VietnamFinance xin giới thiệu bài viết của ông như một góc nhìn rất đáng chú ý của một doanh nhân về một vấn đề còn lớn lao hơn cả câu chuyện cải cách chữ Việt: tính sáng tạo và không gian sáng tạo của người Việt.
"Theo hiểu biết của tôi thì PGS TS Đào Hữu Chí và tôi là là hai người Việt Nam trong nước đầu tiên viết ra phần mềm soạn thảo, in ấn tiếng Việt trên máy tính đặt tên là EDVN (Edit Việt Nam-1984).
Không phải tôi giỏi giang gì, thuần tuý chỉ là may mắn. Tôi may mắn được về bộ Tổng tham mưu, nơi có 6 chiếc máy tính PC đầu tiên của Việt Nam (cùng với 6 chiếc của UBKHKT nhà nước). Vì thế tôi có điều kiện thực hành hơn các đồng nghiệp.
Với công nghệ năm 1984-1985, chúng tôi phải tự vẽ bộ font chữ Việt và nạp vào EPROM. Mỗi một máy tính muốn soạn thảo và in ấn tiếng Việt phải thay thế con EPROM và dùng hệ soạn thảo EDVN.
Một trong những vấn đề nan giải là là gõ tiếng Việt trên bàn phím như thế nào? So với tiếng Anh, tiếng Việt có thêm 31 chữ cái mới, trong khi bàn phím thì hữu hạn.
Thời kỳ đầu chúng tôi chọn phương án dùng hàng "chữ số" kết hợp với các phím SHIFT, ALT để gõ chữ tiếng Việt. Theo thời gian, có thêm nhiều hệ soạn thảo tiếng Việt, mỗi hệ lại qui định cách gõ bàn phím khác nhau. Sau nhiều hội thảo, tất cả đi đến thống nhất chọn cách gõ TELEX để gõ tiếng Việt cho người Việt Nam cả trong nước lẫn nước ngoài (gõ TELEX chính là cách gõ tiếng Việt mà ngày nay tất cả chúng ta đang dùng).
Trước năm 1984, trên máy tính không có tiếng Việt, chỉ có bộ chữ tiếng Anh, người Việt Nam dùng tiếng Việt không dấu. Những nội dung thông thường, chữ Việt không dấu không có vấn đề lớn, nhưng những dữ liệu về họ và tên, địa chỉ dễ gây ra nhầm lẫn.
Để tránh nhầm lẫn người ta qui ước Họ và tên, địa chỉ gõ, hiển thị và lưu chữ bằng chữ TELEX. Ví dụ ĐỖ CAO BẢO sẽ là DDOOX CAO BAOR, HÀ NỘI sẽ là HAF NOOIJ, "Đề xuất cải tiến tiếng Việt" sẽ là "DDEEF XUAATS CAIR TIEENS TIEENGS VIEETJ".
Ngày nay các bạn trẻ đọc chữ Telex này thấy khó đọc, thấy rắc rối, nhưng thế hệ chúng tôi hầu hết đều đọc thành thạo chữ Telex này, bởi nó chính là ngôn ngữ mà ông bà chúng ta gửi điện tín cho nhau, các ngân hàng gửi các lệnh thanh toán tiền (cả nội địa và quốc tế).
Vì đã trải qua giai đoạn trăn trở với tiếng Việt, nên bây giờ nghe đề xuất cải tiến tiếng Việt của PGS.TS. Bùi Hiền, tôi thấy rất bình thường, mặc dù tôi nghĩ rằng rất nhiều cải tiến của PGS.TS Bùi Hiền là chưa phù hợp, chưa tối ưu, chưa thuyết phục và rất khó được thông qua.
Tuy nhiên tôi nhận thức sâu sắc rằng: một cá nhân, một tổ chức, một quốc gia muốn phát triển, muốn giàu có thì phải có tinh thần sáng tạo. Tinh thần sáng tạo được hiểu là:
1. Khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân sáng tạo
2. Tôn trọng mọi đề xuất cải tiến, sáng tạo
3. Lắng nghe mọi đề xuất cải tiến, sáng tạo
4. Xem xét một cách vừa khoa học, cẩn trọng vừa mở lòng với những đề xuất cải tiến, sáng tạo.
Các bạn thử đối chiếu cá nhân mình, tổ chức mình xem có phải là người, là tổ chức sáng tạo không?
Căn cứ vào dư luận về đề xuất cải tiến chữ Việt của PGS.TS. Bùi Hiền, tôi thấy Việt Nam không phải là một đất nước sáng tạo, bởi có quá ít người có tinh thần sáng tạo; rất nhiều, rất nhiều người đã thiếu mất tố chất tôn trọng, thiếu mất tố chất lắng nghe".
Mới đây, PGS. TS. Bùi Hiền đã đưa ra đề xuất cải cách chữ viết tại một hội thảo ngôn ngữ, theo đó cách viết tiếng Việt sẽ thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, đề xuất này đang vấp phải phản ứng rất gay gắt từ cộng đồng.
Tags:
(VNF) - Hà Siêu Hân, cô giáo tiểu học tại Bắc Kinh và cũng là ái nữ của tỷ phú Macau Hà Hồng Sân, gây chú ý với công chúng không chỉ bởi sự tận tâm trong giảng dạy mà còn bởi khối tài sản lên tới hơn 700 triệu HKD (hơn 2.000 tỷ đồng)
(VNF) - Đầu tháng 11, giới doanh nhân Việt Nam chứng kiến nhiều sự kiện đáng chú ý: Tỷ phú Phạm Nhật Vượng thành lập công ty hàng không vũ trụ VinSpace, CEO Cà Mèn Nguyễn Đức Nhật Thuận qua đời ở tuổi 34, Giám đốc O2 Việt Nam Hồ Đồng Tháp xin án treo trong vụ đánh bạc Pullman, còn doanh nhân Nguyễn Quốc Vũ bị bắt vì sản xuất kem chống nắng giả.
(VNF) - Đây là đề xuất của doanh nhân Phạm Hồng Điệp – Chủ tịch Công ty CP Shinec sau chuyến làm việc tại Australia nhằm chuẩn bị cho làn sóng đầu tư quốc tế khi Việt Nam vận hành hai trung tâm Tài chính quốc tế trong năm 2026 với Shinec
(VNF) - Chiều 4/11, tại điện Kremlin, Tổng thống Vladimir Putin đã đích thân trao Huân chương Hữu nghị cho bà Thái Hương, Anh hùng lao động Việt Nam, nhà sáng lập, Chủ tịch hội đồng chiến lược Tập đoàn TH, Tổng giám đốc Ngân hàng Bắc Á.
(VNF) - Với kinh nghiệm nhiều thập kỷ điều hành doanh nghiệp và từng tham gia hàng loạt dự án lớn, vị doanh nhân kín tiếng cho rằng giới trẻ muốn thành công nên đi làm để “rèn năng lực thật” trước khi nghĩ đến khởi nghiệp – bởi “không kỹ năng, đam mê chỉ đốt tiền”.
Sáng 4/11, ông Nguyễn Duy Ngọc, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, được Bộ Chính trị phân công tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Tại Hội nghị Ban Chấp hành VCCI lần thứ 11, khóa VII, tất cả đại biểu tham dự đã nhất trí bầu ông Hồ Sỹ Hùng, Bí thư Đảng ủy nhiệm kỳ 2025-2030, giữ chức Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Ông Nhâm Hà Hải, CEO kiêm người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần Chứng khoán An Bình (ABS), vừa bất ngờ nộp đơn xin thôi việc theo nguyện vọng cá nhân, kết thúc gần ba năm dẫn dắt công ty.
(VNF) - Câu chuyện chiếc xe cưới tưởng như nhỏ bé lại khiến hình ảnh doanh nhân Nguyễn Viết Vương trở nên đáng chú ý trong lễ thành hôn với Hoa hậu Đỗ Thị Hà. Trong bối cảnh nhiều người trẻ thuộc thế hệ kế nghiệp xuất hiện với hình ảnh thời thượng, Vương lại chọn sự bình tĩnh, tiết chế và tinh tế.
(VNF) - Điểm mạnh của doanh nghiệp Việt là tinh thần linh hoạt, sáng tạo, dám làm và thích ứng nhanh với thị trường. Tuy nhiên, chính sự linh hoạt này đôi khi lại dẫn đến việc bỏ qua nguyên tắc, xem nhẹ tính pháp lý trong điều hành.
(VNF) - Là nữ bộ trưởng trẻ nhất trong nội các đầu tiên của Thủ tướng Sanae Takaichi, bà Kimi Onoda đang nổi lên như một nhân vật trung tâm trong nỗ lực cân bằng giữa an ninh kinh tế và chính sách nhập cư, hai trụ cột đang tái định hình vị thế của Nhật Bản trong thời đại toàn cầu hóa đầy biến động.
(VNF) - Trước khi bị bắt, ca sĩ Lương Bằng Quang (chồng DJ Ngân 98) là chủ, cổ đông lớn của 2 doanh nghiệp có quy mô hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Tổng giám đốc SHB Ngô Thu Hà vừa được VCCI trao tặng danh hiệu “Nữ doanh nhân Việt Nam tiêu biểu - Bông hồng vàng” năm 2025 - giải thưởng cao quý nhằm tôn vinh những nữ lãnh đạo có thành tích xuất sắc trong kinh doanh, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.
(VNF) - Ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch Công ty cổ phần Vinhomes vừa được bổ nhiệm là Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Đường sắt cao tốc VinSpeed
(VNF) - Ngày 17/10/2025, trong không gian trang trọng với sự tham dự của hơn 400 khách mời quốc tế, đại diện Chính phủ Singapore, các doanh nhân ASEAN và truyền thông quốc tế, giải thưởng danh giá Doanh nhân Xuất sắc ASEAN - ASEAN Entrepreneurial Excellence Award 2025 đã tôn vinh Anh hùng Lao động Thái Hương của Việt Nam “với tầm nhìn truyền cảm hứng mạnh mẽ về thực phẩm sạch, an toàn, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và giáo dục chất lượng cao không chỉ ở Việt Nam mà còn đang ngày càng mở rộng ra thế
(VNF) - Từ một ca sĩ trẻ bước ra từ dòng nhạc đồng quê, Taylor Swift đã trở thành biểu tượng của kỷ nguyên nghệ sĩ tự chủ, nơi tài năng, chiến lược và bản lĩnh kinh doanh hòa quyện thành sức mạnh định hình cả một nền công nghiệp.
(VNF) - Trong môi trường kinh doanh khốc liệt, bà Lâm Thúy Ái – Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Sản xuất – Thương mại Mebipha chọn con đường sản xuất – thương mại, lĩnh vực đòi hỏi bản lĩnh và kỷ luật cao. Hơn hai thập kỷ điều hành doanh nghiệp, bà không nói nhiều về bình đẳng giới mà chứng minh bằng hành động và kết quả. Câu chuyện của bà là lát cắt điển hình về vai trò phụ nữ trong thương trường Việt: từ hoài nghi đến khẳng định bằng năng lực và sự bền bỉ. Nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, VietnamFi
(VNF) - Trong cuộc trò chuyện cùng VietnamFinance, Doanh nhân Nguyễn Ngọc Mỹ - Phó Chủ tịch Tập đoàn Alphanam đã chia sẻ về tư duy lãnh đạo của một nữ doanh nhân thế hệ mới. Cô chọn sự hài hòa giữa công việc và gia đình, giữa toàn cầu và bản sắc Việt, giữa lý trí của người lãnh đạo và cảm xúc của người phụ nữ.
(VNF) - Với Chủ tịch Hanel PT Trần Thị Thu Trang, “phụng sự” không chỉ là triết lý kinh doanh mà là gốc rễ của mọi giá trị mà doanh nghiệp theo đuổi.
(VNF) - Trong hành trình vừa quản lý quỹ đầu tư, khởi nghiệp, vừa nuôi dạy con cái, doanh nhân - nhà đầu tư Thái Vân Linh chia sẻ cách bà cân bằng giữa nhiều vai trò, vượt qua áp lực và xây dựng nền tảng gia đình vững chắc. Bà tin rằng thành công không chỉ nằm ở kết quả, mà ở khả năng hiện diện đầy đủ trong từng vai trò của cuộc sống.
(VNF) - Nữ doanh nhân Trương Lý Hoàng Phi cho rằng trong kỷ nguyên mới, phụ nữ Việt Nam không chỉ là người tham gia mà sẽ góp phần định hình những giá trị mới bằng trí tuệ, bản lĩnh và sự nhân văn.
Những nữ tướng tài sắc và đầy bản lĩnh đã cùng tỷ phú Phạm Nhật Vượng gây dựng, phát triển hệ sinh thái Vingroup.
Trong khi Ngân Collagen quảng cáo mình là bà chủ thương hiệu mỹ phẩm lớn, Lê Trung cũng tự giới thiệu là chủ tịch công ty thiết kế. Cả hai luôn xuất hiện với hình ảnh xa hoa.
(VNF) - Hà Anh nhìn nhận việc phát triển tri thức, kỹ năng và phong cách sống như một chiến lược đầu tư lâu dài. Theo cô, phụ nữ thành công là người biết quản lý tài nguyên quý nhất của mình – thời gian, năng lượng và tri thức – để sinh lời và mang lại giá trị cho cuộc đời.
(VNF) - Sau gần 30 năm làm việc tại Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Fimex, HoSE: FMC), ông Phạm Hoàng Việt, Tổng giám đốc, đã nộp đơn xin nghỉ việc từ ngày 31/12/2025.
(VNF) - Hà Siêu Hân, cô giáo tiểu học tại Bắc Kinh và cũng là ái nữ của tỷ phú Macau Hà Hồng Sân, gây chú ý với công chúng không chỉ bởi sự tận tâm trong giảng dạy mà còn bởi khối tài sản lên tới hơn 700 triệu HKD (hơn 2.000 tỷ đồng)
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.
