TP. HCM tìm hơn 210.000 tỷ đồng vốn làm thêm 6 tuyến metro

Theo quy hoạch phát triển giao thông vận tải TP.HCM, hệ thống đường sắt đô thị có 8 tuyến xuyên tâm và vành khuyên kết nối các trung tâm tài chính của thành phố. Bên cạnh đó, TP sẽ đầu tư thêm 3 tuyến xe điện mặt đất và đường sắt một ray (tramway hoặc monorail). Tổng chiều dài toàn bộ hệ thống đường sắt đô thị thành phố khoảng 220km với tổng vốn đầu tư ước tính gần 25 tỷ USD.

Hiện TP. HCM đang triển khai 2 dự án là tuyến metro Bến Thành- Suối Tiên (metro số 1) và tuyến Bến Thành- Tham Lương (metro số 2) trong giai đoạn 1; các dự án còn lại thuộc hệ thống đường sắt đô thị  đang trong giai đoạn nghiên cứu, xúc tiến kêu gọi đầu tư.

Tuy nhiên đến nay, thành phố mới triển khai 2 dự án là tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) hơn 43.700 tỷ đồng và metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) gần 47.900 tỷ đồng.

Sở Giao thông Vận tải TP. HCM đề xuất ưu tiên đầu tư thêm 6 tuyến metro giai đoạn từ nay đến 2035 với tổng nhu cầu vốn khoảng 210.755 tỷ đồng.

Cụ thể, tuyến metro số 5 (giai đoạn 1 dài 8,9 km từ ngã tư Bảy Hiền - cầu Sài Gòn) với tổng vốn hơn 38.700 tỷ đồng, trong đó vốn ODA hơn 28.000 tỷ đồng, còn lại là vốn đối ứng của TP. HCM. 

5 tuyến còn lại gồm: số 3a (giai đoạn 1 từ Bến Thành - Bến xe Miền Tây) dài gần 10 km với tổng vốn 41.800 tỷ đồng; số 4 (giai đoạn 1 từ Thạnh Xuân - Nguyễn Văn Linh) dài gần 21 km, tổng vốn 58.185 tỷ đồng; số 2 (giai đoạn 2 đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và Tham Lương - Bến xe Tây Ninh) dài 9,1 km, tổng vốn 32.604 tỷ đồng; số 3b (Ngã 6 Cộng Hòa - Hiệp Bình Phước) dài 12,1 km, tổng vốn 41.140 tỷ đồng và số 4b (công viên Gia Định - Lăng Cha Cả) dài 5,2 km, tổng vốn 24.200 tỷ đồng.

Theo Sở Giao thông Vận tải TP. HCM, trong điều kiện vốn ngân sách còn khó khăn, ODA là nguồn vốn quan trọng để đầu tư các dự án đường sắt đô thị. Tuy nhiên, hiện nay việc thu hút nguồn vốn ODA rất khó khăn khi Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, đồng thời việc quản lý, sử dụng vốn ODA để xây dựng cơ sở hạ tầng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập.

Sở này đề xuất phương thức huy động vốn mới để đầu tư phát triển hạ tầng, đặc biệt là phương án khai thác quỹ đất khu vực xung quanh các nhà ga metro gắn với phát triển đô thị theo mô hình TOD, nâng cao giá trị sử dụng đất trong khu vực bán kính 500 m từ các nhà ga đường sắt đô thị; điều này giúp tối ưu hóa nguồn lực từ khai thác quỹ đất để đầu tư phát triển hệ thống metro.

Sở Giao thông Vận tải kiến nghị UBND TP. HCM giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc khẩn trương nghiên cứu về quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng TOD; giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp các sở ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu UBND TP. HCM phương án, kế hoạch huy động nguồn vốn để đầu tư 6 dự án metro như trên; đồng thời khai thác quỹ đất vùng phụ cận xung quanh các nhà ga để tạo nguồn vốn cho ngân sách.