Thu ngân sách ngành hải quan: Cán đích sớm nhưng lo năm 2019

Dự toán chưa lường trước được

Đưa ra con số trong buổi họp báo ngày 5/12, ông Lê Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan cho biết, đến ngày 30/11, tổng số thu thuế của toàn ngành hải quan đạt 284.202 tỷ đồng, tương đương hơn 100% dự toán.

Theo ông, số thu 11 tháng đạt tỷ lệ cao chủ yếu do kim ngạch xuất nhập khẩu tăng mạnh so với dự toán và so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu 11 tháng đạt gần 440 tỷ USD. Trong số này, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 224 tỷ USD, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước, nhập khẩu đạt hơn 216 tỷ USD, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm trước.

Ông Lưu Mạnh Tưởng, Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan bổ sung thêm nguyên nhân lớn khác do số thu từ dầu. Theo ông, trước đó, trong quá trình xây dựng dự toán năm 2018, cơ sở để tính toán là giá dầu ở mức 50 USD/thùng. Tuy nhiên, thực tế 11 tháng qua, giá dầu lên tới hơn 70 USD/thùng.

Ngoài ra, theo tính toán trước đó, nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn sẽ đi vào hoạt động từ đầu năm 2018 và cung cấp các sản phẩm xăng, dầu cho thị trường trong nước. Điều này sẽ khiến lượng xăng dầu nhập khẩu giảm.

Tuy nhiên, theo ông, thực tế, Lọc dầu Nghi Sơn đã chậm tiến độ nên xăng, dầu phải nhập khẩu để bù đắp nhu cầu trong nước.

Việc nhập khẩu xăng dầu tăng cả về lượng và trị giá như trên theo ông Tưởng đã khiến số thu từ lĩnh vực này tăng tới 20.000 tỷ đồng so với dự toán.

"Đó là những yếu tố lúc xây dựng dự toán năm nay không tính toán hết được," vị này đánh giá.

Trả lời câu hỏi về số thu dự kiến tới cuối năm, Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu cho hay, mục tiêu của ngành hải quan là vượt mức Ban Cán sự Đảng Bộ Tài chính giao riêng cho ngành hải quan (293.000 tỷ đồng).

"Từ nay tới cuối năm chúng tối phấn đấu vượt mức chỉ tiêu trên, càng cao càng tốt. Mục tiêu vẫn còn, không phải hoàn thành dự toán mà đủng đỉnh được," ông nói.

Ôtô nhập nhiều nhưng phần lớn hưởng thuế 0%

Nói về số thu năm 2019, ông Lưu Mạnh Tưởng cho rằng đây có thể là thời gian khó khăn. "Năm 2019 tiếp tục bị ảnh hưởng bởi các hiệp định thương mại tự do, nhất là khi CPTPP có khả năng áp dụng từ đầu năm 2019," ông nói.

Thực tế, theo ông, việc giảm thu do các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã xuất hiện từ năm nay. Các FTA, nhất là việc thực hiện Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) từ 1/1/2018 khiến nhiều dòng hàng thuế cao về 0%. Đáng chú ý nhất trong số này là nhóm mặt hàng ôtô và phụ tùng ôtô. Ngoài ra, một loạt các FTA khác như Việt Nam-Hàn Quốc, Việt Nam-Nhật Bản,... cũng vào giai đoạn cắt giảm sâu.

Riêng với mặt hàng ôtô, ông cho rằng trong năm nay, mặc dù số lượng xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống về Việt Nam tăng nhưng 90% số xe này từ ASEAN, đặc biệt là Thái Lan, Indonesia. Theo cam kết, số xe này hưởng thuế 0%. Thuế nhập khẩu về 0% cũng sẽ làm số thu từ thuế tiêu thụ đặc biệt với ôtô giảm đi.

Theo tính toán trước đó, việc thực hiện các cam kết trong FTA năm nay khiến thu ngân sách giảm khoảng 30.000 tỷ đồng. Riêng 10 tháng năm nay, ông Tưởng thống kê, số thu đã giảm khoảng 25.800 tỷ đồng.

Cũng với năm 2019, ông Tưởng nhắc tới việc "chắc chắn nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn hoạt động rồi." Điều này theo ông không có nghĩa xăng, dầu trong nước sẽ đáp ứng toàn bộ nhu cầu tiêu dùng nhưng xăng, dầu nhập khẩu chắc chắn sẽ giảm.

"Chưa kể, vài ngày nay, giá xăng dầu liên tục giảm, nếu giá tiếp tục giảm thì sẽ ảnh hưởng tới cả khoản thu với xăng, dầu nhập khẩu," ông Tưởng lên tiếng.

Qua đó, một trong những giải pháp được lãnh đạo ngành hải quan nói tới là tăng cường công tác kiểm tra trị giá đối với những mặt hàng có thuế suất cao, kim ngạch lớn. Cơ quan chức năng cũng dự kiến rà soát công tác miễn, giảm, hoàn thuế, không thu thuế, từ đó phát hiện sai sót, vi phạm.

Đại diện ngành hải quan cũng cho biết sẽ tăng cường công tác kiểm tra sau thông quan trong đó tập trung vào các mặt hàng có trị giá lớn, thuế suất cao, hàng hóa nhập khẩu của các doanh nghiệp từ các thị trường có nghi vấn...