Tránh lệ thuộc Trung Quốc, các ‘đại bàng’ tìm đến ‘mỏ vàng’ của Việt Nam
Thanh Tú -
26/08/2023 00:32 (GMT+7)
(VNF) - Ngành công nghiệp nam châm đất hiếm đang phát triển của Việt Nam đặt ra thách thức đối với sự thống trị lâu đời của Trung Quốc giữa bối cảnh các công ty toàn cầu tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào quốc gia này.
Với trữ lượng đất hiếm lớn thứ hai trên toàn cầu, Việt Nam có khả năng định hình lại động lực sản xuất của ngành công nghiệp này.
Sở hữu "kho báu" lớn thứ 2 thế giới
Trung Quốc hiện là quốc gia chiếm ưu thế trên thế giới về nam châm đất hiếm, thành phần quan trọng trong việc sản xuất các sản phẩm điện tử, turbine điện gió, vũ khí, điện thoại di động… Điều này đã khiến Bắc Kinh trở thành một nhân tố trung tâm trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, với các mỏ đất hiếm chưa được khai thác cùng với ngành công nghiệp chế biến đang phát triển, Việt Nam hiện được định vị như một đối thủ đáng gờm đối với uy thế của Trung Quốc trong ngành sản xuất chiến lược này.
Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), Việt Nam đang có trữ lượng đất hiếm ước tính khoảng 22 triệu tấn, nhiều thứ hai thế giới và chỉ đứng sau Trung Quốc. Sản lượng đất hiếm của Việt Nam đã tăng từ 400 tấn trong năm 2021 lên 4.300 tấn vào năm 2022.
Reuters thì nhận định Việt Nam là quốc gia duy nhất, ngoài Trung Quốc, có thể tự hào về chuỗi cung ứng nam châm hoàn chỉnh, sẵn sàng cung cấp một giải pháp thay thế đa dạng và an toàn hơn cho sự phụ thuộc hiện tại vào Trung Quốc.
Giới chức Mỹ đang ngày càng thể hiện sự quan tâm tới tiềm năng đất hiếm của Việt Nam. Hàn Quốc hồi tháng 6 vừa qua cũng vừa ký một thỏa thuận quan trọng với Việt Nam để thúc đẩy việc khai thác đất hiếm nhằm tăng cường chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng cho các doanh nghiệp Hàn Quốc.
Các nhà sản xuất nam châm cũng bị thu hút tới Việt Nam vì chi phí lao động thấp và khả năng tiếp cận nhiều hiệp định thương mại tự do.
Hãng tin Reuters dẫn lời những người trong ngành cho hay các nhà sản xuất này muốn tiến gần hơn đến các khách hàng có trụ sở tại Việt Nam, chẳng hạn như các nhà sản xuất ô tô và các công ty điện tử, vốn đang ngày càng cảnh giác với việc phụ thuộc quá nhiều vào nguồn cung từ Trung Quốc trong bối cảnh mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh đang trở nên tệ hơn.
Thu hút doanh nghiệp toàn cầu
Khi các ngành công nghiệp toàn cầu vật lộn với sự phức tạp của các hạn chế thương mại và tìm cách bảo đảm chuỗi cung ứng, tiềm năng của Việt Nam trong việc định hình lại bối cảnh địa chính trị trong lĩnh vực nam châm đất hiếm ngày càng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Sự hấp dẫn của ngành công nghiệp đất hiếm của Việt Nam được phản ánh rõ qua những động thái từ các nhà đầu tư lớn trên thế giới.
Các công ty Hàn Quốc và Trung Quốc, bao gồm cả những hãng sản xuất cho Apple, đang mở các nhà máy tại Việt Nam để tận dụng nguồn đất hiếm tại quốc gia Đông Nam Á này giữa bối cảnh căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Trung làm ảnh hưởng đến nguồn cung đất hiếm từ Trung Quốc, theo Reuters.
Khoáng sản đất hiếm đang được đưa lên tàu tại cảng Liên Vân, Giang Tô, Trung Quốc.
Hãng tin Reuters mới đây dẫn các nguồn thạo tin và các tài liệu liên quan cho biết tập đoàn Star Group Industrial (SGI) của Hàn Quốc và Baotou INST Magnetic) của Trung Quốc cùng các công ty khác trong lĩnh vực điện tử và ô tô đang dần dịch chuyển dây chuyền sản xuất của họ ra khỏi Trung Quốc theo yêu cầu của khách hàng giữa bối cảnh các lệnh cấm vận thương mại đang gia tăng.
SGI, nhà cung cấp nam châm cho công ty xe điện VinFast của Việt Nam và Hyundai Motor của Hàn Quốc, nói với Reuters rằng đã đầu tư 80 triệu USD vào nhà máy mới tại Việt Nam và sẽ bắt đầu sản xuất vào năm 2024.
SGI đang đặt mục tiêu đạt sản lượng 5,000 tấn nam châm neodymium (NdFeB)/năm vào năm 2025 thông qua dự án khai thác tại Việt Nam, đủ để sản xuất 2 triệu xe hơi điện.
Nhà máy của SGI hoạt động hết công suất sẽ tạo ra được gần 3% sản lượng toàn cầu năm 2022, theo ước tính của Project Blue, một công ty tư vấn về vật liệu hiếm. Con số này tương đương với gần một nửa sản lượng nam châm neodymium mà Mỹ nhập khẩu năm ngoái, theo số liệu thương mại của Mỹ.
Công ty này cho hay nguồn cung đất hiếm của họ phần lớn từ Trung Quốc nhưng họ đang tìm kiếm các nguồn thay thế ở Việt Nam và Australia cũng như đang có kế hoạch phát triển một cơ sở chế biến tại Việt Nam.
“Chính sách của Trung Quốc về kiểm soát nguyên liệu thô và công nghệ liên quan đến đất hiếm đang được tăng cường, dẫn đến sự không chắc chắn về nguồn cung”, theo đại diện của SGI.
Công ty Baotou INST Magnetic của Trung Quốc cũng dự kiến bắt đầu hoạt động vào đầu tháng tới tại một nhà máy mà họ thuê ở phía bắc Việt Nam sau khi được địa phương chấp thuận vào tháng 6, Reuters dẫn hai nguồn tin cho hay.
Nguồn tin giấu tên của Reuters cho biết khoản đầu tư ban đầu của INST được giới hạn ở con số vài triệu USD và giai đoạn thứ 2 có thể sẽ đầu tư nhiều hơn cho việc xây dựng nhà máy riêng.
Đây là công ty nam châm lớn chuyên về thiết kế mạch, được thêm vào danh sách nhà cung ứng của Apple vào 2021. Việc công ty này mở rộng sang Việt Nam là do yêu cầu từ các khách hàng về việc đa dạng hóa nguồn cung thay vì chỉ Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng.
Luxshare và Foxco, những nhà cung cấp chính của Apple, cũng đang có mặt tại Việt Nam để sản xuất các sản phẩm có nam châm
Trong số các nhà máy sản xuất nam châm ở Việt Nam, Shin-Etsu Chemical của Nhật Bản đã mở rộng sản xuất của họ trong năm nay. Trước đó, công ty này đã tăng gấp đôi công suất hàng năm lên 2.200 tấn vào năm 2017, theo tuyên bố của công ty và thông tin chi tiết trên trang web tư vấn của Obayashi được Reuters dẫn lại.
Hồi tháng 4 vừa qua, Strategic Materials của Australia cũng đã ký một thỏa thuận với một công ty lọc dầu của Việt Nam, trong đó cam kết cung cấp đất hiếm để xuất khẩu sang Hàn Quốc, theo Reuters.
Một nhà tư vấn tại Việt Nam cho hay Việt Nam là nước duy nhất ngoài Trung Quốc có mọi giai đoạn của chuỗi cung ứng nam châm, từ khai thác đất hiếm tới sản xuất hạ nguồn.
Dù vậy, theo dữ liệu từ Adamas Intelligence, công ty nghiên cứu và cố vấn nam châm đất hiếm, Việt Nam hiện chỉ chiếm 1% sản lượng nam châm toàn cầu. Con số này của Trung Quốc là 92%.
Theo các chuyên gia, đất hiếm tạo sức hấp dẫn trong thu hút đầu tư nước ngoài cho Việt Nam. Điều cần làm bây giờ là phát triển ngành công nghiệp, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản đất hiếm một cách đồng bộ, hiệu quả và bền vững.
(VNF) - Giám đốc điều hành Snapchat, ông Evan Spiegel thừa nhận rằng luôn cố tình làm cho nhân viên mới có ngày đầu tiên đi làm "thật đáng sợ". Mục đích của ông là để truyền tải thông điệp: Tại Snapchat, thất bại không chỉ được chấp nhận, mà còn là yếu tố cần thiết để xây dựng một văn hoá làm việc nhóm sáng tạo hơn.
(VNF) - Giá vàng vừa lập đỉnh lịch sử mới khi vượt mức 3.200 USD/ounce trong phiên giao dịch ngày 11/4. Sự suy yếu nhanh chóng của đồng USD, cùng với căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, đã khiến giới đầu tư ồ ạt tìm đến vàng như một tài sản trú ẩn an toàn.
(VNF) - Trong khi nhiều tỷ phú trên thế giới chứng kiến giá trị tài sản "bốc hơi" hàng tỷ USD vì các chính sách thuế quan mới từ Mỹ, thì tỷ phú người Mexico Carlos Slim lại là một ngoại lệ nổi bật. Không chỉ miễn nhiễm với các đòn trừng phạt kinh tế, ông còn ghi nhận mức tăng trưởng tài sản đáng kể, củng cố vị thế là một trong những người giàu nhất hành tinh.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã miễn cho Nga khỏi các mức thuế "có đi có lại" mà ông đã áp dụng đối với 180 quốc gia trong nỗ lực định hình lại thương mại toàn cầu. Nhưng điều đó không miễn cho Nga khỏi sự “tàn phá kinh tế” sau đó.
(VNF) - Trong diễn biến mới nhất của cuộc chiến pháp lý đang leo thang tại Mỹ, OpenAI đệ đơn kiện ngược tỷ phú Elon Musk tại tòa án liên bang California, cáo buộc vị tỷ phú này có hành vi cạnh tranh không lành mạnh và can thiệp vào các mối quan hệ kinh doanh của công ty với nhà đầu tư và khách hàng.
(VNF) - Truyền thông Trung Quốc mới đây đưa tin liên doanh của Microsoft tại nước này sẽ ngừng hoạt động do biến động chính trị, kéo theo việc cắt giảm khoảng 2.000 nhân sự. Điều này dấy lên lo ngại về việc “rời đi” của các tập đoàn Mỹ trong thị trường.
(VNF) - Úc ngày 9/4 đã từ chối đề xuất của Trung Quốc về việc hợp tác chống lại thuế quan của Mỹ, thay vào đó họ khẳng định sẽ tiếp tục đa dạng hóa thương mại và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của mình.
(VNF) - Trong những năm kể từ cuộc chiến thương mại đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Trung Quốc, Bắc Kinh đã xây dựng một “kho vũ khí” thương mại để tấn công vào những nơi mà Mỹ dễ bị tổn thương nhất. Hiện tại, họ đang chuẩn bị triển khai chúng một cách toàn diện.
(VNF) - Sau khi Mỹ chính thức nâng thuế nhập khẩu lên 125% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Bắc Kinh không ngần ngại phát tín hiệu mạnh mẽ “đáp trả đến cùng”. Trong khi nhiều quốc gia chọn đàm phán để tránh leo thang căng thẳng, Trung Quốc lại chọn con đường đối đầu – không né tránh, không lùi bước.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm thị trường toàn cầu "choáng váng" sau khi tuyên bố ông sẽ cho phép tạm dừng trong 90 ngày các kế hoạch áp thuế quan qua lại đối với tất cả các quốc gia ngoại trừ Trung Quốc và nói với các phóng viên rằng ông làm như vậy vì mọi người đang "hoảng loạn" và "sợ hãi".
(VNF) - Tổng thống Trump bất ngờ áp thuế 125% với hàng Trung Quốc sau khi nước này công bố trả đũa mức thuế 84% lên hàng hóa Mỹ, đồng thời tạm dừng áp thuế đối ứng trong 90 ngày và giảm xuống 10% với hơn 75 quốc gia đang đàm phán với Mỹ.
(VNF) - Thuế quan có thể là vấn đề mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà tài trợ kiêm cố vấn thân cận của ông, Elon Musk, đứng ở hai phía đối lập của cuộc tranh luận.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump tin rằng Apple có thể tự sản xuất iPhone tại Mỹ để tránh mức thuế quan mới. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng điều này là không thể.
(VNF) - Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,6% trong năm 2025 và 6,5% vào năm 2026. Tuy nhiên, ADB cũng đưa ra cảnh báo rằng những rủi ro từ bên ngoài, đặc biệt là căng thẳng thương mại toàn cầu và chính sách thuế quan mới của Mỹ, có thể đặt ra những thách thức đáng kể cho tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay.
(VNF) - Các doanh nghiệp ở Little Saigon cảnh báo, mức thuế 46% của Tổng thống Trump đối với hàng Việt Nam sẽ đẩy giá cả tăng vọt, thậm chí khiến cửa hàng phải đóng cửa.
(VNF) - Trước áp lực gia tăng từ căng thẳng thương mại với Mỹ, nhiều doanh nghiệp nhà nước và công ty niêm yết tại Trung Quốc đồng loạt tuyên bố tăng cường đầu tư vào thị trường chứng khoán, mua vào cổ phiếu nhằm hỗ trợ giá và củng cố niềm tin nhà đầu tư.
(VNF) - Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) cho biết họ đã chuẩn bị bắt đầu thực thi cái gọi là “thuế quan có đi có lại” của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với hàng chục quốc gia sau khi mức thuế mới có hiệu lực sau nửa đêm 9/4.
(VNF) - Nhà Trắng cho biết mức thuế 104% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc hiện đã chính thức có hiệu lực, sau khi Bắc Kinh không tuân thủ thời hạn dỡ bỏ các mức thuế trả đũa vốn được áp dụng để đáp trả chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Việc này khiến cổ phiếu phố Wall lại trượt dốc.
(VNF) - Trong bối cảnh thuế quan trả đũa khiến chi phí nhập khẩu tăng vọt, người mua Trung Quốc đồng loạt bán lại sản phẩm khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) có nguồn gốc từ Mỹ. Xu hướng này được dự báo sẽ gia tăng trong thời gian tới, khi nhu cầu nội địa sụt giảm và các hợp đồng dài hạn bắt đầu có hiệu lực.
(VNF) - Trước thời điểm quyết định 9/4, thời hạn thuế đối ứng của chính quyền Tổng thống Trump có hiệu lực, làn sóng đàm phán thuế với Mỹ đang diễn ra dồn dập khi hơn 70 quốc gia đều nỗ lực vận động để trì hoãn hoặc được miễn trừ. Việt Nam, Nhật Bản, các nước EU và nhiều nền kinh tế mới nổi đều đang tích cực tiếp xúc, trong bối cảnh Mỹ chưa công bố rõ các điều kiện miễn trừ thuế quan.
(VNF) - Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, việc đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh P4G Việt Nam 2025 khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong thực hiện cam kết quốc tế về chống biến đổi khí hậu, giảm phát thải và chuyển đổi mô hình tăng trưởng, thu hút các nguồn lực quốc tế thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
(VNF) - Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 8/4 cho biết họ “kiên quyết phản đối” lời đe dọa tăng thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đối phó để bảo vệ quyền và lợi ích của chính mình.
(VNF) - Giám đốc điều hành Snapchat, ông Evan Spiegel thừa nhận rằng luôn cố tình làm cho nhân viên mới có ngày đầu tiên đi làm "thật đáng sợ". Mục đích của ông là để truyền tải thông điệp: Tại Snapchat, thất bại không chỉ được chấp nhận, mà còn là yếu tố cần thiết để xây dựng một văn hoá làm việc nhóm sáng tạo hơn.
(VNF) - Làm văn hoá thực sự không có lợi nhuận nhiều về kinh tế, nhưng lợi ích nó mang lại vô cùng to lớn không thể đong đếm được bằng tiền, đó là tâm sự của ông Cao Văn Tuấn - Giám đốc Bảo tàng văn hoá nghệ thuật Đông Dương - Hải Phòng.