Rút Mỹ khỏi hiệp ước hạt nhân với Nga, ông Trump 'nắn gân' Trung Quốc
Thành Đạt -
24/10/2018 16:26 (GMT+7)
Việc Mỹ tuyên bố rút khỏi hiệp ước hạt nhân kéo dài hàng chục năm với Nga được cho là không nhắm vào Moscow mà hướng mục tiêu tới Trung Quốc dù Bắc Kinh không phải là một bên tham gia vào thỏa thuận này.
Từ trái qua phải: Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. (Ảnh: Express)
Tổng thống Donald Trump ngày 20/10 tuyên bố sẽ rút Mỹ khỏi Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF), một thỏa thuận ra đời từ thời Chiến tranh Lạnh với Nga, vì cho rằng Moscow đã “vi phạm” hiệp ước này suốt nhiều năm. INF cấm Nga và Mỹ phát triển hoặc triển khai các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất, kể cả là tên lửa mang đầu đạn thông thường hay tên lửa hạt nhân, với tầm bắn từ 500-5.500km.
“Chúng tôi sẽ không để họ vi phạm một thỏa thuận hạt nhân, sau đó bước ra ngoài và chế tạo những vũ khí mà chúng tôi không được phép chế tạo”, ông Trump tuyên bố.
Nga bị nghi ngờ bắt đầu tiến hành thử nghiệm một loại tên lửa hành trình nằm trong diện bị cấm từ đầu năm 2008 và đây là cái cớ để Mỹ cáo buộc Moscow liên tiếp vi phạm hiệp ước INF. Mặc dù vậy, mục đích thực sự của Washington khi rút khỏi INF không thực sự nhằm vào Nga, thậm chí cũng không nhắm tới vũ khí hạt nhân.
Theo National Interest, trong kỷ nguyên mới của cạnh tranh chiến lược, động thái của chính quyền Trump tập trung vào cuộc đối đầu với Trung Quốc tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trung Quốc không phải là một bên ký hiệp ước INF, do vậy Bắc Kinh có thể “rảnh tay” phát triển kho vũ khí chống tiếp cận/chống xâm nhập (A2/AD) khổng lồ, bao gồm tên lửa đạn đạo chống hạm hay còn gọi là sát thủ tàu sân bay DF-21 với tầm bắn lên tới 1.500km. Những vũ khí này đều nằm trong danh sách mà Mỹ bị cấm triển khai.
Điều này khiến Mỹ dường như bị gạt ra ngoài lề trong “cuộc đua về tầm bắn” giữa các hệ thống vũ khí quân sự được thiết kế để bảo vệ các vùng biển và vùng trời tại Tây Thái Bình Dương - nơi chứng kiến cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các nước.
Nếu xảy ra xung đột công nghệ cao, các tàu của Hải quân Mỹ sẽ gặp bất lợi khi chỉ có thể trông cậy vào các hệ thống vũ khí phóng từ biển cũ hơn như tên lửa Tomahawk và lực lượng không quân triển khai từ tàu sân bay để đối phó với các vũ khí A2/AD có khả năng sát thương cao được Trung Quốc “giấu” bên trong đất liền.
“Trong bất kỳ cuộc chiến trên không nào, chúng ta (Mỹ) có thể làm tốt trong một vài ngày đầu tiên. Tuy nhiên, sau đó chúng ta buộc phải chuyển tất cả lực lượng về Nhật Bản và không thể tiến hành đủ các cuộc xuất kích để tấn công sâu vào lãnh thổ Trung Quốc”, Christopher Johnson, cựu chuyên gia cấp cao về Trung Quốc tại Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), nhận định.
Trong trường hợp Mỹ không đủ khả năng tấn công các hệ thống vũ khí chống hạm đặt trong lãnh thổ Trung Quốc, các tàu sân bay của Mỹ hoạt động ngoài khơi bờ biển Trung Quốc sẽ rơi vào tình thế vô cùng nguy hiểm.
Viễn cảnh có lợi cho Mỹ
Các chuyên gia cho rằng việc rút khỏi hiệp ước INF sẽ cho phép Mỹ triển khai các hệ thống tên lửa tầm trung đặt trên mặt đất tại châu Á để đối phó với Trung Quốc. Điều này sẽ giúp Mỹ có thêm có phương án quân sự khả thi trong trường hợp xảy ra xung đột với Trung Quốc.
Tàu khu trục Mỹ phóng tên lửa trong một cuộc tập trận. (Ảnh: US Navy)
Sau khi rút khỏi INF, Mỹ có thể triển khai các hệ thống vũ khí mới, có thể bắt đầu từ phiên bản tên lửa hành trình Tomahawk phóng từ mặt đất, sau đó là các tên lửa đạn đạo như DF-21 và DF-26, tới các khu vực khó có thể bị tấn công như bắc Nhật Bản, đảo Guam, nam Philippines hoặc thậm chí bắc Australia.
Những vũ khí trên có tiềm năng trở thành nền tảng trong chiến lược quân sự mới của Mỹ tại Tây Thái Bình Dương. Theo chiến lược này, Mỹ có thể sử dụng các hệ thống A2/AD để phong tỏa các vùng biển gần Trung Quốc, từ đó ngăn chặn và kiềm tỏa các động thái bành trướng quân sự của Bắc Kinh mà không cần triển khai các tàu Mỹ vào khu vực nguy hiểm. Ngoài ra, việc triển khai các tên lửa đặt trên mặt đất sẽ giúp Mỹ tiết kiệm đáng kể chi phí cũng như nhân lực, thay vì trông cậy vào các nhóm tác chiến tàu sân bay như hiện nay.
Adam Ni, nhà nghiên cứu về chính sách an ninh và đối ngoại Trung Quốc tại Đại học Quốc gia Australia, cho rằng việc Mỹ rút khỏi INF sẽ có tác động rất lớn tới cân bằng quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh xảy ra xung đột, vì Washington khi đó có thể triển khai các hệ thống tên lửa tầm trung đặt trên mặt đất tại châu Á.
“Mỹ hiện có khả năng tấn công các mục tiêu tại Trung Quốc thông qua các cuộc không kích và các hệ thống tên lửa phóng từ biển. Việc triển khai tên lửa tầm trung đặt trên mặt đất tới những nước như Nhật Bản sẽ bổ sung thêm năng lực của Mỹ trong khu vực và làm xói mòn ưu thế vốn được Trung Quốc gây dựng hàng chục năm nay”, chuyên gia Ni nhận định.
Collin Koh, chuyên gia an ninh hàng hải tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho biết việc triển khai tên lửa sẽ tạo cho Mỹ cú hích cần thiết để thực hiện không chỉ các cuộc tấn công hạt nhân mà còn các chiến dịch quân sự thông thường.
Các chiến lược gia Trung Quốc từ lâu đã quan ngại sâu sắc về viễn cảnh các hệ thống phòng thủ của Mỹ và các đồng minh trong khu vực phối hợp với nhau để ngăn hải quân Trung Quốc triển khai lực lượng tới các vùng biển lân cận. Nhiều chuyên gia phân tích cảnh báo việc Mỹ rút khỏi INF có thể khơi mào một cuộc chạy đua tên lửa, thậm chí chính trị gia Nga Aleksey Pushkov tuyên bố động thái này của Washington là đòn giáng mạnh mẽ vào hệ thống ổn định chiến lược toàn cầu.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.