Quản lý đất đai tại nhiều DNNN Đà Nẵng: Dùng sai mục đích, chuyển nhượng bừa bãi

Nhiều bất cập

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo kiểm toán việc quản lý và sử dụng đất trong và sau quá trình cổ phần hoá DNNN giai đoạn 2011-2017.

Quản lý đất đai của nhiều doanh nghiệp nhà nước tại Đà Nẵng vẫn rất lộn xộn

Theo báo cáo, qua kiểm toán hoạt động đầu tư khai thác kinh doanh đất, góp vốn đầu tư bằng quyền sử dụng đất có 2 trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá sử dụng quyền sử dụng đất để góp vốn kinh doanh và hình thành pháp nhân mới.

Trong đó, Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng góp vốn bằng quyền sử dụng đất tại thửa đất số 13 Nguyễn Chí Thanh, quận Hải Châu (851,6m2) để thành lập pháp nhân mới là Công ty CP Đầu tư Tia Sáng Mới.

Qua kiểm tra hiện trạng tại thửa đất số 13 Nguyễn Chí Thanh, Kiểm toán Nhà Nước cho biết thửa đất này đã được đền bù, giải toả nhưng đến nay chưa thực hiện xây dựng nhà chung cư cao tầng theo chủ trương của UBND TP.

“Hiện thửa đất đang được sử dụng làm bãi đậu xe ô tô và buôn bán hàng ăn uống, không đúng mục đích giao quyền sử dụng đất”, báo cáo Kiểm toán Nhà nước nêu rõ.

Tại Công ty CP Lương thực Đà Nẵng, Kiểm toán Nhà nước cho hay: Theo quy định, Công ty không phải lập phương án sử dụng đất để trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt nhưng theo chủ trương của TP đã giao thửa đất số 35 đường Cao Thắng (290m2) để xây dựng kinh doanh ký túc xá sinh viên.

Tuy nhiên, sau hai năm xây dựng và hoàn thành ký túc xá sinh viên (năm 2014), công ty đã không tiếp tục thực hiện kinh doanh ký túc xá cho sinh viên mà tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho doanh nghiệp khác (Công ty CP Xuân Việt) với giá chuyển nhượng là 19,5 tỷ đồng. Việc chuyển nhượng là không thực hiện theo đúng chủ trương.

Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cũng cho biết, giai đoạn 2011 – 2017, UBND TP Đà Nẵng đã ban hành 20 quyết định giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất và chuyển mục đích sử dụng đất của các doanh nghiệp cổ phần hoá.

Tuy nhiên theo cơ quan kiểm toán, các quyết định giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với 5 thửa đất (1.368m2) cho Công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng sử dụng làm văn phòng là không đúng đối tượng theo quy định.

Quyết định giao đất đối với 3 thửa đất cho Công ty CP Đầu tư Phát triển Nhà Đà Nẵng nhưng không qua đấu thầu dự án gắn với quyền sử dụng đất cũng là không đúng quy định.

Ngoài ra, UBND TP đã ban hành các quyết định cho thuê 6 thửa đất (319,6m2) nhưng sở TN và MT TP chưa kịp thời ký hợp đồng cho thuê đất, cơ quan Thuế không có đủ thông tin để thu tiền thuê đất, cụ thể: Công ty Cấp nước Đà Nẵng (4 thửa) và Công ty CP Cảng Đà Nẵng (2 thửa).

Về xác định giá đất, Kiểm toán Nhà nước cho biết: UBND TP quyết định giá thu tiền chuyển quyền sử dụng đất thấp hơn giá đất do Hội đồng thẩm định giá đất TP để phê duyệt đối với thửa đất số 35 Cao Thắng (290m2) của Công ty CP Lương thực Đà Nẵng nhưng không có căn cứ, cơ sở đã làm giảm số thu tiền sử dụng đất là hơn 2,1 tỷ đồng.

Hội đồng thẩm định giá đất đề xuất và được UBND TP quyết định giảm 20% do diện tích lớn đối với thửa đất 59 Lê Duẩn của Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng nhưng không có sơ sở, làm giảm số tiền sử dụng đất 3,5 tỷ đồng.

“Việc xác định giá đất thấp hơn và giảm 20% đối với diện tích lớn là không có cơ sở, làm giảm giá trị tại các thửa đất hơn 5,7 tỷ đồng”, Kiểm toán Nhà nước nêu.

Ngoài ra, cơ quan kiểm toán cũng cho biết, Công ty CP đầu tư phát triển nhà Đà Nẵng nguyên là DNNN địa phương chuyển sang hoạt động theo mô hình Công ty CP từ 2010, đã được UBND TP Đà Nẵng giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các thửa đất trong giai đoạn 2011-2017.

Tuy nhiên, Công ty không báo cáo và không cung cấp đầy đủ hồ sơ tài liệu theo yêu cầu của KTNN, do đó KTNN không có đủ thông tin để đánh giá việc quản lý sử dụng đất giai đoạn 2011-2017 tại nhiều thửa đất…

Một loạt cơ quan bị quy trách nhiệm

Trong báo cáo, Kiểm toán Nhà nước cũng đã nêu rõ trách nhiệm của một loạt các cơ quan nhà nước khi để xảy ra một loạt các tồn tại trong việc sử dụng đất đai của nhiều DNNN trước và sau khi cổ phần hoá.

Cụ thể, đối với UBDN TP Đà Nẵng, Kiểm toán Nhà nước cho biết cơ quan này có trách nhiệm trong việc chưa ban hành các quyết định cho thuê đất đối với 9 thửa đất (5.146,7m2) các doanh nghiệp đã và đang quản lý sử dụng, dẫn đến các doanh nghệp này không thực hiện nghĩa vụ NSNN trong một thời gian dài, cụ thể Công ty CP Môi trường đô thị Đà Nẵng 5 thửa (1.368,5m2), Công ty CP cấp nước Đà Nẵng 4 thửa.

Ngoài ra việc giao đất không thu tiền đối với 5 thửa đất (1.368m2) cho Công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng sử dụng làm văn phòng là không đúng đối tượng được quy định; giao đất tại thửa đất số 158 Nguyễn Chí Thanh với hình thức đất ở đô thị, thời hạn sử dụng lâu dài đối với Công ty TNHH MTV Vật liệu Xây dựng – Xây lắp và Kinh doanh nhà Đà Nẵng chưa đúng quy định; phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hoá tại thửa đất 26 Bạch Đằng của Công ty TNHH MTV Cảng Đà Nẵng, thửa đất 79 Quang Trung của Công ty XNK và Phát hành phim Việt Nam là không đúng quy định, làm giảm giá trị 29,1 tỷ đồng…

Đối với Sở TN và MT TP Đà Nẵng, Kiểm toán Nhà nước cho rằng nhìn chung cơ quan này đã thực hiện đầy đủ chức năng tham mưu, tuy nhiên qua kiểm toán vẫn còn tồn tại.

Cụ thể là chưa kiểm tra, rà soát và yêu cầu các doanh nghiệp CPH điều chỉnh, bổ sung vào phương án sử dụng đất trước khi tham mưu trình UBND TP.

Cơ quan này cũng có trách nhiệm trong việc không thực hiện tham mưu để UBND TP tổ chức đầu thấu dự án gắn với quyền sử dụng đối với 3 thửa đất của Công ty CP Đầu tư Phát triển Nhà Đà Nẵng.

Đề xuất giá đất để tính vào giá trị doanh nghiệp CPH đối với thửa đất số 201, 202, 203 (450m2) tại khu dân cư số 1. Đường ĐT 605 thuộc xã Hoà Châu, huyện Hoà Vang của Công ty TNHH MTV Quản lý đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng chưa sát với tình hình thực tế dẫn đến giá thấp hơn 117.200 đồng/m2 so với giá Hội đồng thẩm định giá đất TP đề xuất.

Theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước, ngoài UBND TP, Sở TN và MT TP thì Sở Tài chính TP, Sở Xây dựng TP, Cục thuế TP… cũng có trách nhiệm liên quan trong việc để xảy ra các tồn tại…