Theo kết quả nghiên cứu của Trường Đại học Y tế công cộng tại 11 tỉnh, thành, tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới trong nhóm tuổi 13-17 đã tăng đáng kể trong những năm gần đây: từ 2,6% năm 2019 lên 3,5% năm 2022 và đến 7% vào năm 2023. Bên cạnh đó, tỷ lệ người trưởng thành (15 tuổi trở lên) sử dụng thuốc lá điện tử cũng tăng mạnh, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, tương đương mức tăng 18 lần chỉ trong vòng 5 năm. Những con số này cho thấy sự xâm nhập nhanh chóng của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vào đời sống, đặc biệt là trong giới trẻ những đối tượng vốn dễ bị tác động bởi các chiêu trò quảng cáo và ảnh hưởng từ bạn bè.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), nhận định đây là hậu quả của độ trễ pháp lý và sự nhận thức chưa thống nhất trong xã hội. Việt Nam đã có bước tiến quan trọng khi ban hành Nghị quyết 173/2024/QH15, cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Đây được đánh giá là một quyết định mang tính tiến bộ, ưu tiên sức khỏe cộng đồng, thể hiện nỗ lực bảo vệ thế hệ trẻ khỏi những nguy cơ từ nicotine và các hóa chất độc hại khác.
Tuy nhiên, theo TS Nguyên, Nghị quyết mới chỉ mang tính chất khung định hướng: “Để Nghị quyết đi vào thực tế, cần có một văn bản pháp lý dưới luật, cụ thể là Nghị định của Chính phủ để hướng dẫn thi hành. Bộ Y tế và các cơ quan liên quan đã hoàn tất dự thảo Nghị định này, nhưng hiện vẫn đang trong quá trình lấy ý kiến, chưa được ký ban hành”, ông cho biết.
Ngoài vấn đề pháp lý, một rào cản khác là nhận thức chưa đầy đủ của cộng đồng. Nhiều người vẫn nhầm tưởng thuốc lá điện tử “ít hại hơn” hoặc có thể giúp cai nghiện. Trong khi đó, các nghiên cứu uy tín từ châu Âu và châu Mỹ đã chỉ rõ rằng thuốc lá điện tử làm tăng mạnh nguy cơ lệ thuộc nicotine, đồng thời có thể khiến người dùng quay trở lại sử dụng thuốc lá truyền thống. Công tác truyền thông hiện nay chưa đủ mạnh để làm thay đổi hành vi. Dù các cảnh báo đã được in trên bao bì, theo TS Nguyên, điều đó “gần như không còn đủ sức thuyết phục” trước sức hấp dẫn của các sản phẩm này, đặc biệt đối với thanh thiếu niên.
TS Nguyên nhấn mạnh, cần xác lập lại nguyên tắc cơ bản trong chính sách y tế công cộng, đó là lấy sức khỏe và tính mạng người dân làm trung tâm của mọi quyết định. “Việt Nam cần có lập trường dứt khoát giống như nhiều quốc gia khác. Những tập đoàn đa quốc gia như Philip Morris hay các công ty thuốc lá lớn từng tìm cách gây ảnh hưởng tại nhiều nước, trong đó có Úc và Thái Lan. Nhưng các quốc gia này đã giữ vững nguyên tắc. Họ không để lợi ích kinh tế làm lu mờ trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cộng đồng”, ông dẫn chứng.
Tuy nhiên, chính sách sẽ không thể thực thi hiệu quả nếu thiếu yếu tố con người. Hiện nay, vẫn còn không ít cán bộ, kể cả lãnh đạo, đang sử dụng thuốc lá. Đây là một nghịch lý khó chấp nhận, bởi những người làm chính sách lại là những người định hình chuẩn mực và hành vi xã hội. TS Nguyên đề xuất: “Cần sớm đưa tiêu chí không hút thuốc lá vào tiêu chuẩn lựa chọn và bổ nhiệm cán bộ, đặc biệt là người đứng đầu. Không thể nói đến bảo vệ sức khỏe cộng đồng nếu người làm chính sách vẫn tiếp tay cho thói quen gây hại.”
Điều này nhấn mạnh một thực tế quan trọng: luật pháp và nghị quyết chỉ là công cụ; để xã hội thực sự thay đổi, cần có sự dẫn dắt từ những cá nhân tiên phong, đặc biệt là các nhà lãnh đạo. Khi lãnh đạo đi đầu trong việc từ bỏ thuốc lá, cả thuốc lá truyền thống lẫn thuốc lá mới, họ không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn tạo tấm gương, truyền cảm hứng cho cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ.
TS Nguyên cho rằng một xã hội văn minh không thể xây dựng trên nền tảng thỏa hiệp với chất độc. Muốn đất nước tiến bộ, muốn thế hệ trẻ khỏe mạnh và tự chủ, mọi cơ chế, chính sách và con người trong bộ máy công quyền đều phải đi cùng một hướng. Pháp luật phải rõ ràng, hành động phải dứt khoát và lãnh đạo phải là người tiên phong trong việc từ bỏ thuốc lá. Chỉ khi đó, các nỗ lực phòng chống thuốc lá mới thực sự có hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm gánh nặng bệnh tật và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Việc cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là bước đi quan trọng, nhưng chưa đủ. Nó đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa pháp luật, truyền thông giáo dục, giám sát thực thi và ý thức của từng cá nhân. Nếu tất cả các yếu tố này cùng đi đúng hướng, Việt Nam mới có thể hạn chế được xu hướng sử dụng thuốc lá mới, bảo vệ sức khỏe người dân, đặc biệt là trẻ em và thanh thiếu niên – những người sẽ quyết định tương lai của đất nước.
Tags:
(VNF) - Theo cơ quan cảnh sát điều tra, thống kê doanh thu của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung trong 5 năm (2020-2025) lên tới 5.000 tỷ đồng, nhưng mỗi tháng chỉ nộp thuế cho nhà nước xấp xỉ 100 triệu đồng.
Khi dòng tiền đóng góp ngày càng lớn, minh bạch tài chính không còn là lựa chọn mà trở thành nghĩa vụ bắt buộc của mọi cá nhân và tổ chức vận hành quỹ, dự án từ thiện.
(VNF) - Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội song hành thách thức, từ xung đột địa chính trị, rủi ro an ninh phi truyền thống đến những điểm nghẽn nội tại kéo dài hơn một thập kỷ. Mục tiêu tăng trưởng hai con số chỉ khả thi khi nền kinh tế thực sự đổi mới tư duy, chuyển sang mô hình tăng trưởng bền vững hơn và dám tạo ra những cách làm đột phá.
(VNF) - UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản gửi Công an tỉnh về việc rà soát, kiểm tra việc vận hành xả lũ các hồ chứa trên địa bàn tỉnh.
(VNF) - Theo đại biểu Quốc hội, điện hạt nhân luôn đòi hỏi những tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, an ninh và quản lý rủi ro. Do đó, khuyến khích doanh nghiệp tham gia không có nghĩa là “mở cửa hoàn toàn”.
(VNF) - Chính phủ đã xử lý, tháo gỡ 1.759 dự án nhà đất với tổng vốn hơn 220.000 tỷ đồng tại Hà Nội, TP. HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa và Tây Ninh.
(VNF) - Chính phủ đề xuất bỏ nội dung áp thuế giá trị gia tăng với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác...
(VNF) - Cảng hàng không quốc tế Ninh Bình có mức đầu tư khoảng 23.216 tỷ đồng, dự kiến xây dựng từ năm 2027, đến năm 2029 đưa vào hoạt động.
(VNF) - Đại biểu quốc hội ý kiến rằng, việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) nếu không chặt chẽ, có thể tạo kẽ hở cho các doanh nghiệp mua khống hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào và hoàn thuế.
(VNF) - TP. HCM được giao hơn 118.900 tỷ đồng vốn đầu tư công, trong thời gian còn lại của năm 2025, phải giải ngân khoảng 50.000 tỷ đồng để đạt kế hoạch.
(VNF) - Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp 10 - kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ bấm nút thông qua số lượng luật, nghị quyết lớn và có thể xem là 'kỷ lục'.
(VNF) - Nhiều chính sách tiền lương tác động đến hàng triệu công chức, viên chức, người lao động sẽ có hiệu lực ngay từ đầu năm 2026.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, có 20/34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng từ 8% trở lên, trong đó đáng chú ý 6 tỉnh, thành phố đạt mức tăng trưởng trên 10%.
(VNF) - Bão lũ năm nay đã gây thiệt hại nặng nề, ước tính lên tới 97.000 tỷ đồng. Trước thực tế này, chính sách giảm lãi suất 2% cho các khoản tín dụng được triển khai, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp nông nghiệp.
(VNF) - Nói đến ông Đỗ Quang Hiển là người hâm mộ thể thao Việt Nam luôn nghĩ đến một ông bầu đầu tư bóng đá đã 20 năm, nhưng không có nhiều người biết ông cũng đầu tư vào bóng bàn đến… 18 năm!
(VNF) - Lần đầu tiên, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được đưa vào đánh giá bền vững thông qua bộ chỉ số riêng trong Chương trình CSI 2025, đánh dấu bước mở rộng quan trọng của VCCI nhằm lan tỏa phát triển bền vững tới toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam.
(VNF) - Giải bóng đá Báo chí các tỉnh, thành là sân chơi dành riêng cho những người làm báo – nơi các phóng viên, nhà báo gặp gỡ, giao lưu và gắn kết qua tinh thần thể thao trung thực và đồng đội. Năm nay, Câu lạc bộ Báo chí Nghệ Tĩnh là đơn vị đăng cai tổ chức.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Nhóm đối tượng lừa đảo tại Campuchia nhằm vào công dân Việt Nam ở trong nước bằng hình thức kêu gọi đầu tư vào các dự án giả mạo của Vingroup, Doji với quy mô đặc biệt lớn.
(VNF) - Một số ĐBQH đề nghị có biện pháp ràng buộc các nền tảng xuyên biên giới trả phí bản quyền, chia sẻ doanh thu với báo chí.
(VNF) - Lâm Đồng ghi nhận mưa lớn xuất hiện trở lại sau vài ngày nắng ngắn ngủi khiến đèo Mimosa và các đèo khác lại sạt lở nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đang tập trung lực lượng, phương tiện khắc phục các sự cố sạt lở trên các đèo để sớm lưu thông trở lại.
(VNF) - Học sinh Hà Nội sẽ phải tạm dừng học trực tiếp nếu chỉ số chất lượng không khí VN_AQI vượt ngưỡng 301 mức “nguy hại”.
(VNF) - Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu hình thành các cực tăng trưởng mới, nhiều chuyên gia cho rằng TP. HCM đang bước vào giai đoạn có tính bản lề để tiệm cận mô hình “siêu đô thị” của khu vực.
(VNF) - Tổng giám đốc Tập đoàn Phúc Hoàng Nguyên Nguyễn Đình Nam bị bắt tạm giam để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
(VNF) - Phó chủ tịch thường trực UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn vừa ký, ban hành kế hoạch số 325 về khắc phục tình trạng ngập úng tại thủ đô.
(VNF) - Theo cơ quan cảnh sát điều tra, thống kê doanh thu của Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung trong 5 năm (2020-2025) lên tới 5.000 tỷ đồng, nhưng mỗi tháng chỉ nộp thuế cho nhà nước xấp xỉ 100 triệu đồng.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
