Tịch thu tài sản Nga: Mỹ - Anh thúc giục, châu Âu ‘lục đục’

Theo hãng tin Bloomberg, rạn nứt đang gia tăng giữa các đồng minh phương Tây về việc tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine khi họ tiếp tục tranh cãi về cách sử dụng hợp pháp số tiền khổng lồ này.  

Phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản thuộc về ngân hàng trung ương Nga kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột Ukraine. 

Mỹ và Anh đang thúc đẩy các động thái nhằm tịch thu hoàn toàn số tiền này để tài trợ cho chính phủ Ukraine.  

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nhấn mạnh rằng cơ sở pháp lý và đạo đức cho việc tịch thu tài sản là rất vững chắc, trong khi Thủ tướng Anh Rishi Sunak trước đó kêu gọi các nước phương Tây “táo bạo” hơn trong nỗ lực khai thác tài sản.  

Tuy nhiên, EU đã cảnh báo về những tác động pháp lý và tài chính của hành động đó. Phát biểu bên lề cuộc họp của các bộ trưởng tài chính thuộc nhóm các nền kinh tế lớn toàn cầu G20 ở Sao Paulo ngày 28/2, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire đã công khai thách thức quan điểm của bà Yellen rằng việc khai thác các quỹ của Nga là hợp pháp, bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc giữa G7.

“Hiện tại chúng tôi không có cơ sở pháp lý để tịch thu tài sản của Nga. Chúng ta cần phải làm việc nhiều hơn”, ông Le Maire nói.

Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner cũng nói với các phóng viên rằng EU đang xem xét "một bước đi an toàn về mặt pháp lý" để sử dụng số tiền thu được như tiền lãi từ tài sản bị phong tỏa để hỗ trợ Kiev. 

Doanh thu do tài sản bị đóng băng của Nga tạo ra năm ngoái lên tới 4,4 tỷ euro (4,8 tỷ USD). Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đề nghị sử dụng số tiền thu được để tài trợ cho việc cung cấp vũ khí cho Kiev. 

Washington ủng hộ ý tưởng đánh thuế nhưng lập luận rằng hành động quan trọng hơn là cần thiết. Vấn đề này càng trở nên quan trọng kể từ khi gói viện trợ trị giá 60 tỷ USD của Mỹ cho Ukraine đã bị Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa lãnh đạo chặn lại.  

Trong khi đó, theo Bloomberg, Pháp và Đức, cùng với Ngân hàng Trung ương châu Âu, bày tỏ lo ngại nhất rằng việc thu giữ các quỹ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định tài chính và làm xói mòn niềm tin vào vị thế đồng tiền dự trữ của đồng euro.  

Moscow đã nhiều lần cảnh báo rằng bất kỳ hành động nào do Mỹ hoặc đồng minh thực hiện đối với tài sản của mình sẽ dẫn đến hành vi "trộm cắp", nhấn mạnh rằng việc tịch thu tiền hoặc bất kỳ động thái tương tự nào sẽ vi phạm luật pháp quốc tế và làm suy yếu các đồng tiền dự trữ, hệ thống tài chính toàn cầu và hệ thống tài chính toàn cầu.

"Phương Tây đang tự hủy hoại hệ thống tài chính của mình"

Trong bài phát biểu thường niên trước Quốc hội Liên bang ngày 29/2, Tổng thống Nga Vladimir Puin khẳng định rằng phương Tây đang làm mất uy tín của đồng tiền và hệ thống ngân hàng của mình, trong khi các độc quyền được thiết lập trong nền kinh tế toàn cầu đang sụp đổ.

Người đứng đầu Điện Kremlin cho hay Nga cùng với các quốc gia được gọi là “thân thiện” sẽ tập trung vào việc tạo ra cơ sở hạ tầng tài chính mới không dính líu đến chính trị khi nước này tìm cách đoàn kết các nỗ lực trước những thách thức toàn cầu.

“Bản thân phương Tây đang làm mất uy tín của đồng tiền và hệ thống ngân hàng của mình. Họ đang cưa bỏ một cành cây mà họ đã ngồi trên đó hàng thập kỷ”, ông Putin nói.  

Tổng thống Nga đề cập đến xu hướng toàn cầu ngày càng tăng trong việc sử dụng tiền tệ quốc gia trong thương mại thay vì đồng USD, xu hướng này đã đạt được động lực đáng kể kể từ khi Nga bị cắt khỏi hệ thống tài chính phương Tây và bị đóng băng dự trữ ngoại hối vào năm 2022. 

Một số quan chức Nga và nước ngoài đã nhiều lần cảnh báo rằng đồng USD từ lâu đã được sử dụng làm vũ khí, lưu ý rằng những hành động như vậy đã khiến các nước trên thế giới giảm sự phụ thuộc vào đồng bạc xanh. 

Ông Putin nhấn mạnh Moscow đang làm việc với các đồng minh trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lợi ích chung. Vì điều này, ông cho biết, ngày càng có nhiều quốc gia tìm cách gia nhập các nhóm như BRICS, Liên minh kinh tế Á-Âu và Tổ chức hợp tác Thượng Hải.  

Tổng thống Nga lưu ý rằng cùng với các đối tác, Nga sẽ tiếp tục xây dựng các hành lang giao thông “an toàn” dựa trên công nghệ mới và tạo ra một mạng lưới tài chính toàn cầu mới “không bị can thiệp chính trị” vào thời điểm nền kinh tế, thương mại và tài chính thế giới đang trải qua những thay đổi nhanh chóng.

Xem thêm >> Quan hệ đối tác 'không giới hạn' giữa Trung Quốc và Nga đối mặt thử thách