Quỹ bình ổn xăng dầu tăng gấp đôi, số dư hơn 4.600 tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính, tính đến hết quý III/2022 (30/9/2022), quỹ BOG có dư khoảng 2.540 tỷ đồng. Đến hết quý IV/2022 (31/12/2022), số dư trong quỹ tăng gần gấp đôi, lên hơn 4.600 tỷ đồng.

Như vậy, trong quý IV/2022, các doanh nghiệp đã trích lập hơn 2.155 tỷ đồng. Trong đó, Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) là doanh nghiệp trích lập nhiều nhất, với hơn 991 tỷ đồng, tiếp đến là PV Oil trích lập hơn 282 tỷ đồng,...

Theo Bộ Tài chính, tổng số tiền sử dụng quỹ BOG để bình ổn xăng dầu trong quý IV là 79,2 tỷ đồng. Trong đó, Petrolimex chi 27,6 tỷ, PV oil chi 13,3 tỷ đồng,...

Cũng theo báo cáo của Bộ Tài chính, lãi phát sinh trên số dư quỹ BOG là 2 tỷ đồng; lãi vay phát sinh trên số dư quỹ BOG âm trong quý IV/2022 là hơn 1,4 tỷ đồng.

Ở thời điểm hiện tại, một số ý kiến cho rằng nên bỏ Quỹ bình ổn giá vì không hiệu quả. Theo ý kiến của Bộ Công Thương, do Quỹ bình ổn giá là công cụ linh hoạt duy nhất để Nhà nước có thể điều hành mức tăng giảm giá xăng dầu trong từng kỳ điều hành giá. Nếu bỏ Quỹ bình ổn giá sẽ đồng nghĩa với việc bỏ điều hành giá xăng dầu.

TS Phạm Thế Anh - Trưởng khoa Kinh tế học, Trường đại học Kinh tế quốc dân cho rằng việc điều hành Quỹ bình ổn giá thời gian qua đã không đạt được mục tiêu này - sự biến động giá của xăng dầu sau khi sử dụng quỹ không có sự khác biệt lớn khi so sánh với trường hợp không sử dụng Quỹ bình ổn giá, bởi vì nhà điều hành không thể tiên đoán được giá xăng dầu trong tương lai. Nếu muốn giảm được biên độ biến động giá, nhà điều hành cần dự đoán được giá xăng dầu thế giới.

Ví dụ, nếu tại kỳ điều hành thứ nhất, giá thế giới tăng so với trước đó, nhà điều hành xả quỹ để giá trong nước không tăng mạnh so với trước đó. Nếu tại kỳ điều hành thứ hai, giá thế giới giảm so với kỳ trước đó, thì quyết định xả quỹ này có tác dụng giảm biến động giá. Tuy nhiên, nếu tại kỳ điều hành thứ 2, giá thế giới lại tiếp tục tăng thì quyết định xả quỹ tại kỳ điều hành thứ nhất lại khiến giá biến động mạnh hơn tại kỳ thứ 2. Nhà điều hành luôn rơi vào tình trạng không thể dự đoán được giá thế giới sẽ diễn biến thế nào vào kỳ sau để có quyết định trích hay xả quỹ đúng đắn.

Vì vậy, vị chuyên gia cho rằng cả lý thuyết và thực tiễn đều cho thấy Quỹ bình ổn giá không đạt được mục tiêu giúp bình ổn giá như mong muốn của Nhà nước. Do đó, ông đề nghị bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu.