Từ vụ An Quý Hưng và Vinaconex: Cần hoàn thiện thể chế để đảm bảo sự minh bạch trong đầu tư của doanh nghiệp
Nhóm PV -
26/04/2019 15:47 (GMT+7)
Việc Tổng Công ty cổ phần XNK xây dựng Việt Nam (Vinaconex), một doanh nghiệp trong nhóm “tứ đại gia” xây dựng ở Việt Nam, có giá trị vốn hóa trên 10 nghìn tỷ đồng, bỗng nhiên trở thành “công ty con” của một doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu gần 1 nghìn tỷ đồng là câu hỏi đến nay chưa có lời giải hợp lý. Tuy nhiên, bản cân đối kế toán năm 2018 của An Quý Hưng hé lộ ít nhiều về nguồn tiền này.
Từ vụ An Quý Hưng và Vinaconex: Cần hoàn thiện thể chế để đảm bảo sự minh bạch trong đầu tư của doanh nghiệp.
Trước khi mua lô cổ phần phổ thông 57,7% của SCIC tại Vinaconex, ít ai biết đến cái tên An Quý Hưng, một doanh nghiệp xây lắp và kinh doanh bất động sản có quy mô vốn vài trăm tỉ. Sau thương vụ này, cái tên đại gia Nguyễn Xuân Đông và An Quý Hưng thường xuyên được nhắc đến trong nhiều sự kiện liên quan đến ngành xây dựng và tài chính với một câu hỏi “đại gia” mới nổi này là ai mà có thể mua được hơn một nửa doanh nghiệp lớn như Vinaconex và sẽ quản lý tổng công ty này thế nào?
Tại thời điểm An Quý Hưng trúng đấu giá lô cổ phiếu của Vinaconex, đã có thông tin về việc doanh nghiệp này bán 20 lô đất tại khu đô thị Galeximco Lê Trọng Tấn được gần 200 tỷ đồng để thanh toán tiền mua cổ phần.
Tuy nhiên, số tiền này quá nhỏ so với khoản tiền gần 7.500 tỷ đồng phải trả cho SCIC để sở hữu hơn 255 triệu cổ phần của Vinaconex. Khi nhìn vào bản cân đối kế toán năm 2018 của An Quý Hưng thì thấy hầu hết số tiền mua cổ phần của Vinaconex không phải là tiền của doanh nghiệp này.
Cụ thể, tổng tài sản của doanh nghiệp này đầu năm 2018 có chưa đến 1.000 tỷ đồng nhưng tổng tài sản cuối năm đã tăng lên gần 12 nghìn 700 tỷ đồng. Số nợ cũng tăng phi mã với tài sản có, trong đó nợ đầu năm là hơn 534 tỷ đồng nhưng nợ cuối năm là hơn 12 nghìn tỷ đồng. Số liệu này cho thấy hầu hết những tài sản mà An Quý Hưng có đều là tài sản vay, huy động vốn.
Giá trị làm tăng khối tài sản của An Quý Hưng đã được nêu rõ trong bản cân đối kế toán. Theo đó, tài sản cố định có giá trị hơn 39 tỷ, bất động sản đầu tư hơn 42 tỷ, tài sản dang dở dài hạn gần 80 tỷ đồng. Tài sản lớn nhất là nguồn đầu tư tài chính dài hạn, khoảng 7.600 tỷ đồng.
Tổng các khoản nợ phải trả dài hạn của An Quý Hưng là hơn 8.000 tỷ đồng, trong đó vay và nợ thuê tài chính dài hạn là 200 tỷ, còn 7.800 tỷ đồng là khoản nợ phải trả khác. Đây chính là khoản nợ phát sinh khi An Quý Hưng mua cổ phần của Vinaconex.
Câu hỏi đặt ra là những tổ chức hay cá nhân nào đã đồng ý cho An Quý Hưng vay một khoản tiền lớn như vậy trong khi tổng tài sản của An Quý Hưng chỉ chưa đến 1.000 tỷ và tài sản có thể thế chấp để đảm bảo cho khoản vay lớn được còn ít hơn rất nhiều lần?
Theo một số luật sư có kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư tài chính, có những thủ thuật để vượt qua được tình huống này. Có thể, hồ sơ tài chính của An Quý Hưng chỉ để hợp thức hóa cho nguồn tiền dùng để mua cổ phần của Vinaconex và An Quý Hưng không phải là chủ thực sự của số cổ phần này nên không cần tài sản đảm bảo vẫn có thể “vay” được tiền để mua cổ phần. Đây chính là nguồn vốn mà những nhà đầu tư bí ẩn bỏ vào đứng sau “đại gia” mới nổi.
Dòng vốn thứ hai có thể huy động thêm từ nguồn vay ngân hàng và margin chính cổ phiếu VCG tại các công ty chứng khoán để “chuyển ngược” lại cho nhà đầu tư góp vốn. Những nhà đầu tư đứng sau lưng có thể ứng tiền cho An Quý Hưng vay và An Quý Hưng sẽ phải thế chấp toàn bộ số cổ phần đã mua để đảm bảo trả “khoản nợ dài hạn” như thể hiện trong bản cân đối kế toán năm 2018 của doanh nghiệp này. Sau khi là chủ của Vinanconex thì với tư cách là cổ đông lớn của doanh nghiệp, tiền của Vinaconex có thể được rút ra sử dụng để trả nợ. Đó là cách khôn ngoan của những người kinh doanh kiểu “tay không bắt giặc”.
Dù là khả năng nào thì đây cũng là thương vụ làm bộc lộ những bất cập trong quản lý nhà nước liên quan đến đấu giá cổ phần doanh nghiệp nhà nước khiến cho “cá bé” đã nuốt trọn “cá lớn”; công ty chưa đến 1 nghìn tỷ trở thành công ty mẹ của một doanh nghiệp có giá trị vốn hóa hơn chục nghìn tỷ đồng.
Bản cân đối kế toán của An Quý Hưng đã nói lên rất nhiều thông tin liên quan đến nguồn tiền bí ẩn mà An Quý Hưng đã sử dụng để mua cổ phần của Vinaconex. Dư luận đặt câu hỏi liệu có cần phải thanh tra, kiểm tra nguồn tiền “bí ẩn”để loại trừ những tình huống vi phạm luật có thể xảy ra trong thương vụ kỳ lạ này, câu hỏi này dành cho các cơ quan có trách nhiệm của Nhà nước.
Trước đây, khi Nhà nước thực hiện đấu giá lô cổ phần gần 1.000 tỷ đồng ở Tổng công ty công nghiệp ô tô Việt Nam (Vinamotor), đã có quy chế lựa chọn nhà đầu tư để mua trọn gói, cả lô cổ phần này với điều kiện nhà đầu tư phải có vốn điều lệ lớn hơn giá trị lô cổ phần và chiến lược phát triển công ty, nhằm loại bớt các doanh nghiệp nhỏ thâu tóm Vinamotor để “xẻ thịt”. Nhưng trong vụ Vinaconex, quy chế bán đấu giá cổ phần của SCIC đã không quy định điều này.
Do quy chế không quy định nhà đầu tư phải chứng minh nguồn vốn nên SCIC cũng chỉ quan tâm đến việc nhà đầu tư nộp đủ tiền mua cổ phần mà không quan tâm đến nguồn tiền nào chủ đầu tư sử dụng để mua lô cổ phiếu này.
Câu chuyện mua bán cổ phần tại Vinaconex đặt ra nhiều vấn đề về việc hoàn thiện thể chế pháp luật để đảm bảo việc mua bán cổ phần nói riêng và hoạt động của thị trường tài chính nói riêng phải được minh bạch. Nếu như dòng tiền rất lớn được sử dụng để mua lại tài sản nhà nước không được kiểm soát, sẽ khó tránh khỏi tình trạng sử dụng những nguồn tiền “không rõ nguồn gốc” để mua lại các công ty nhà nước .
Việc không xác định rõ được nguồn tiền mua cổ phần của SCIC tại Vinaconex cũng dẫn đến không xác định được ông chủ thật sự đang điều hành tổng công ty. Có thông tin cho rằng 1 trong các ông chủ chính góp tiền cho An Quý Hưng đang điều hành doanh nghiệp xây dựng nằm trong “Top 4” vẫn hiện diện ở trụ sở công ty với một chức vụ nhỏ và mang tính hình thức để che dấu quyền lực thực sự cao hơn cả Chủ tịch HĐQT (?).
Chiều ngày 25/4/2019, TAND quận Đống Đa đã có quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu hủy nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông Vinaconex ban hành trong phiên họp bất thường ngày 11/1/2019 và hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời. Như vậy, HĐQT và BKS được bầu trong phiên họp bất thường ngày 11/1/2019 sẽ hoạt động trở lại.
Các cổ đông khởi kiện cho biết họ sẽ tiếp tục theo đuổi các biện pháp để các bên đạt được sự thống nhất, đảm bảo hoạt động của Vinaconex tuân thủ đúng các chuẩn mực quản trị của doanh nghiệp đại chúng niêm yết, bảo vệ quyền lợi của các cổ đông và của người lao động trong công ty.
(VNF) - Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
(VNF) - Đồng ý về chủ trương xây dựng khu thương mại tự do tại Vĩnh Phúc, Thủ tướng chỉ đạo tỉnh khẩn trương xây dựng đề án cụ thể để trình cấp có thẩm quyền.
(VNF) - Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sau hội nghị Trung ương sẽ có một hội nghị toàn quốc để triển khai sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã.
(VNF) - Từ số vốn điều lệ 1,6 tỷ đồng khi thành lập, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Ninh đã thực hiện nhiều lần đăng ký thay đổi thành lập doanh nghiệp, nâng vốn điều lệ… khống của công ty từ 1,6 tỷ đồng lên 699 tỷ đồng.
(VNF) - Theo Đề án xây dựng trung tâm tài chính quốc tế và khu vực đã chính thức vừa được Bộ Kế hoạch và đầu tư trình lên Chính phủ, TP. HCM và Đà Nẵng đã được chọn là nơi triển khai, trong đó TP. HCM đã hội đủ nhiều điều kiện quan trọng theo tiêu chuẩn quốc tế. ĐTTC xin điểm lại một số nội dung chính trong đề án.
(VNF) - Theo giới phân tích, mặc dù dòng vốn FDI sẽ chậm lại trong ngắn hạn nhưng Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn nhờ chính sách thu hút đầu tư của Chính phủ và xu hướng luân chuyển dòng tiền bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung.
(VNF) - Phó Thủ tướng so sánh việc "tháo chốt", khơi thông các điểm nghẽn để khu vực kinh tế tư nhân bung ra cũng giống như gạch đá lâu nay đang cản trở dòng nước sẽ được nhấc ra để dòng nước chảy "ào ào".
(VNF) - Ông Nate Franklin, nhà sáng lập và Chủ tịch Tập đoàn Pacifico Energy (PE), Mỹ khẳng định tập đoàn PE đang thúc đẩy việc khảo sát, xây dựng các dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam nhằm giúp Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong thời gian tới.
(VNF) - Ông Trần Thanh Mẫn cho biết tháng 4, cấp có thẩm quyền và Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ họp liên tục để điều chỉnh địa giới cấp xã theo hướng giảm khoảng 60-70% tổng số xã hiện có.
Bộ Nội vụ sẽ tập trung điều chỉnh lương tối thiểu vùng trong thời gian tới, đặc biệt là phân vùng lương tối thiểu phù hợp với sự thay đổi về địa bàn sau sắp xếp đơn vị hành chính.
(VNF) - Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, tên gọi của xã, lộ trình thế nào thì vào ngày 14/3 Bộ Chính trị sẽ quyết và dự kiến trước tháng 7 phải hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã.
(VNF) - Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và có cơ chế, mạnh dạn đặt hàng, giao một số việc lớn cho các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân.
(VNF) - Để thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị và thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định 178, Bộ Nội vụ đề xuất sửa đổi, bổ sung để làm rõ các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi điều chỉnh.
(VNF) - Ông Nguyễn Ngọc Hòa - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. HCM (HUBA) cho rằng, một vấn đề cần giải quyết, doanh nghiệp phải lấy ý kiến của nhiều sở, ngành, có khi lên đến hơn mười đơn vị rồi phải chờ đợi phản hồi. Sau đó, hồ sơ tiếp tục được trình lên UBND, tiếp tục phải lấy thêm ý kiến từ nhiều đơn vị khác. Mỗi khâu xử lý mất khoảng một tuần, thậm chí từ 10 đến 15 ngày, khiến quy trình trở nên rườm rà và kéo dài.
(VNF) - Theo TS Nguyễn Đình Cung, tinh gọn bộ máy, cải cách thể chế chính là "đột phá của đột phá". Để đạt được tăng trưởng 8% trong năm nay và hướng tới mục tiêu hai con số trong giai đoạn tới, Việt Nam cần một bộ máy vận hành hiệu quả, tinh giản luật pháp và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi
(VNF) - Dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột nỗ lực về đích dù gặp khó. Nhà thầu CC1 cam kết đẩy nhanh tiến độ sau khi tháo gỡ vướng mắc về quy hoạch bãi thải.
(VNF) - Đầu tháng 3/2024, Tổng công ty Xây dựng số 1 - CTCP (UPCoM: CC1) cùng liên danh CTCP Xây dựng Coteccons (HoSE: CTD) và CTCP FECON (HoSE: FCN) đã khởi công “Gói thầu 11.5: Thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị và lập thiết kế bản vẽ thi công công trình nhà để xe - Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành – Giai đoạn 1”.
(VNF) - Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình yêu cầu các bộ, ngành chức năng và các địa phương tập trung giải quyết dứt điểm những vướng mắc của 4 dự án cao tốc, tinh thần là vướng ở đâu thì phải kịp thời giải quyết, tháo gỡ ở đó.
(VNF) - Nhân chuyến thăm chính thức Singapore của Tổng Bí thư Tô Lâm từ ngày 11-13/3/2025, hai nước đã quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, với trọng tâm là tăng cường hợp tác kinh tế, thúc đẩy phát triển bền vững và kết nối kỹ thuật số.
(VNF) - Ban Chỉ đạo do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm Trưởng Ban; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà làm Phó Ban Thường trực; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn làm Phó Ban.
(VNF) - Ngày 12/3, Cục Thi hành án dân sự (THADS) TP. HCM đã thu thập được hơn 34.000 đơn cung cấp thông tin từ các trái chủ là bị hại trong vụ án do bà Trương Mỹ Lan (cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng các đồng phạm thực hiện (giai đoạn 2).
(VNF) - Khảo sát của Aitomatic cho thấy, Việt Nam là một trong những quốc gia có mức độ lạc quan cao về AI. Người Việt ít lo lắng về việc bị AI thay thế hay cướp mất công việc, mà tin rằng công nghệ này sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
(VNF) - Ngân hàng Thế giới dự đoán tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 6,8% vào năm 2025, đồng thời lưu ý rằng triển vọng không chắc chắn của thương mại toàn cầu là một rủi ro đối với nền kinh tế dựa vào xuất khẩu.
(VNF) - Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
(VNF) - Dự án Tổ hợp thương mại, dịch vụ - nhà ở cao cấp (Lavida Green) có mức đầu tư hơn 2.110 tỷ đồng, diện tích đất thực hiện dự án là 45.640,7m2 do Công ty TNHH SUFAT Việt Nam làm chủ đầu tư.