Tham vọng thành "Amazon của các quốc gia"
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang đổ tiền vào sản xuất khi hoạt động liên quan đến bất động sản, vốn từng thúc đẩy khoảng 1/5 tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, đã trở thành lực cản cho tăng trưởng vào năm 2022.
Trọng tâm của kế hoạch này là cái mà họ gọi là “ba động lực tăng trưởng mới” của xe điện (EV), pin và năng lượng tái tạo, hỗ trợ thúc đẩy quá trình khử cacbon của thế giới và thúc đẩy nhu cầu đối với các mặt hàng như đồng và lithium.
Cho đến nay, chiến lược này đang giúp Trung Quốc tránh được cuộc suy thoái xảy ra với Nhật Bản vào những năm 1990 và Mỹ năm 2008 khi thị trường nhà ở của các nước này suy thoái.
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hiện đang tăng trưởng khoảng 5% mỗi năm. Tuy nhiên, nó cũng đang thúc đẩy sự mất cân bằng, tạo tiền đề cho những căng thẳng thương mại toàn cầu mới giữa Trung Quốc và các nước phát triển, cũng như các nền kinh tế mới nổi đang cố gắng đạt đến các bậc thấp hơn của thang công nghiệp hóa.
Ông Damien Ma thuộc tổ chức nghiên cứu Macropolo của Mỹ, người đã gặp các nhà hoạch định chính sách cấp cao ở Bắc Kinh vào năm ngoái, cho biết: “Trung Quốc muốn trở thành Amazon của các quốc gia. Amazon là đại siêu thị bán mọi thứ và Trung Quốc muốn trở thành quốc gia ‘làm ra mọi thứ’ để tạo ra một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh".
Hiện thặng dư hàng hóa sản xuất của Trung Quốc so với tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu ở mức khoảng 2%. Các chuyên gia ước tính rằng khoảng 45% sản lượng sản xuất của Trung Quốc đang được xuất khẩu do nguồn cung ngày càng tăng như xe điện, tàu thủy và đồ gia dụng.... đã vượt quá nhu cầu tiêu dùng của 1,4 tỷ dân nước này.
Trọng tâm mới của Trung Quốc vào "nâng cấp công nghiệp" có nghĩa là đẩy mạnh vào các lĩnh vực hiện do các quốc gia giàu có nhất thống trị. Điều đó dẫn đến giảm nhập khẩu từ các quốc gia như Đức, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Trung Quốc tập trung vào mọi ngành sản xuất, từ việc tăng các khoản vay ngân hàng cho lĩnh vực công nghiệp đến bùng nổ đầu tư vào các khu công nghiệp và tăng xuất khẩu mọi thứ từ ô tô, máy xúc đến máy giặt.
Việc Mỹ hạn chế sản xuất chip cao cấp cũng đã thúc đẩy Trung Quốc tăng gấp đôi nỗ lực nhằm đạt được khả năng tự cung cấp công nghệ tiên tiến như một ưu tiên an ninh quốc gia cấp bách.
Thành công rõ ràng nhất của Trung Quốc là ba sản phẩm mới. Theo thống kê chính thức, giá trị xuất khẩu ô tô điện, pin và tấm pin mặt trời tăng 42% so với cùng kỳ trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2023.
Những lực cản
Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) gần đây đã tăng cường cảnh báo về tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc.
Châu Âu đã khởi xướng một loạt cuộc điều tra thương mại, điều này khiến Trung Quốc vào tuần trước tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm rượu của EU như rượu mạnh, một động thái mà các nhà phân tích coi là nhằm vào Pháp, nước ủng hộ chính cho hành động của khối này đối với trợ cấp xe điện của Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã thắt chặt các biện pháp nhằm ngăn chặn công nghệ tiên tiến của Trung Quốc, và cuộc bầu cử sắp tới có thể có sự góp mặt của cựu Tổng thống Donald Trump có thể khiến các chính sách bảo hộ còn gia tăng hơn nữa.
Các quốc gia khác đang tìm cách thu hút các ngành công nghiệp phức tạp hơn, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ, đang gia tăng chủ nghĩa bảo hộ nhắm vào Trung Quốc.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen hồi tháng 11 đã cảnh báo rằng tình trạng dư cung “có thể phát sinh trong tương lai ở các ngành mà Trung Quốc đang đầu tư rất nhiều”.
Các khoản trợ cấp có chọn lọc trong Đạo luật giảm lạm phát của ông Biden nhằm mục đích loại bỏ công nghệ xanh do Trung Quốc sản xuất ra khỏi thị trường Mỹ trong khi việc tăng cường đều đặn các hạn chế đối với việc bán chip công nghệ cao nhằm làm chậm sự đi lên của Trung Quốc.
Ủy ban châu Âu cũng đã trực tiếp tiến hành một cuộc điều tra về xe điện của Trung Quốc. Vào tháng 11, giám đốc ủy ban Ursula von der Leyen nói rằng “sự dư thừa năng lực trong các ngành công nghiệp được bảo hộ của Trung Quốc đang tràn ngập thị trường toàn cầu và có thể làm suy yếu cơ sở công nghiệp của chúng ta”.
Các quan chức cho biết Bắc Kinh đã cố gắng xoa dịu căng thẳng với Washington và những nước khác bằng cách chỉ ra rằng các công ty nước ngoài đều được chào đón. Ví dụ, hãng xe điện Tesla đã được hoan nghênh sản xuất tại Trung Quốc để bán trong nước và xuất khẩu.
Tuy nhiên, các công ty khác phàn nàn rằng thị trường Trung Quốc đang trở nên ít cởi mở hơn đối với hàng hóa do các công ty nước ngoài sản xuất, ngay cả khi việc sản xuất được thực hiện tại địa phương. Họ cho biết, một số lĩnh vực vẫn bị cấm đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Ở một góc độ khác, theo các nhà kinh tế của Goldman Sachs Group, sự tăng trưởng nhanh chóng của ba ngành công nghiệp mới sẽ không thể bù đắp được sự sụt giảm của bất động sản và sản lượng ô tô chạy bằng khí đốt của Trung Quốc.
Những nhà kinh tế này cho rằng điều đó sẽ dẫn đến việc cắt giảm tăng trưởng kinh tế 0,5 điểm phần trăm mỗi năm từ năm 2023-2027 và ảnh hưởng đến việc làm ở thành thị.
Xem thêm >> Doanh số iPhone giảm 30%, ‘cơn đau đầu’ của Apple ở Trung Quốc thêm tồi tệ
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
