VietnamFinance xin giới thiệu bài viết của ông như một góc nhìn rất đáng chú ý của một doanh nhân về một vấn đề còn lớn lao hơn cả câu chuyện cải cách chữ Việt: tính sáng tạo và không gian sáng tạo của người Việt.
"Theo hiểu biết của tôi thì PGS TS Đào Hữu Chí và tôi là là hai người Việt Nam trong nước đầu tiên viết ra phần mềm soạn thảo, in ấn tiếng Việt trên máy tính đặt tên là EDVN (Edit Việt Nam-1984).
Không phải tôi giỏi giang gì, thuần tuý chỉ là may mắn. Tôi may mắn được về bộ Tổng tham mưu, nơi có 6 chiếc máy tính PC đầu tiên của Việt Nam (cùng với 6 chiếc của UBKHKT nhà nước). Vì thế tôi có điều kiện thực hành hơn các đồng nghiệp.
Với công nghệ năm 1984-1985, chúng tôi phải tự vẽ bộ font chữ Việt và nạp vào EPROM. Mỗi một máy tính muốn soạn thảo và in ấn tiếng Việt phải thay thế con EPROM và dùng hệ soạn thảo EDVN.
Một trong những vấn đề nan giải là là gõ tiếng Việt trên bàn phím như thế nào? So với tiếng Anh, tiếng Việt có thêm 31 chữ cái mới, trong khi bàn phím thì hữu hạn.
Thời kỳ đầu chúng tôi chọn phương án dùng hàng "chữ số" kết hợp với các phím SHIFT, ALT để gõ chữ tiếng Việt. Theo thời gian, có thêm nhiều hệ soạn thảo tiếng Việt, mỗi hệ lại qui định cách gõ bàn phím khác nhau. Sau nhiều hội thảo, tất cả đi đến thống nhất chọn cách gõ TELEX để gõ tiếng Việt cho người Việt Nam cả trong nước lẫn nước ngoài (gõ TELEX chính là cách gõ tiếng Việt mà ngày nay tất cả chúng ta đang dùng).
Trước năm 1984, trên máy tính không có tiếng Việt, chỉ có bộ chữ tiếng Anh, người Việt Nam dùng tiếng Việt không dấu. Những nội dung thông thường, chữ Việt không dấu không có vấn đề lớn, nhưng những dữ liệu về họ và tên, địa chỉ dễ gây ra nhầm lẫn.
Để tránh nhầm lẫn người ta qui ước Họ và tên, địa chỉ gõ, hiển thị và lưu chữ bằng chữ TELEX. Ví dụ ĐỖ CAO BẢO sẽ là DDOOX CAO BAOR, HÀ NỘI sẽ là HAF NOOIJ, "Đề xuất cải tiến tiếng Việt" sẽ là "DDEEF XUAATS CAIR TIEENS TIEENGS VIEETJ".
Ngày nay các bạn trẻ đọc chữ Telex này thấy khó đọc, thấy rắc rối, nhưng thế hệ chúng tôi hầu hết đều đọc thành thạo chữ Telex này, bởi nó chính là ngôn ngữ mà ông bà chúng ta gửi điện tín cho nhau, các ngân hàng gửi các lệnh thanh toán tiền (cả nội địa và quốc tế).
Vì đã trải qua giai đoạn trăn trở với tiếng Việt, nên bây giờ nghe đề xuất cải tiến tiếng Việt của PGS.TS. Bùi Hiền, tôi thấy rất bình thường, mặc dù tôi nghĩ rằng rất nhiều cải tiến của PGS.TS Bùi Hiền là chưa phù hợp, chưa tối ưu, chưa thuyết phục và rất khó được thông qua.
Tuy nhiên tôi nhận thức sâu sắc rằng: một cá nhân, một tổ chức, một quốc gia muốn phát triển, muốn giàu có thì phải có tinh thần sáng tạo. Tinh thần sáng tạo được hiểu là:
1. Khuyến khích mọi tổ chức, cá nhân sáng tạo
2. Tôn trọng mọi đề xuất cải tiến, sáng tạo
3. Lắng nghe mọi đề xuất cải tiến, sáng tạo
4. Xem xét một cách vừa khoa học, cẩn trọng vừa mở lòng với những đề xuất cải tiến, sáng tạo.
Các bạn thử đối chiếu cá nhân mình, tổ chức mình xem có phải là người, là tổ chức sáng tạo không?
Căn cứ vào dư luận về đề xuất cải tiến chữ Việt của PGS.TS. Bùi Hiền, tôi thấy Việt Nam không phải là một đất nước sáng tạo, bởi có quá ít người có tinh thần sáng tạo; rất nhiều, rất nhiều người đã thiếu mất tố chất tôn trọng, thiếu mất tố chất lắng nghe".
Mới đây, PGS. TS. Bùi Hiền đã đưa ra đề xuất cải cách chữ viết tại một hội thảo ngôn ngữ, theo đó cách viết tiếng Việt sẽ thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, đề xuất này đang vấp phải phản ứng rất gay gắt từ cộng đồng.
Tags:
(VNF) - Những ngày qua, cộng đồng mạng xôn xao trước những ồn ào xoay quanh ViruSs và Pháo. Drama này không chỉ tạo nên làn sóng tranh luận mà còn mang đến lợi ích kinh tế không nhỏ cho cả hai, từ doanh thu livestream đến lượt xem MV tăng vọt.
(VNF) - Phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T Group chính thức được bổ nhiệm làm phó chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.
(VNF) - Ngày 19/3/2025, Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Bamboo Capital (HoSE: BCG) đã bầu ông Tan Bo Quan (Andy), quốc tịch Singapore, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị nhiệm kỳ 2020 - 2025, thay thế cố Chủ tịch Kou Kok Yiow.
(VNF) - Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Tây Ninh bầu ông Nguyễn Mạnh Hùng giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Tây Ninh nhiệm kỳ 2020 - 2025.
(VNF) - Sau khi đạt danh hiệu Miss Grand International 2021, Hoa hậu Thùy Tiên trở thành một trong những người đẹp có sức ảnh hưởng nhất nhì làng giải trí Việt. Cũng từ đây, cô đã tận dụng tối đa danh tiếng để xây dựng sự nghiệp tài chính đáng mơ ước, với các nguồn thu “khủng” từ quảng cáo, sáng tạo nội dung, điện ảnh và giải trí.
(VNF) - Ông Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế (Bộ Tư pháp) được bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
(VNF) - Từ cô bé bán quần áo chợ đêm đến nữ doanh nhân bất động sản triệu đô, Hà Linh "Nghiện Nhà" đã câu chuyện đầu tư táo bạo, động lực thúc đẩy cô "xuống tiền" mua mảnh đất 13 tỷ đồng khi trong tay có 3 tỷ đồng.
(VNF) - Ông Hồ Anh Minh (con trai Chủ tịch Techcombank Hồ Hùng Anh) được bổ nhiệm làm tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của 'ông lớn' ngành bất động sản Masterise Group.
(VNF) - Cổ phiếu Sunshine Homes (UPCoM: SSH) và Tập đoàn Sunshine (HNX: KSF) tăng trần nhiều phiên liên tiếp giúp ông Đỗ Anh Tuấn gia nhập nhóm tỷ phú USD tại Việt Nam, tổng tài sản tăng hơn 12.000 tỷ đồng vượt hơn 37.000 tỷ đồng.
(VNF) - Ông Chaowalit Treejak, CEO người Thái đầu tiên của Nhựa Bình Minh đã có đơn từ nhiệm các vị trí lãnh đạo cấp cao tại doanh nghiệp nhựa này.
(VNF) - Với khối tài sản trị giá khoảng 6,7 tỷ USD, ông Phạm Nhật Vượng hiện là tỷ phú giàu thứ 497 thế giới.
(VNF) - Ông Mark Carney, người sắp trở thành thủ tướng mới của Canada, từng hai lần giữ chức thống đốc ngân hàng trung ương và chuyên gia giải quyết khủng hoảng. Vị lãnh đạo mới của Canada chuẩn bị phải đối mặt với thách thức lớn nhất của mình: đưa Canada vượt qua chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Quang Linh Vlogs đổi đời nhờ làm Youtube. Nổi tiếng từ YouTube song Quang Linh khẳng định làm vlog không phải là công việc chính khi đầu tư sản xuất nông nghiệp, mua 14ha đất hoang để cải tạo làm trang trại ở Angola. Ngoài ra, Quang Linh còn sở hữu cho mình một số shop thời trang trên sàn thương mại điện tử và một cửa hàng bán cơm niêu tại TP. HCM.
(VNF) - The Eras Tour của nữ ca sĩ Taylor Swift đã phá kỷ lục khi trở thành chuyến lưu diễn có doanh thu cao nhất mọi thời đại. Mặc dù kiếm bộn nhờ thành tựu này, Taylor Swift vẫn không phải là nhạc sĩ giàu nhất thế giới ở thời điểm hiện tại.
(VNF) - Không chỉ thăng hoa với thể thao, Văn Toàn còn xây dựng được một sự nghiệp vững chắc trong các hoạt động kinh doanh và đầu tư, trở thành hình mẫu cho các cầu thủ trẻ.
(VNF) - Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký quyết định bổ nhiệm ông Phạm Mạnh Cường, Vụ trưởng Vụ Nông nghiệp, Văn phòng Chính phủ giữ chức Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.
(VNF) - Công ty Cổ phần Tập đoàn GELEX (HoSE: GEX) vừa công bố thông tin về việc đã nhận đơn xin từ nhiệm vị trí thành viên hội đồng quản trị (HĐQT) của ông Nguyễn Văn Tuấn (nhiệm kỳ 2021-2026).
(VNF) - Hòa Minzy không chỉ là một ca sĩ tài năng với giọng hát nội lực mà còn là một nghệ sĩ thành công trên nhiều lĩnh vực. Ở tuổi 30, cô sở hữu một khối tài sản đáng kể, từ bất động sản, xe sang, thu nhập từ âm nhạc, kinh doanh cho đến các hợp đồng quảng cáo, sở hữu thương hiệu thời trang riêng.
(VNF) - Ông Đào Hữu Duy Anh, con trai Chủ tịch Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang Đào Hữu Huyền, rời vị trí Tổng giám đốc để đảm nhiệm chức Phó chủ tịch công ty này từ ngày 3/3.
(VNF) - Ông Trương Quốc Huy, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh được bầu giữ chức Bí thư Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020-2025.
(VNF) - Nếu như ngày 14/2 vừa qua, tỷ phú Elon Musk vừa dính vào tin đồn có đứa con thứ 13 với bà Ashley St. Clair, một nhân vật có sức ảnh hưởng trên nền tảng X, thì mới đây, ông Musk lại tiếp tục khẳng định sự xuất hiện của đứa con trai mới có tên là Seldon Lycurgus.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp được điều động giữ chức Phó trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương.
(VNF) - Bộ Chính trị tổ chức trao quyết định về việc điều động, phân công, chỉ định ông Nguyễn Duy Lâm - Thứ trưởng Bộ GTVT tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh, đảm nhận chức vụ Bí thư Tỉnh ủy.
(VNF) - Họa sỹ Thế Hùng mới đây đã chính thức rao bán bức tranh “Hà Nội ngàn xưa”, chất liệu sơn dầu, kích thước 120x70cm với giá 3.000 USD.
(VNF) - Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng được bổ nhiệm giữ chức Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản.
(VNF) - Những ngày qua, cộng đồng mạng xôn xao trước những ồn ào xoay quanh ViruSs và Pháo. Drama này không chỉ tạo nên làn sóng tranh luận mà còn mang đến lợi ích kinh tế không nhỏ cho cả hai, từ doanh thu livestream đến lượt xem MV tăng vọt.
(VNF) - Cầu Quảng Đà bắc qua sông Yên, nối 2 địa phương sẽ thông xe kỹ thuật vào ngày 27/3 nhằm chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng Quảng Nam và Đà Nẵng.
