Tiến độ đột phá của dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2

Dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 dài 729km đi qua địa phận 12 tỉnh, thành, gồm các đoạn tuyến: Hà Tĩnh - Quảng Trị (267km), Quảng Ngãi - Nha Trang (353km) và Cần Thơ - Cà Mau (109km). Dự án được chia thành 12 dự án thành phần, tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng gần 147.000 tỷ đồng theo hình thức đầu tư công.

Thông tin từ Bộ Giao thông Vận tải cho biết đến thời điểm hiện tại, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu tại Nghị quyết 18 của Chính phủ.

Cụ thể, về thỏa thuận với các địa phương, Bộ Quốc phòng, hiện cả 12/12 tỉnh đã có văn bản thỏa thuận hướng tuyến và công trình.

Bên cạnh đó, 9/10 dự án đã có ý kiến Bộ Quốc phòng, chỉ còn dự án Hậu Giang - Cà Mau chưa có ý kiến của Bộ Quốc phòng về hướng tuyến đi qua các khu vực đất quốc phòng, do quá trình bàn giao cọc GPMB mới phát hiện 2,79ha đất quốc phòng quản lý đang nuôi trồng thủy sản. Dự kiến hoàn thành trước ngày 15/5/2022.

Về công tác lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước 2 vụ trở lên, ngày 28/4, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thay mặt Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đăng ký vào chương trình phiên họp thứ 11 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Hiện 12/12 dự án đã hoàn thành công tác khảo sát hiện trường địa hình, địa chất, thủy văn. Công tác lập hồ sơ khảo sát vật liệu và bãi đổ thải tư vấn đang hoàn thiện và dự kiến hoàn thành vào ngày 15/5.

Về việc lập hồ sơ thiết kế cắm cọc GPMB, Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông cũng đã hoàn thành thẩm định và Bộ Giao thông Vận tải chấp thuận đợt 1 được 136,3km, đến nay đã thẩm định, trình Bộ Giao thông Vận tải chấp thuận thêm 483,3km, đạt 619,6km/729km (85%); các đoạn còn lại khoảng 109,4km sẽ trình Bộ chấp thuận trước ngày 30/6.

Về tác động đến các dự án liên quan, hiện cả 9/9 dự án đã gửi văn bản và hồ sơ đến các nhà đầu tư dự án BOT để có ý kiến thỏa thuận. Có 4/9 dự án đã có ý kiến của nhà đầu tư (Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, Hoài Nhơn – Quy Nhơn, Quy Nhơn – Chí Thạnh, Chí Thạnh – Vân Phong).

Trước đó, dự án xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư ngày 22/11/2017 với 11 dự án thành phần, tổng chiều dài 654km đi qua địa phận 13 tỉnh.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, xác định mặt bằng là nút thắt của dự án và cần đi trước một bước, ngay sau khi dự án được phê duyệt, Bộ đã chỉ đạo các Ban Quản lý dự án, tư vấn thiết kế lập hồ sơ cắm cọc GPMB và bàn giao cho các địa phương để kịp thời triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Tuy nhiên, do giai đoạn 1 được triển khai thực hiện theo thủ tục, trình tự pháp luật thông thường nên thời gian từ lúc chuẩn bị đầu tư, GPMB đến khởi công dự án kéo dài, thường mất từ 2-3 năm.

Cho đến nay, sau 3 năm triển khai thực hiện, dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 vẫn còn khoảng 0,1% chiều dài tuyến còn vướng mặt bằng và một số công trình hạ tầng kỹ thuật, hoặc một số hạng mục công trình đã được bồi thường nhưng chưa được di dời.

Rút kinh nghiệm giai đoạn 1, để đảm bảo quỹ thời gian gấp rút thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, đáp ứng khởi công năm 2022 và cơ bản hoàn thành vào năm 2025, Chính phủ đã ban hành cơ chế theo thẩm quyền cho phép triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư ngay từ trong giai đoạn chuẩn bị dự án.

Bộ GTVT đã rà soát, tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế cắm cọc GPMB cho các địa phương theo từng giai đoạn tùy theo mức độ phức tạp về kỹ thuật của từng đoạn tuyến, cơ bản hoàn thành trước ngày 30/6/2022.

Các địa phương khẩn trương thực hiện các công tác liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đảm bảo bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công cuối năm 2022 và bàn giao toàn bộ diện tích còn lại trong quý II/2023.

"Như vậy có thể thấy tính từ thời điểm Quốc hội có chủ trương đầu tư, thời gian để Bộ Giao thông Vận tải hoàn thành bàn giao hồ sơ, cắm cọc GPMB cho địa phương khoảng 5 tháng và thời gian chuẩn bị đầu tư, khởi công dự án khoảng 10 tháng, công tác giải phóng mặt bằng sẽ được hoàn tất trong thời gian khoảng 1,5 năm. Đây có thể được coi là bước đột phá về thời gian chuẩn bị thực hiện đầu tư dự án", Bộ Giao thông Vận tải nhấn mạnh.