Thủy điện Hố Hô xả lũ: Vi phạm hàng loạt, xử phạt hành chính

Xả lũ đúng quy trình

Đánh giá sự tuân thủ các quy định vận hành và phương án phòng chống lụt bão của Nhà mày thủy điện Hố Hô, Bộ Công Thương cho biết, việc kiểm tra các hạng mục công trình trước mùa mưa lũ chưa được chi tiết, chủ yếu kiểm tra bằng trực quan nên chưa lường được các tình huống mất an toàn có thể xảy ra trong mùa mưa bão.

Việc xây dựng phương án phòng chống lụt bão bảo đảm an toàn đập cũng chưa rà soát hết các tình huống có thể xảy ra gây mất an toàn cho công trình như tình trạng sạt lở mái đào vai phải đập đã xảy ra trong đợt mưa lũ vừa qua, dẫn đến việc xử lý bị động.

Nội dung phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du chưa quy định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia ứng phó như Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai & Tìm kiếm cứu nạn các huyện, xã, các tổ chức liên quan trên địa bàn; chưa quy định rõ chế độ thông tin, báo cáo…

Ngoài ra, vị trí đặt máy phát điện dự phòng diesel 250kVA chưa phù hợp, vẫn có thể bị sự cố do sạt trượt nên chưa bảo đảm yêu cầu sẵn sàng cấp điện khi xảy ra sự cố.

Đặc biệt, trong năm 2016, chủ đập chưa phối hợp diễn tập phòng, chống lũ lụt cho vùng hạ du đập và ngay sau đợt lũ, chưa phối hợp với địa phương kiểm tra, đánh giá thiệt hại vùng hạ du.

Về việc thực hiện quy định tại Quy trình vận hành hồ chứa, Bộ Công Thương đánh giá việc vận hành xả nước trước lũ và hạ thấp mực nước hồ để đón lũ trong thời điểm đầu trận lũ của nhà máy là đúng quy định, tuy nhiên chưa đầy đủ nội dung.

Nhà máy thủy điện Hố Hô vướng hàng loạt sai phạm trong vận hành xả lũ

Bên cạnh đó, chủ đập cũng chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm báo cáo trong tình huống bất thường về Bộ Công Thương, UBND các tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh… theo đúng quy định.

Đồng thời chưa thực hiện đúng quy định về phương thức thông tin, báo cáo vận hành. Số liệu tính toán lưu lượng xả qua tràn theo mực nước và diễn biến vận hành cửa van đập tràn còn sai lệch so với nhật ký vận hành.

Về việc tuân thủ các quy định của Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt, sổ vận hành, số liệu quan trắc, dự báo mực nước, lưu lượng đến hồ và lưu lượng xả trong đợt lũ từ ngày 12 -15/10/2016 chưa đầy đủ, chi tiết và tần suất quan trắc không đảm bảo theo quy định.

Đánh giá về việc vận hành thủy điện Hố Hô ảnh hưởng đến ngập lụt hạ du, Bộ khẳng định nhà máy không đủ khả năng cắt lũ cho hạ du, đặc biệt khi lũ về nhanh.

Tuy nhiên, việc xả lũ của nhà máy chỉ có ảnh hưởng nhất định tới việc lũ về ở hạ du chứ không phải là nguyên nhân chính gây ra lũ lớn. Nguyên nhân chính được xác định là do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới gây ra mưa lớn và kéo dài.

Do vậy, việc xả lũ là "phù hợp với Quy trình vận hành hồ chứa nhằm đảm bảo an toàn cho công trình đập, tránh nguy cơ xảy ra sự cố lớn hơn cho vùng hạ du", Bộ Công Thương kết luận.

Sẽ rút giấy phép nếu tái phạm

Đánh giá về trách nhiệm của Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn (chủ đập thủy điện Hố Hô), Bộ Công Thương chỉ ra một số sai phạm như: chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm ngặt các quy định về trách nhiệm thông tin, báo cáo; việc kiểm tra các hạng mục công trình trước mùa mưa lũ chưa chi tiết và khả thi; chưa đánh giá được các tình huống mất an toàn có thể xảy ra trong mùa mưa bão…

Với các sai phạm này, Bộ cho biết sẽ xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn trong lĩnh vực an toàn đập. Trường hợp tái phạm sẽ xem xét thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực.

Ngoài ra, trong phần kiến nghị, Bộ Công Thương cũng đề xuất UBND các tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình cần đánh giá, rà soát phương án chỉ huy, thực hiện công tác phòng, chống lũ lụt vùng hạ du công trình thủy điện Hố Hô.

Thủy điện Hố Hô được xác định không phải là nguyên nhân chính gây ra lũ lụt tại Hà Tĩnh, Quảng Bình

Đồng thời chỉ đạo các cơ quan liên quan ở địa phương hạ du đập thủy điện Hố Hô sớm tổ chức diễn tập theo phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du đã được phê duyệt; rà soát, điều chỉnh phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du công trình thủy điện Hố Hô, trong đó quy định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của các đơn vị tham gia ứng phó.

Đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Miền Bắc, Bộ yêu cầu chỉ đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn thực hiện: kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan; khẩn trương triển khai các biện pháp gia cố để chống sạt lở, đảm bảo an toàn cho đập và nhà máy; sửa chữa đường vận hành lên đập và vào nhà máy đảm bảo không bị chia cắt khi mưa lũ xảy ra.

Ngoài ra, lắp đặt, bổ sung các trạm quan trắc tự động để cảnh báo và chủ động vận hành an toàn công trình và ứng phó lũ lụt hạ du; chuyển vị trí đặt máy phát điện diesel dự phòng đảm bảo sẵn sàng cung cấp điện trong mọi tình huống...

Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông tùy vào chức năng cần xem xét xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn; chỉ đạo khắc phục đầy đủ các tồn tại, hạn chế, nếu tái phạm, xem xét, thu hồi Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt theo quy định; rà soát lại quy trình vận hành các hồ thủy điện; hủ trì, phối hợp với các Bộ liên quan bổ sung, điều chỉnh Nghị định 72/2007/NĐ-CP về quản lý an toàn đập trình Chính phủ sớm ban hành.