Thất thu từ trạm thu phí BOT, Tasco của ông Phạm Quang Dũng lợi nhuận èo uột, tài sản bốc hơi

“Ông trùm hạ tầng” Công ty Cổ phần Tasco (HNX: HUT) đứng sau nửa chục dự án BOT với tổng mức đầu tư đến gần 6.900 tỷ đồng, cùng với đó là hơn 7.200 tỷ đồng đổ vào các dự án BT. Tuy nhiên, thu phí BOT gặp phản đối của người dân, trong khi bất động sản lại không phải miếng mồi dễ 'nuốt' như Tasco kỳ vọng. Kết quả, lợi nhuận thu về của ông trùm BOT Tasco của ông Phạm Quang Dũng ngày càng èo uột.

Cùng với đó, giá cổ phiếu HUT của “Ông trùm hạ tầng” Phạm Quang Dũng trên thị trường chứng khoán từng có giá xấp xỉ 14.500 đồng/cổ phiếu, đến nay đã bốc hơi quá nửa, ở mức 4.200 đồng/cổ phiếu, rẻ như ly trà đá vỉa hè. Với mức giá này, tài sản của ông Phạm Quang Dũng cũng "bốc hơi" quá nửa.

Sa sút kết quả kinh doanh, cổ phiếu dò đáy

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2018, Tasco của ông Phạm Quang Dũng đạt hơn 164 tỷ đồng doanh thu thuần trong quý III/2018, giảm 57% so với cùng kỳ. Đây cũng là mức doanh thu thấp nhất trong hơn 5 năm qua, kể từ quý II/2014. Lãi gộp trong kỳ giảm mạnh gần 60% so với cùng kỳ. Lũy kế trong 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần của HUT giảm 46% về 759 tỷ đồng.

Trong đó, doanh thu thu phí của HUT (tính trong năm 2018 đến thời điểm 30/9) đã có bước thụt lùi đầu tiên sau giai đoạn tăng trưởng mạnh.

Mảng bất động sản “gà đẻ trứng vàng” giai đoạn 2016 – 2017 cũng chứng kiến “cú rơi ngoạn mục” trong kết quả kinh doanh. Bùng nổ năm 2016 khi ghi nhận doanh thu lên đến 2.147 tỷ đồng; sang 2017, đóng góp của mảng này giảm còn 1.356 tỷ đồng; giờ đây sau 9 tháng 2018, HUT của ông Phạm Quang Dũng chỉ thu về vỏn vẹn 271 tỷ đồng doanh thu từ kinh doanh bất động sản

Nếu xét về chỉ tiêu lợi nhuận, Tasco của ông Phạm Quang Dũng chứng kiến sự đi xuống của con số lợi nhuận trước thuế liên tiếp trong 3 năm trở lại đây kể từ khi đạt mức 490 tỷ vào năm 2016. Tính tới thời điểm 30.9.2018, lợi nhuận trước thuế của Tasco đã giảm tới 59% xuống còn 110 tỷ trong 9 tháng đầu năm nay.

Mặc dù đã đặt kế hoạch lãi sau thuế năm 2018 giảm hơn 32% so với thực hiện năm trước song 9 tháng đầu năm, HUT của ông Phạm Quang Dũng cũng mới chỉ thực hiện được chưa tới 40% kế hoạch lợi nhuận.

Kết quả kinh doanh Tasco bắt đầu giảm mạnh và gây bất ngờ từ quý II và III/2017 khi lợi nhuận trước thuế có sự trồi sụt liên tục qua các quý và không còn đạt mức “trăm tỷ” như các quý trước đó. Đáng lưu ý, nợ vay của "ông trùm bất động sản" Phạm Quang Dũng ngày càng có xu hướng phình to, trong khi lợi nhuận èo uột.

Cụ thể, theo BCTC hợp nhất quý III/2018, hiện công ty đang gánh đến 5.315 tỷ đồng nợ vay dài hạn, cùng với 22,4 tỷ đồng nợ vay ngắn hạn. Trước đó, năm 2017 con số nợ vay của HUT xấp xỉ 5.137 tỷ đồng vay dài hạn và hơn 19,2 tỷ vay ngắn hạn. Con số này trong năm 2016 lần lượt là 4.015 tỷ và 301 tỷ đồng.

Trong bối cảnh lợi nhuận sụt giảm, giá cổ phiếu HUT trên thị trường chứng khoán cũng liên tục dò đáy. Hiện tại giá HUT vào khoảng 4.200 đồng/cp, giảm tới trên 2/3 giá trị so với mức đỉnh hơn 14.500 đồng/cp, rẻ như ly trà đá vỉa hè.

Trạm thu phí BOT thất thủ, bất động sản hụt thu

Chia theo lĩnh vực, Tasco hiện đầu tư ở ba lĩnh vực chính là đầu tư bất động sản, đầu tư hạ tầng giao thông và đầu tư y tế. Trong đó, riêng ở lĩnh vực đầu tư hạ tầng giao thông, Tasco có nhiều dự án đầu tư theo hình thức BOT, BT bao gồm việc xây dựng nhiều tuyến đường huyết mạch và các trạm thu phí tự động quy mô toàn quốc.

Tasco được biết đến như "ông trùm" trong lĩnh vực các dự án BOT, chuyên xây dựng các tuyến đường giao thông, sau đó thu phí. Tasco sở hữu hàng loạt dự án BOT, BT như dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 10 đoạn qua thành phố Hải Phòng; dự án xây dựng cải tạo nâng cấp quốc lộ 1; Dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 10 đoạn qua tỉnh Thái Bình; dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường bộ mới đoạn Phủ Lý - Mỹ Lộc…

Trạm thu phí Mỹ Lộc, Nam Định.

Tuy nhiên, những dự án BOT “gà đẻ trứng vàng” như thu phí tuyến đường bộ mới đoạn Phủ Lý - Mỹ Lộc, vốn giúp lợi nhuận của Tasco tăng hàng chục lần năm 2014 thời gian vừa qua liên tục bị người dân phản đối. BOT Mỹ Lộc có dấu hiệu lặp lại sự cố ở Tân Đệ, liên tục phải xả trạm do tài xế tập trung phản đối trạm thu phí. Nhiều lái xe đã lập chốt ở Trạm BOT Mỹ Lộc trên tuyến đường này, để phản đối việc thu phí. Tasco của ông Phạm Quang Dũng cũng đã phải dừng hoạt động, ngừng thu phí đối với 2 dự án BOT này.

Trong khi đó, đầu tư bất động sản (BĐS) theo hình thức đổi đất lấy hạ tầng (đầu tư các dự án BT hạ tầng giao thông) của Tasco cũng không phải là "miếng pho mát dễ ăn" như lãnh đạo Tasco hằng mong muốn.

Đơn cử như việc triển khai thi công xây dựng dự án đường Trần Hữu Dực theo hình thức BT (xây dựng - chuyển giao) trong 8 năm mới hoàn thiện dù tuyến đường chỉ dài 3,5 km cũng là 1 trong những tai tiếng của Tasco.

Đầu năm 2018, Tasco của ông Phạm Quang Dũng cũng bị Kiểm toán Nhà nước kiến nghị rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các tồn tại trong công tác thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán; trong việc thanh toán chưa đúng khối lượng, định mức, đơn giá tại dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn thuộc huyện Kiến Xương và Thái Thụy.

Cũng xin nhắc lại, đây không là lần đầu tiên Tasco mắc phải những sai sót nêu trên, mà trong nhiều dự án khác, công ty này cũng bộc lộ sự yếu kém và đã được các cơ quan Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ. Điển hình như tại Dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua Quảng Bình, dự án đường Lê Đức Thọ đến Khu đô thị mới Xuân Phương và Foresa Villa … những sai phạm được các cơ quan chức năng chỉ ra đã ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của Dự án cũng như phản ánh được năng lực của doanh nghiệp này. Tuy nhiên, không rõ vì sao Tasco vẫn tiếp tục nhận được các dự án đầu tư lớn?

Ngoài ra, lĩnh vực y tế cũng là mảng mới của Tasco. Năm 2015, Tasco đã cùng Bộ Y tế đầu tư Bệnh viện mắt Hà Nội 2 (hoạt động từ 4.2017). Tasco đang có kế hoạch hợp tác với bệnh viện Nhi và bệnh viện Phụ sản Trung ương đầu tư các dự án mới tại Pháp Vân.

Sa đà vào nhiều lĩnh vực nhưng chưa hiệu quả đang khiến cho kết quả kinh doanh của Tasco ngày càng đi xuống, lĩnh vực trọng tâm là bất động sản cũng như triển vọng các mảng khác vẫn đang là dấu hỏi lớn và cần thời gian trả lời về hiệu quả kinh doanh của "ông trùm" BOT một thời này.