Thoả thuận giờ chót: Chính phủ Mỹ thoát cảnh đóng cửa trong 'gang tấc'

Ngày 30/9 - "hạn chót" để Nghị viện Mỹ thông qua một dự luật ngân sách chi tiêu nhằm giữ cho chính phủ Mỹ không phải đóng cửa, mọi công việc đã được thực hiện một cách gấp rút. 

Một dự luật, do chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đề xuất, sẽ giữ cho chính phủ Mỹ hoạt động cho đến ngày 17/11 và gia hạn tài trợ ở mức 1.600 tỷ USD hàng năm, nhưng không bao gồm viện trợ cho Ukraine, ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Joe Biden và các nhà lập pháp ở cả hai đảng.

Điều này đồng nghĩa với việc Nghị viện Mỹ sẽ có thêm 45 ngày để thảo luận và đưa ra một dự luật chi tiêu khác.

Lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer cho biết trước cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện: “Đảng Dân chủ và Cộng hòa đã đi đến thống nhất và chính phủ sẽ vẫn mở cửa. Chúng ta sẽ tránh được việc đóng cửa”.

Đề xuất từ ​​Chủ tịch Đảng Cộng hòa Kevin McCarthy được đưa ra trước Thượng viện sau khi được Hạ viện thông qua vào ngày 29/9 trước đó trong một cuộc bỏ phiếu đầy kịch tính, cho thấy ông dựa vào các phiếu bầu của Đảng Dân chủ đối lập để đảm bảo dự luật được thông qua. 

Cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện đã kết thúc với tỷ lệ là 335-91, với 209 đảng viên Đảng Dân chủ và 126 đảng viên Đảng Cộng hòa ủng hộ biện pháp này.

Động thái thúc đẩy dự luật này đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với ông McCarthy, người đã mất nhiều tháng cố gắng xoa dịu phe bất đồng chính kiến ​​luôn từ chối mọi lời đề nghị của ông. 

Trước đó, cũng trong ngày 29/9, ông McCarthy đưa ra các dự luật chi tiêu trị giá ròng 1.471 tỷ USD cho năm tài chính 2024 được các đảng viên Đảng Dân chủ coi là vi phạm thỏa thuận nợ của ông với Tổng thống Biden, và cũng không được thông qua ngay chính tại Hạ viện do ông đứng đầu cùng các đảng viên Cộng hoà.

Cuộc bỏ phiếu kịch tính kéo dài hàng giờ ở Hạ viện sau khi Đảng thiểu số Katherine Clark (D., Mass.) đưa ra đề nghị hoãn lại, nói rằng Đảng Dân chủ cần thời gian để đọc dự luật vì “có vấn đề nghiêm trọng về niềm tin”.

Sau đó, Thượng viện do Đảng Dân chủ cầm quyền đã tiến hành bỏ phiếu khi chỉ còn chưa đầy 4 giờ trước khi chính phủ phải đóng cửa. Dự luật được thông qua khi chỉ còn 2 giờ trước thời hạn cuối cùng, với tỷ lệ 88 phiếu đồng thuận và 9 phiếu chống.

Dự luật sẽ ngay lập tức được chuyển tới Tổng thống Joe Biden và dự kiến sẽ được ký thành luật "sớm nhất có thể", theo các quan chức Nhà Trắng. Tổng thống Biden, người thường rời Nhà Trắng vào cuối tuần, đã lựa chọn ở lại vào cuối tuần này vì sự gấp rút với việc ký thành luật dự luật chi tiêu ngắn hạn.

Nếu không thể đạt được một thoả thuận để tránh cho chính phủ đóng cửa, chính phủ Mỹ sẽ đối mặt với kịch bản đóng cửa một phần lần thứ 4 trong 1 thập kỷ, chỉ 4 tháng sau khi tình trạng bế tắc tương tự xảy ra vì khoản nợ công 31.000 tỷ USD của nước này.

Nếu không có nguồn tài trợ ngắn hạn trước nửa đêm, các công nhân liên bang sẽ phải đối mặt với tình trạng nghỉ việc tạm thời, hơn 2 triệu quân nhân đang tại ngũ và dự bị sẽ làm việc không lương và các chương trình cũng như dịch vụ mà người Mỹ dựa vào sẽ bắt đầu phải đối mặt với tình trạng ngừng hoạt động vào đầu tuần tới.

Việc đóng cửa sẽ gây ra sự bất ổn nghiêm trọng đối với các nhân viên liên bang ở các bang trên khắp nước Mỹ và những người phụ thuộc vào họ - từ quân đội, nhân viên kiểm soát biên giới đến nhân viên văn phòng, nhà khoa học và những người khác.

Các gia đình dựa vào các chương trình trợ cấp sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị gián đoạn hoặc đóng cửa hoàn toàn. Tại các sân bay, các nhân viên của Cơ quan Quản lý An ninh Vận tải và nhân viên kiểm soát không lưu sẽ phải làm việc không lương, và du khách có thể phải đối mặt với sự chậm trễ trong việc cập nhật hộ chiếu Mỹ hoặc các giấy tờ thông hành khác.

Xem thêm >> Đảng Cộng hoà ra quyết định 'mấu chốt', chính phủ Mỹ cận kề nguy cơ đóng cửa