‘Tôi chưa thấy ai đầu tư cho làm chính sách, cán bộ làm chính sách là cán bộ nghèo nhất’
Tào Minh -
15/01/2019 11:59 (GMT+7)
(VNF) – Đó là nhận định của TS Phan Đức Hiếu, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lí kinh tế Trung ương (CIEM) tại hội thảo “Điểm lại pháp luật kinh doanh 2018” do VCCI tổ chức sáng nay (15/1).
TS Phan Đức Hiếu, Phó viện trưởng CIEM
Chúng ta mới chỉ ăn mừng ở phạm vi rất nhỏ
Năm 2018 được xem là “năm đồng khởi” trong việc cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm và đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, kiểm tra chuyên ngành. Tuy nhiên, theo đánh giá của TS Phan Đức Hiếu, chúng ta mới chỉ đang dừng ở mức tháo gỡ rào cản.
“Luật pháp không phải chỉ là tháo gỡ rào cản, luật pháp còn phải là thúc đẩy sự phát triển. Chúng tôi chưa nhìn thấy một đạo luật hay một nghị định nào ra đời mà thoát khỏi tư duy tháo gỡ rào cản cả”, TS Hiếu nói.
Theo TS Hiếu, một trong những thách thức lớn nhất của công cuộc cải cách hiện nay là động lực cải cách chỉ mới xuất phát từ Chính phủ. “Chỉ có Chính phủ áp đặt xuống, yêu cầu các bộ ngành, địa phương phải cải cách. Gần như chưa có cơ quan nào tự có sáng kiến cải cách đệ trình lên Chính phủ. Tôi đặt câu hỏi: vậy động lực cải cách này sẽ ra sao khi Chính phủ không còn yêu cầu hoặc giảm bớt yêu câu đối với bộ ngành? Vậy đâu là động lực để duy trì cải cách?”
Thách thức lớn thứ hai mà TS Hiếu nêu ra là việc kiểm soát chất lượng của các điều kiện kinh doanh được ban hành mới. “Đây là vấn đề hết sức thách thức. Ai dám đảm bảo năm 2019 sẽ có 169 - 170 nghị định tương đương năm 2018. Ai dám đảm bảo từng ấy nghị định trong năm 2019 sẽ tốt hơn năm 2018. Cơ chế nào đảm bảo thực thi các nghị định này.
“Tôi chứng kiến rất nhiều điều kiện kinh doanh đang đc Bộ này bãi bỏ thì Bộ kia lại đưa vào. Điều gì đảm bảo kiểm soát một cách có hiêu quả chất lượng của các quy định?”, TS Hiếu nêu vấn đề.
Về phạm vi cải cách, Viện phó CIEM nhấn mạnh chúng ta mới chỉ ăn mừng ở một phạm vi cải cách rất nhỏ, đó là điều kiện kinh doanh và kiểm tra chuyên ngành.
“Nhưng một nghị định dày 30 trang chỉ có 2 điều về điều kiện kinh doanh thôi, còn lại là vô số phương thức quản lí khác. Nếu không phải điều kiện kinh doanh thì đương nhiên các quy định này không thuộc đối tượng cắt giảm.
“Tôi hỏi anh chị: những quy định đấy có ràng buộc, hạn chế doanh nghiệp không? Rất hạn chế và ràng buộc luôn. Như vậy, ta mới làm được 2 việc rất nhỏ là điều kiện gia nhập thị trường và kiểm tra chuyên ngành, còn vô số ràng buộc khác thì chưa. Đó là thách thức rất lớn”, TS Phan Đức Hiếu nói.
Một thách thức khác cũng được TS Hiếu đề cập là chuyện thực thi các quy định mới. Theo ông, năm vừa qua có mấy chục nghị định mới, nghị định sửa đổi các nghị định cũ. “Doanh nghiệp liệu có nhặt thóc ra thóc, gạo ra gạo để biết cái gì thay đổi không? Tôi ví dụ chuyện ta bỏ quy hoạch cửa hàng xăng dầu, nhiều doanh nghiệp nói họ không biết điều ấy, họ không cập nhật được.
“Vậy với dòng chảy pháp luật kinh doanh thế này thì ngay cả việc tổ chức thực hiện, việc thông tin kịp thời, hiệu quả cho doanh nghiệp cũng đã là thách thức. Tôi chưa thấy có động thái gì để giúp đỡ doanh nghiệp trong việc này”, ông Hiếu nói thêm.
Cán bộ nghèo nhất là cán bộ làm chính sách
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục cải cách, TS Phan Đức Hiếu cho rằng trong năm 2019, Chính phủ cần thay đổi cách tiếp cận cải cách. Cụ thể, Chính phủ nên chỉ đạo bãi bỏ hàng loạt điều kiện kinh doanh mà không cần tranh cãi.
“Tại sao một cơ quan nhà nước lại cấp chứng chỉ hành nghề? Tại sao cứ phải có 3 năm kinh nghiệm mới được làm quản lí? Chúng ta khuyến khích mọi người học nghề nhưng lại quy định người quản lý hoặc thành lập doanh nghiệp phải có trình độ cao đẳng hoặc đại học, vậy ai học nghề nữa? Cho nên cái yêu cầu về chứng chỉ, bằng cấp, kinh nghiệm… phải bãi bỏ hàng loat, không tranh cãi gì cả”, ông Hiếu nói.
TS Hiếu cũng đề nghị bãi bỏ tất cả quy định giới hạn về thời gian. “Ví dụ chứng chỉ hành nghề chỉ có 5 năm, nó lẽ ra phải là vô thời hạn, vì nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc kinh doanh. Nếu tôi mở nhà máy, đầu tư nhiều tiền, giấy phép của tôi chỉ có 5 năm thì rủi ro là rất lớn. Thế sau 5 năm tôi không được gia hạn thì điều gì xảy ra? Quy định như vậy mà còn hỏi doanh nghiệp Việt Nam vì sao không chịu lớn, không đầu tư dài hạn. Cho nên đợt này tôi cho rằng không tranh cãi nữa, bãi bỏ hàng loạt, ngay lập tức”.
Về lâu dài, TS Hiếu cho rằng điều cần quan tâm là làm thế nào có được cơ chế đảm bảo chất lượng của quy định.
“Có 2 thứ tôi cho làm được ngay khi chưa sửa được luật. Một là các bộ không chọn cơ quan tham mưu chủ trì xây dựng chính sách là cơ quan thực thi chính sách. Sự tách biệt lợi ích ngay từ khâu tham mưu chính sách là rất quan trọng.
“Thứ hai, chúng ta nói đầu tư xã hội, đầu tư công trình nhưng chưa ai nói đầu tư cho làm chính sách, nâng cao năng lực cho bộ phận làm chính sách.
“Nếu không thay đổi cơ chế làm chính sách thì không ổn. Tôi tin rằng cán bộ nghèo nhất là cán bộ làm chính sách. Cho nên về lâu dài, việc đầu tư cho bộ phận làm chính sách là cực kì quan trọng, nó phải tương đương như đầu tư hạ tầng”, TS Hiếu nói thêm.
(VNF) - Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã bắt tạm giam 2 đối tượng cùng là cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Giang, nay là Thuế Bắc Ninh vì nhận 4,3 tỷ đồng để “bỏ qua” cho doanh nghiệp có sai phạm về thuế.
(VNF) - Nhắc đến mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước thu nhập cao, đại biểu Quốc hội nêu thách thức dân số "già trước khi giàu" là rất thực tế.
(VNF) - Ngay sau khi trúng đấu giá khu đất 12,3 ha tại Đồ Sơn, Hải Phòng, Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh địa ốc Phương Đông đã mang quyền tài sản của dự án đi thế chấp.
(VNF) - Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ vừa có báo cáo gửi Ủy ban Chứng khoán về nghị quyết phương án nhân sự tạm thời để điều hành hoạt động doanh nghiệp, trong lúc hàng loạt lãnh đạo chủ chốt nghỉ phép.
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng đất hiếm đang trở thành tài nguyên chiến lược của Việt Nam và thế giới, vì vậy cần có cơ chế quản lý - bảo vệ đặc biệt, tránh nguy cơ khai thác bừa bãi, xuất khẩu thô và thất thoát nguồn lực quốc gia.
(VNF) - Với mức giá gần 2,7 tỷ đồng, hiện biển số xe máy 99AA-999.99 tỉnh Bắc Ninh đang là một trong những biển số xe máy có giá cao nhất từ trước đến nay.
(VNF) - Theo cáo buộc, sau khi chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư, Thân Văn Thoại (Tổng Giám đốc Công ty BBA) đã nhờ người mua 63 mảnh đất tại tỉnh Hòa Bình.
(VNF) - Nghị quyết 72 và Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035 được kỳ vọng tạo ra bước đột phá về chăm sóc sức khỏe nhân dân.
(VNF) - Được thiết kế như một giai phẩm Xuân, số đặc biệt mừng Xuân Bính Ngọ 2026 sẽ được Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance dự kiến xuất bản vào tháng 1/2026.
(VNF) - TS.Trần Đình Thiên cho rằng Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiếm có để tạo bước nhảy vọt, nếu dám theo đuổi mục tiêu tăng trưởng hai con số một cách thực chất và bền vững. Trong bối cảnh kinh tế thế giới phân hóa mạnh, đây chính là “cách Việt Nam vượt lên chính mình”, thoát khỏi quỹ đạo tăng trưởng trung bình và hình thành sức bật mới cho nền kinh tế.
(VNF) - Giữa những ngày cuối năm se lạnh, ước mơ về một mái nhà kiên cố của mẹ con bà Nguyễn Thị Phúc ở xã Thạch Khê, Hà Tĩnh đã thành hiện thực. VietnamFinance Foundation – chương trình thiện nguyện của Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, cùng chính quyền địa phương và đơn vị tài trợ đã khánh thành, bàn giao căn nhà tình thương 70m², mang đến điểm tựa mới cho gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn này.
(VNF) - Từ ngày 15/12, nhiều hành vi vi phạm liên quan đến căn cước, cư trú và sử dụng VNeID sẽ bị xử phạt nặng theo Nghị định 282/2025. Người dân cần cập nhật quy định để tránh rủi ro pháp lý khi cầm cố, cho thuê hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước.
(VNF) - Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng/năm, tức là gấp 5 lần so với mức đang áp dụng theo Luật Thuế TNCN hiện hành.
(VNF) - Các nhóm đối tượng đã cấu kết với một số nhân viên ngân hàng, sử dụng giấy tờ giả mở hơn 1.000 tài khoản doanh nghiệp “ma” và mua khoảng 10.000 tài khoản cá nhân không chính chủ.
(VNF) - Khi cuộc khủng hoảng bất động sản Trung Quốc tiếp tục chìm sâu, giới đầu tư trên mọi thị trường của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khó lòng làm ngơ.
(VNF) - Theo quyết định của Bộ Chính trị, ông Vũ Đại Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, được điều động tham gia Ban chấp hành, Ban Thường vụ, giữ chức Phó bí thư Thành ủy Hà Nội.
(VNF) - Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP. HCM) nêu thực tế nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm do quy trình nội bộ kéo dài, làm tăng chi phí và giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.
(VNF) - Quá trình điều tra vụ án xảy ra tại thẩm mỹ viện Mailisa, cơ quan chức năng thu giữ 3 tỷ đồng, 400.000 USD, 300 lượng vàng SJC, 100 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
(VNF) - Doanh nghiệp chuyển đổi xanh đang cần các cơ chế khuyến khích, nội dung này đã được nêu bật tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 diễn ra tại TP. HCM.
(VNF) - Năm 2025 khép lại với những dư chấn của thời tiết cực đoan và các hình thái thiên tai bất thường liên tiếp xuất hiện. Những thiệt hại về người và của không chỉ tạo áp lực lên hoạt động sản xuất – đời sống dân sinh, mà còn đặt nền kinh tế Việt Nam trước bài toán cân bằng giữa phục hồi ngắn hạn và tăng trưởng dài hạn.
(VNF) - Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã bắt tạm giam 2 đối tượng cùng là cán bộ Cục Thuế tỉnh Bắc Giang, nay là Thuế Bắc Ninh vì nhận 4,3 tỷ đồng để “bỏ qua” cho doanh nghiệp có sai phạm về thuế.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.