Vụ cháy nhà máy Rạng Đông: 15 - 27kg thủy ngân bị phát tán

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tổ chức chiều tối nay (4/9), Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân đã trả lời các câu hỏi về nguy cơ ô nhiễm môi trường quanh nhà máy Rạng Đông (quận Thanh Xuân, Hà Nội).

Ông Nhân cho biết ban đầu, theo số liệu báo cáo của Công ty Rạng Đông, nguồn thủy ngân có thể phát tán là khoảng 15,1 kg. Tuy nhiên, các nhà khoa học tính toán rằng để sản xuất 1 bóng đèn huỳnh quang cần 30 mmg thủy ngân, sản xuất một bóng đèn compact cần 8 mmg thủy ngân. Do đó, khối lượng thủy ngân phát tán là 23,2 kg.

“Chúng tôi xác định 15,1 kg - 27,2 kg thủy ngân đã phát tán ra môi trường”, ông Nhân nói.

Ông Nhân cũng cho biết đã lấy mẫu nước, trầm tích xung quanh nhà máy và cho nhiều kết quả khác nhau. Ví dụ, giá trị nồng độ thủy ngân so với tiêu chuẩn của 1 trên 12 mẫu đã vượt tiêu chuẩn Việt Nam. Mẫu duy nhất vượt 1,3 lần nằm trên sông Tô Lịch, chỗ xả nước thải của công ty, cách nhà máy 1,5 km.

Ngoài ra, 1/8 mẫu có giá trị vượt quy chuẩn 2,76 lần. Có 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy, vượt quy chuẩn tại điểm sông Tô Lịch.

Ông Nhân cũng cho hay các hóa chất gây ô nhiễm chủ yếu là thủy ngân, một số kim loại nặng. Các chất này phát tán vào không khí và môi tường xung quanh. Một phần vào nước, chảy vào sông Tô Lịch, tích tụ trầm tích ở bùn đáy.

“Phạm vi vùng có nguy cơ trong khoảng cách 500 m tính từ hàng rào nhà máy bị cháy”, vị Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thông tin.

Được biết Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị Công ty Rạng Đông cô lập, phủ bạt khu vực bị cháy, không để hơi thủy ngân phát tán ra môi trường. Ngoài ra, công ty cũng được đề nghị lưu giữ các chất tàn dư trong container để xử lý.

“Kiến nghị Bộ Quốc phòng tiến hành tẩy độc khu vực bị cháy. Tiếp tục thống kê hàng hóa bị cháy, xác định đúng số lượng thủy ngân. Ngoài ra, cần kiểm tra sức khỏe người dân, cán bộ công ty”, ông Nhân nói.

Trong một diễn biến liên quan, báo VTV điện tử cho hay trong hôm nay (4/9), Bộ Tài nguyên Môi trường đã chính thức công bố kết quả quan trắc không khí, đất và nước mặt tại Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chọn 4 vị trí lấy mẫu hấp phụ thủy ngân theo hướng phát tán của dòng khí gồm: tại vị trí hàng rào kho sản phẩm bị cháy, tại khoảng cách 200m, 500m, 1000m tính từ hàng rào kho bị cháy,

Kết quả cho thấy tại khoảng cách 200m từ hàng rào nhà máy, các mẫu hấp phụ thủy ngân đều có giá trị nằm trong ngưỡng khuyến cáo của WHO và châu Âu (ngưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe con người tại khu vực đô thị) 

Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên Công ty Rạng Đông, phía trước khu cháy và trong nhà kho bị cháy, có giá trị thủy ngân trong môi trường không khí cao, vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO từ 10-30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe con người). 

Có 2/9 điểm quan trắc nước mặt có giá trị thủy ngân nằm ngoài khoảng khuyến cáo của WHO, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, đó là điểm ở Hồ Hạ Đình và trên sông Tô Lịch, tại điểm cách ngõ 320 Khương Đình 1,5 km về phía hạ lưu.

Nồng độ thủy ngân trong môi trường đất tại các vị trí quan trắc đều không vượt quá ngưỡng có thể gây hại cho môi trường và sức khỏe của con người theo khuyến cáo của Canada, nhưng mẫu đất trong khuôn viên vườn hoa của công ty có hàm lượng thủy ngân cao hơn các vị trí khác. Tuy nhiên, đây là so sánh với ngưỡng của WHO và châu Âu, Canada, còn so với ngưỡng của Việt Nam thì không vượt.