Từ thiếu hụt tới dư thừa, ngành công nghiệp bán dẫn đối diện rủi ro lớn
Khánh Tú -
14/11/2023 07:26 (GMT+7)
(VNF) - Mặc dù được dự báo sẽ có giá trị hàng nghìn tỷ USD vào năm 2030 nhưng ngành công nghiệp chip bán dẫn toàn cầu đang phải đối diện với một rủi ro mới, đó là dư thừa nguồn cung khi hàng loạt quốc gia “nhảy vào” thị trường tiềm năng này.
Ảnh minh họa.
Nhiều công ty trong ngành bán dẫn của Trung Quốc rơi vào cảnh khó khăn kể từ khi Mỹ thắt chặt xuất khẩu các sản phẩm chip cao cấp và thiết bị sản xuất từ năm ngoái. Trong khi đó, nhiều quốc gia, đi đầu là Mỹ và các nước đồng minh, cũng đang dốc hết sức mở rộng năng lực sản xuất chip nhằm sắp xếp lại chuỗi cung ứng bán dẫn.
Trước tình hình này, SMIC, nhà sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo căng thẳng địa chính trị và nỗ lực sắp xếp lại chuỗi cung ứng có thể gây ra dư thừa nguồn cung trong ngành chip bán dẫn toàn cầu.
Ông Zhao Haijun, đồng CEO của SMIC, nhận định, các yếu tố địa chính trị đang gây ra sự trùng lặp trong chuỗi cung ứng. “Nhìn từ góc độ toàn cầu, năng lực sản xuất chip sẽ trở nên dư thừa, làm mất nhiều thời gian mới có thể tiêu hóa dần sản lượng đã được sản xuất vội vã trong những năm gần đây”, ông nói.
Cơn suy thoái của ngành công nghiệp bán dẫn được phản ánh phần nào qua doanh thu và thu nhập ròng của SMIC. Trong quý III, doanh thu của SMIC đã giảm lần thứ 3 liên tiếp, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 1,62 tỷ USD trong khi thu nhập ròng của SMIC cũng đã giảm mạnh 80%, xuống còn 94 triệu USD.
Trên thực tế, cảnh báo về nguy cơ dư thừa trong ngành công nghiệp chip và bán dẫn không phải là không có căn cứ. Đến nay, các cường quốc như Mỹ, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc cùng nhiều nền kinh tế mới nổi khác đang chạy đua rót những khoản trợ cấp khổng lồ để xây dựng nhà máy sản xuất chip.
Trong tuần trước, chính phủ Nhật Bản công bố khoản trợ cấp trị giá 13 tỷ USD hỗ trợ cho các công ty bán dẫn, bao gồm cả TSMC, xây dựng năng lực sản xuất ở nước này.
Vào hồi tháng 6, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Intel sẽ xây dựng nhà máy mới với tổng vốn đầu tư lên tới 25 tỷ USD tại quốc gia này. Ngoài ra, Intel cũng đầu tư 33 tỷ USD vào ngành công nghiệp bán dẫn của Đức.
Samsung, TSMC và Intel còn cam kết xây dựng các nhà máy chip khổng lồ ở Mỹ với tổng trị giá 52 tỷ USD trước sức hấp dẫn từ khoản trợ cấp hào phóng trong Đạo luật Chips của Mỹ. TSMC cam kết đầu tư xây dựng một nhà máy trị giá 8,5 tỷ euro tại Đức.
Trải qua nhiều thập niên, ngành công nghiệp chip đã phát triển theo hướng hình thành nên một chuỗi giá trị toàn cầu với tính liên kết cao.
Trong đó, từng công ty đặt tại các quốc gia khác nhau trên thế giới lại sở hữu một thế mạnh riêng và đóng vai trò quan trọng riêng biệt trong các phần khác nhau của quy trình sản xuất bán dẫn. Đơn cử như IMEC của Bỉ được biết đến là nhà cung cấp công cụ sản xuất chip hàng đầu thế giới trong khi Anh có lợi thế vượt trội về thiết kế chip.
Ông Luc Van den Hove, CEO của IMEC, khẳng định “mỗi khu vực có những thế mạnh riêng và việc các quốc gia khác nhau cố gắng cố gắng làm tất cả quy trình, cố gắng trở nên tự cung tự cấp hoàn toàn có thể dẫn đến sự trùng lặp tốn kém.
Đồng quan điểm với CEO của IMEC, ông Christopher Cytera, nhà nghiên cứu cấp cao của Trung tâm Phân tích chính sách Châu Âu (CEPA), cũng cho rằng, các chương trình trợ cấp có thể sẽ tạo ra các cơ sở sản xuất chip tốn kém và lãng phí, từ đó dẫn đến tình trạng dư thừa năng lực sản xuất toàn cầu.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.