Trung Quốc: BĐS lao đao, hàng trăm tỷ USD ‘bay khỏi túi’ các ông trùm

Suy thoái bất động sản kéo dài tại Trung Quốc đã ảnh hưởng đến tình hình tài chính của những ngân hàng lớn nhất nước này khi các khoản nợ xấu đang ngày một gia tăng.

Sự sụp đổ bất chợt không chỉ ảnh hưởng tới người dân, mà còn tác động thẳng đền tầng lớp thượng lưu khi xóa sổ hơn 100 tỷ USD từ khối tài sản của những tỷ phú bất động sản.

Chủ tịch Evergrande Hui Ka Yan

Ông Hui Ka Yan trong quá khứ là người có sức ảnh hưởng “không giới hạn” không chỉ với doanh nghiệp mà còn với các chính trị gia của đất nước.

Từng sở hữu một đế chế từ bất động sản đến xe điện, hiện nay, ông Hui Ka Yan đang bị cảnh sát giam giữ và bị tịch thu nhiều tài sản cá nhân, bao gồm 2 biệt thự sang trọng tại Hong Kong. Khối tài sản của ông Hui ghi nhận giảm từ đỉnh cao 24,6 tỷ USD vào năm 2021 xuống còn 1,1 tỷ USD vào năm 2024.

Các cơ quan quản lý chứng khoán Trung Quốc cho biết giai đoạn từ 2018 – 2020, ông Hui Ka Yan cùng đồng phạm đã tiến hành lừa đảo bằng cách thổi phồng doanh thu của công ty lên mức 78 tỷ USD. Mức khai khống doanh thu năm 2019 bằng một nửa tổng doanh thu thực tế và con số sai lệch của năm 2020 tương đương 78,5% mức thực tế.

Đây được cho là vụ lừa đảo lớn nhất từ trước tới giờ tại đất nước tỷ dân.

Chủ tịch Dalian Wanda Wang Jianlin

Sau khi từ bỏ bộ phận sản xuất phim và cổ phần trong Câu lạc bộ bóng đá Tây Ban Nha Atletico Madrid, ông Wang Jianlin vào tháng 12/2023 lại tiếp tục đồng ý nhượng quyền kiểm soát trung tâm mua sắm của mình với giá 8,3 tỷ USD để tránh cơn thịnh nộ của các nhà đầu tư.

Nguyên nhân được cho là đến từ các khoản nợ của công ty đang ngày một tăng, và người từng giàu nhất Trung Quốc, ông Wang Jianlin đang phải đối mặt với áp lực này.

Phương án chuyển nhượng cổ phần của các công ty con sẽ cứu cánh cho ông Wang ở hiện tại, song lại đồng nghĩa với việc giờ đây, những đơn vị ngoài sẽ nắm giữ tới 60% cổ phần tại Wanda, doanh nghiệp đang điều hành gần 500 công ty lớn nhỏ và 230 siêu thị trên khắp Trung Quốc.

Từ một người sở hữu trong tay 15,1 tỷ USD, đến giờ, tài sản của ông Wang còn lại 6,3 tỷ USD, chưa được một nửa so với cuối năm 2020.

Chủ tịch Country Garden Yang Huiyan

Không khá khẩm hơn là bao, Country Garden của Yang Huiyan từng làm rung chuyển cả thị trường địa ốc vào tháng 10/2023 khi liên tục trễ hạn thanh toán trái phiếu bằng USD dẫn đến vỡ nợ. Khối tài sản của bà chủ Yang Huiyan cũng giảm xuống dưới 5 tỷ USD từ thời điểm này.

Thế nhưng, trên thực tế, doanh số bán hàng của doanh nghiệp đã trở nên ngày càng tồi tệ hơn từ trước đó, khi các hợp đồng tháng 3/2023 ghi nhận giảm 83% so với cùng kỳ. Cùng thời điểm này, công ty cũng cho biết đang phải đối mặt với sự chậm trễ trong việc báo cáo tài chính và một vụ kiện quốc tế liên quan đến việc khách hàng đòi thanh lý hợp đồng.

Cựu Chủ tịch Longfor Holdings Wu Yajun

Năm 2022, bà Wu Yajun từ chức Chủ tịch Longfor Holdings với lý do sức khoẻ. Toàn bộ các công việc kinh doanh tại tập đoàn bà thành lập đều được giao lại cho một đội ngũ quản lý chuyên nghiệp.

Khác với những đơn vị cùng ngành, Longfor Holding không phải đối mặt với tình trạng vỡ nợ. Mọi hoạt động của công ty đều được củng cố nhờ lợi nhuận đến từ kinh doanh cho thuê mặt bằng bán lẻ.

Tuy vậy, lợi nhuận của doanh nghiệp trong những năm gần đây lại kém tích cực khi luôn ở mức thấp hơn dự tính. Với tình hình hiện tại, chặng đường phía trước của công ty được cho rằng sẽ còn khó khăn hơn. Giá trị tài sản ròng của bà Wu Yajun cũng lao dốc từ 10,1 tỷ USD vào cuối tháng 1 năm ngoái xuống còn 4,6 tỷ USD vào cuối tháng 1 năm nay.

Nhà đồng sáng lập Longfor Holdings Cai Kui

Là chồng cũ của bà Wu và là nhà đồng sáng lập Longfor Holdings, ông Cai Kui đã sớm rời khỏi công ty từ thời điểm Longfor Holdings IPO vào năm 2009. Ngay sau khi vợ chồng ông ly hôn vào năm 2012, ông Cai Kui nhận được 30% cổ phần của Longfor.

Tiếp đó, ông thành lập công ty đầu tư Junson Capital có văn phòng tại Hong Kong, New York, Palo Alto và Singapore. Mặc dù sau khi tạo dựng sự nghiệp riêng, ông Cai Kui đã bán bớt cổ phần tại Longfor, nhưng đa phần tài sản của ông vẫn đến từ số cổ phần này.

Tại thời điểm tháng 3/2024, khối tài sản của ông Cai Kui chỉ còn 3,9 tỷ USD, giảm 6,5 tỷ USD so với cùng thời điểm 3 năm về trước.

Chủ tịch Tập đoàn Logan Kei Hoi Pang

Từng là doanh nghiệp xây dựng lớn thứ 20 trên toàn quốc xét về doanh thu, Tập đoàn Logan là một trong số những nhà phát triển bất động sản đang gặp rất nhiều khó khăn khi phải đối mặt với các cuộc chiến pháp lý ở Hong Kong. Thời gian qua, các khoản nợ của công ty liên tục bị trì hoãn, khiến các chủ nợ mất niềm tin vào tập đoàn.

Ông Kei năm ngoái đã đưa ra một kế hoạch tái cơ cấu doanh nghiệp, nhưng lại gặp trở ngại vào tháng 1 năm nay khi các ngân hàng liên tục chia rẽ công ty với các trái chủ, đồng thời đe doạ giải thể các đơn vị chủ chốt của doanh nghiệp.

Đáng kinh ngạc, đến tháng 2 năm nay, trong khi các công ty cùng ngành vẫn đang loay hoay trong khủng hoảng, Tập đoàn Logan lại cho thấy những tín hiệu tích cực, là thời cơ để ông Kei vực lại tài chính công ty.

Nhà sáng lập Seazen Holdings Wang Zhenhua

Từng là một trong số những tỷ phú bất động sản tại Trung Quốc, ông Wang hiện tại sở hữu 1,5 tỷ USD và đang thụ án 5 năm tù sau khi bị kết án lạm dụng trẻ em vào năm 2020.

Trong quá trình này, con trai ông là người nắm quyền kiểm soát Seazen và đưa công ty vượt qua khủng hoảng. Với một số dự án được nhà nước chấp thuận hỗ trợ tài chính, năm 2023, Seazen báo cáo doanh thu tăng 2,5% so với cùng kỳ, đồng thời thông báo rằng sẽ phát hành một lô trái phiếu mới được nhà nước bảo lãnh vào tháng 4 năm nay.

Chủ tịch Sunac Trung Quốc Sun Hongbin

Giữa năm 2022, truyền thông Trung Quốc rầm rộ thông tin “ông lớn” địa ốc Sunac vỡ nợ trái phiếu bằng đồng USD. Đây cũng chính là dấu mốc khiến tài sản của người đứng đầu doanh nghiệp, ông Sun Hongbin, tụt dốc không phanh xuống mức 1,3 tỷ USD từ đỉnh cao 9,1 tỷ USD vào 2021.

Đến tận tháng 11/2023, ông Sun mới hoàn thành việc tái cơ cấu nợ và bắt đầu khởi động lại việc xây dựng 80% các dự án chưa hoàn thành. Hiện, Sunac đang lỗ ròng 8 tỷ NDT (1,1 tỷ USD).

Vợ chồng Zuo Hui và Zhu Yan, những nhà sáng lập của KE Holdings

Ngay tại thời điểm tài sản gia đình đang ở đỉnh cao, năm 2021 ông Zuo Hui lại đột ngột qua đời ở tuổi 50 và để lại người vợ Zhu Yan. Bà Zhu sau đó phải đảm nhận trách nhiệm lãnh đạo một quỹ tín thác của gia đình nhằm kiểm soát cổ phần của chồng mình trong công ty.

Trong giai đoạn bất động sản Trung Quốc sụp đổ, doanh thu KE liên tục bị tác động và hiện đang trong thời kỳ rất khó khăn khi mỗi ngày đều phải nỗ lực thoát khỏi suy thoái. Khối tài sản của gia đình từ 18,8 tỷ USD vào năm 2021 chỉ còn lại 4,2 tỷ USD ở hiện tại.

Nhà đồng sáng lập Hopson Development Holding Chu Mang Yee

Là một trong những đại gia bất động sản có tiếng, giai đoạn trước khi đại dịch bùng nổ, ông Chu lại quyết định giao lại toàn bộ quyền kiểm soát đơn vị phát triển bất động sản Hopson Development Holding cho con gái mình, bà Chu Kut Yung. Cũng kể từ đây, khối tài sản của ông Chu ghi nhận giảm dần theo thời gian, xuống còn 2,1 tỷ USD ở thời điểm hiện tại.

Với Hopson Development, các hoạt động kinh doanh từ phát triển, xây dựng bất động sản đến quản lý khách sạn tuy bị ảnh hưởng chung bởi những tác động của thị trường, song lại có những tín hiệu tích cực hơn. Doanh nghiệp đã tránh được tình trạng vỡ nợ trái phiếu, doanh thu năm 2023 ghi nhận tăng 20% tại thời điểm doanh số bán hàng của toàn ngành đang giảm sút.