên tiến khác. Chủ tịch Viện Kinh tế Thế giới Keil, ông Moritz Schularick từng thừa nhận “nước Đức đã ngủ quên cả thập kỷ”.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
Sự bùng nổ của stablecoin đặt ra thách thức đối với hệ thống giám sát tài chính toàn cầu khi bị khai thác để rửa tiền và giúp dòng tiền né tránh kiểm soát.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết họ đang yêu cầu Euroclear bồi thường 230 tỷ USD, đồng thời Điện Kremlin đưa ra lời cảnh báo cứng rắn về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.