Tỷ giá chịu áp lực từ thị trường quốc tế
Tỷ giá trung tâm giữa đồng Việt Nam (VND) và đô la Mỹ (USD) hôm 11/9 được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố ở mức 24.005 đồng/USD. Đây là lần đầu tiên tỷ giá trung tâm vượt mốc 24.000 đồng.
Được áp dụng từ đầu năm 2016, tỷ giá trung tâm diễn biến trên cơ sở tham chiếu diễn biến của giỏ đồng tiền của các đối tác thương mại lớn với Việt Nam. Do đó, tỷ giá trung tâm phản ánh được diễn biến thị trường quốc tế nói chung, bao gồm diễn biến căng thẳng thương mại quốc tế và diễn biến của các đồng tiền.
Sau một thời gian dài ổn định, trong vài tuần gần đây, tỷ giá trung tâm được NHNN liên tục điều chỉnh tăng, trong bối cảnh đồng bạc xanh không ngừng leo dốc trên thị trường quốc tế.
Trong tuần trước, tỷ giá trung tâm tăng 34 đồng. Còn tính từ đầu năm đến nay, tỷ giá trung tâm đã tăng tổng cộng 393 đồng.
Trong tuần qua, chỉ số USD-Index đã lên mức 105,06 điểm. Đây là mức cao nhất của chỉ số này trong gần 6 tháng trở lại đây.
Giá USD quốc tế tăng vọt trước những lo ngại về tăng trưởng toàn cầu, đặc biệt là Trung Quốc, khiến các nhà đầu tư đổ xô vào đồng tiền trú ẩn an toàn.
Tăng trưởng GDP quý II/2023 của Trung Quốc từng được các nhà kinh tế kỳ vọng đạt được khoảng 10% nhưng thực tế chỉ tăng hơn 3%.
Cùng với đó, Trung Quốc rơi vào giảm phát. Hoạt động dịch vụ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ chậm nhất 8 tháng trong tháng 8, do nhu cầu yếu. Phản ứng thận trọng của Bắc Kinh và cuộc khủng hoảng bất động sản ngày càng trở nên tồi tệ hơn đã dấy lên lo ngại về một cuộc suy thoái kéo dài.
Bên cạnh đó, giới phân tích cho rằng, sự trái ngược trong chính sách tiền tệ giữa Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và NHNN là nguyên nhân chính tạo áp lực lên tỷ giá. Kể từ đầu năm đến nay, NHNN đã hạ lãi suất 4 lần, tổng cộng từ 1,25 điểm % đến 1,5 điểm %. Trong khi đó, Fed lại thắt chặt thêm 4 lần, nâng lãi suất thêm 1 điểm %.
Sức ép lên tỷ giá đang gia tăng trong bối cảnh Fed vẫn có khả năng tăng thêm lãi suất trong cuộc họp tháng 9. Điều này sẽ nới rộng chênh lệch lãi suất USD - VND trên thị trường liên ngân hàng vốn đang ở mức cao kỷ lục.
Ngoài ra, theo các chuyên gia, tỷ giá bật tăng còn có nguyên nhân sâu xa từ nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu đầu vào đang có xu hướng tăng để chuẩn bị cho mùa mua sắm cuối năm.
Tỷ giá bật tăng không đáng lo ngại?
Giới phân tích nhận định, đà tăng mạnh của đồng USD gần đây chỉ là ngắn hạn do yếu tố tâm lý, mùa vụ, sẽ không kéo dài đến cuối năm. Vấn đề tỷ giá bật tăng gần đây dù không quá trầm trọng nhưng cần theo dõi kỹ từ nay đến cuối năm.
Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán SSI duy trì quan điểm rằng, biến động của VND nghiêng nhiều về yếu tố mùa vụ. Việc duy trì chính sách tiền tệ phân kỳ với các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới là yếu tố tạo ra áp lực lớn hơn đối với tỷ giá trong quý III/2023.
Điểm tích cực là vị thế của NHNN tương đối khác so với thời điểm cùng kỳ năm ngoái nhờ lượng dự trữ ngoại hối đã được bổ sung trong giai đoạn 6 tháng đầu năm cũng như nguồn cung ngoại tệ tích cực từ vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) giải ngân 8 tháng đạt 13,1 tỷ USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ hay cán cân thương mại ước tính đạt thặng dư kỷ lục ở mức 20,6 tỷ USD.
Nhóm phân tích của Ngân hàng UOB Việt Nam cho rằng, thị trường đánh giá các biến động tỷ giá gần đây là bình thường từ hoạt động mua bán, đầu tư vì chính sách chung từ cơ quan cuản lý là chính sách ổn định thị trường chứ không phải cố định thị trường.
Với quy định biên độ giao dịch của tỷ giá là 5% quanh mức tỷ giá trung tâm như hiện nay thì thị trường sẽ luôn có những sự thay đổi theo cung cầu ngoại tệ từng thời điểm trong kiểm soát.
Còn phía nhóm chuyên gia của Công ty Chứng khoán Ngân hàng MB (MBS) đánh giá, tỷ giá VND/USD tăng cao do chịu áp lực từ yếu tố quốc tế. Dự báo VND sẽ tiếp tục giảm giá so với USD và tỷ giá VND/USD có thể đạt lên mức 24.500 trong các tháng cuối năm, trước khi giảm nhẹ trở lại vào năm sau.
Đồng quan điểm, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) bảo lưu quan điểm tỷ giá USD/VND có thể kiểm định lại ngưỡng 24.500 đồng/USD trong thời gian tới trước khi giảm về mức 24.200 đồng/USD vào cuối năm 2023.
Theo VNDirect, các yếu tố có thể gây sức ép lên tỷ giá VND trong nửa cuối năm 2023 còn rất hiện hữu, gồm: chênh lệch lãi suất giữa VND và USD tiếp tục thu hẹp do lãi suất điều hành của Fed có thể duy trì ở vùng đỉnh đến cuối năm 2023 để kiềm chế lạm phát, trong khi NHNN định hướng tiếp tục hạ lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng và lạm phát trong nước có thể tăng từ cuối quý III/2023.
VNDirect cho rằng tỷ giá có thể biến động mạnh hơn trong nửa cuối năm 2023. Song tỷ giá USD/VND sẽ dao động không quá 2% so với đầu năm 2023.
Thời gian qua, NHNN đã có nhiều giải pháp, điều hành tỷ giá linh hoạt. Theo đó, từ đầu năm 2023 đến nay, NHNN đã mua lượng lớn ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối (trên 6 tỷ USD). Đồng thời, hủy thực hiện bán ngoại tệ theo các giao dịch kỳ hạn cho các tổ chức tín dụng với tổng giá trị lên đến 2,24 tỷ USD.
Thời gian tới, NHNN cho biết, sẽ bám sát diễn biến thực tế để vừa kiểm soát lạm phát, vừa cân đối với mục tiêu giảm lãi suất; tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với tình hình thị trường trong và ngoài nước, thực hiện can thiệp thị trường linh hoạt nhằm giữ ổn định thị trường ngoại tệ, phối hợp đồng bộ các biện pháp và công cụ chính sách tiền tệ để bình ổn thị trường ngoại tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.
