WSJ: Vietjet sẽ sớm vượt VNA thành hãng hàng không lớn nhất Việt Nam

Vietjet - điểm sáng trong quá trình phát triển kinh tế Việt Nam

Hãng hàng không giá rẻ Vietjet Air từng nổi tiếng với màn trình diễn bikini của các người mẫu trên máy bay. Tạp chí Wall Street Journal (WSJ) dẫn lời Tổng Giám đốc kiêm người sáng lập Vietjet Air Nguyễn Thị Phương Thảo: "Lần đầu tiên làm điều đó, chúng tôi đã bị cơ quan quản lý hàng không dân dụng phạt 1.000 USD".

Bà Thảo giải thích thêm rằng đây là một cách quảng bá chi phí thấp và mang hơi hướng vui vẻ tới công chúng về các chặng bay mới của hãng đến các bãi biển. Tiếp viên hàng không Vietjet cũng từng nhảy flashmob tại một sân bay ở Đài Loan, hát "Happy" của ca sĩ Pharrell Williams. Hãng cũng công bố một video ca nhạc biểu diễn cùng các nhân viên mặt đất.

Tháng 3 vừa qua, bà Thảo một lần nữa thu hút sự chú ý bởi một lý do nghiêm túc hơn: với giá trị vốn hóa thị trường lên tới 41.220 tỷ đồng, tương đương gần 1,82 tỷ USD, Vietjet Air đã chính thức vượt hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines về quy mô vốn hóa trên sàn chứng khoán. WSJ đánh giá, Vietjet trở thành điểm sáng trong quá trình phát triển kinh tế tại Việt Nam.

WSJ đánh giá, Vietjet trở thành điểm sáng trong quá trình phát triển kinh tế tại Việt Nam.

Trong những năm gần đây, Chính phủ và các bộ ngành đã có các chính sách khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp tư nhân cạnh tranh với doanh nghiệp nhà nước. Thông qua thương mại và hoạt động kinh doanh, Chính phủ muốn tăng vị thế của mình trên trường quốc tế.

Các cơ quan quản lý đầu tư đã đưa ra một loạt các biện pháp ưu đãi thuế để thu hút các nhà sản xuất nước ngoài như Samsung Electronics - doanh nghiệp chiếm khoảng 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Việt Nam cũng đang mở rộng mạng lưới các đối tác thương mại bao gồm với Liên minh châu Âu (EU) dù chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP).

"Mọi thứ đang tăng tốc. Việc cấp giấy phép nhanh hơn và tất cả các giấy tờ khác cũng thế. Giống như đang ở Mỹ vậy", ông Nguyễn Trọng Nghĩa, người đang điều hành một công ty kỹ thuật với hai người anh em ở TP.HCM, nói. GDP của Việt Nam đã tăng trưởng 6,2% năm 2016, mức tăng trưởng vào hàng nhanh nhất thế giới.

Mặc dù vậy, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước vẫn còn chậm hơn so với kỳ vọng của một số nhà đầu tư. Và trong thời gian thay đổi, Vietjet Air đã hưởng lợi.

Khởi đầu trở ngại khi 'Vietnam Airlines luôn được xếp đầu bảng'

Bà Thảo, 46 tuổi, với giọng nói nhỏ nhẹ, từng là một học sinh xuất sắc được Chính phủ cử đi du học ngành tài chính và kinh tế tại Moscow (Nga). Bà đã ở lại sau khi Liên Xô tan rã và bắt đầu kiếm tiền bằng cách buôn bán hàng hóa giữa Đông Âu và châu Á.

Bà trở về Việt Nam trong những năm 2000 và bắt đầu đầu tư phát triển bất động sản ở TP.HCM ở khu vực dân cư thưa thớt phía nam sông Sài Gòn. Khi con sốt bất động sản bắt đầu nóng lên, bà Thảo đã kiếm đủ tiền để chuyển sang kinh doanh ngành hàng không. Kế hoạch ban đầu của bà là cho ra đời một hãng hàng không trở thành đối thủ với Vietnam Airlines. "Chúng tôi sẽ giống như một JW Marriott của bầu trời", bà Thảo nói.

CEO Vietjet - Nguyễn Thị Phương Thảo. Ảnh: Bloomberg

Tuy nhiên, sau ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu tới Việt Nam, bà bắt đầu nghiên cứu các hãng hàng không giá rẻ như Southwest Airlines (Hoa Kỳ), Ryanair (Ireland) và AirAsia (Malaysia) trước khi ra mắt Vietjet vào năm 2011 với mô hình hàng không giá rẻ.

"Thật khó để buông bỏ tất cả những gì chúng tôi đã làm. Giống như nói lời tạm biệt với một đứa trẻ. Nhưng chúng tôi phải làm vậy nếu muốn tạo ra lợi nhuận", bà Thảo chia sẻ. "Đó là một bước ngoặt thực sự đốt với chúng tôi".

Ban đầu, Vietjet gặp nhiều trở ngại, WSJ dẫn lời hai vị giám đốc điều hành ngành hàng không. Thời điểm đó, đôi khi hãng phải đợi cho đến khi các chuyến bay của Vietnam Airlines được bố trí vào chỗ đậu trước khi giải phóng mặt bằng để đón hành khách. "Họ cũng phải chờ các kiểm soát viên không lưu và các dịch vụ bảo trì", một người quen thuộc với vấn đề cho biết. "Vietnam Airlines luôn được xếp đầu bảng".

Các quan chức hàng không dân dụng nói rằng, họ đối xử công bằng với các hãng hàng không của nhà nước và tư nhân và đang hợp tác với Vietjet để phát triển ngành du lịch hàng không. Bà Thảo đồng ý và cho biết rất ủng hộ điều này.

Sẽ vượt Vietnam Airlines

Các chuyên gia phân tích hàng không tại Trung tâm Hàng không (CAPA) dự đoán Vietjet sẽ vượt qua Vietnam Airlines để trở thành hãng hàng không nội địa lớn nhất Việt Nam. Hoạt động quốc tế của Vietjet cũng tăng trưởng, nhờ lượng khách du lịch tới Việt Nam tăng 30% trong quý I năm nay. Vietjet đã vận chuyển 3,7 triệu hành khách trong giai đoạn này, tăng 29% so với cùng kỳ năm trước.

Trung tâm Hàng không (CAPA) dự đoán Vietjet sẽ vượt qua Vietnam Airlines để trở thành hãng hàng không nội địa lớn nhất Việt Nam.

Nhờ đó, doanh thu quý I của hãng tăng 44%, lên 5.000 tỷ đồng (tương đương 219 triệu USD). Vietjet đang có kế hoạch xin Chính phủ tăng trần sở hữu cổ phần cho cổ đông ngoại lên 49%, từ mức 30% hiện nay, một phần trong kế hoạch dài hạn nhằm niêm yết cổ phiếu tại thị trường nước ngoài và huy động thêm vốn để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng.

Kể từ khi ra mắt năm 2011, Vietjet đã cạnh tranh với Vietnam Airlines và "đứa con" giá rẻ của hãng là Jetstar Pacific (biểu đồ bên trái là lượng hành trách của hàng không Việt, biều đồ bên phải là lượng hành khách của mỗi hãng tính theo đơn vị triệu người).

Vào tháng 5 năm ngoái, Vietjet cũng đã ký đơn hàng đặt mua 100 máy bay 737 Max 200 trị giá 11 tỷ USD với hãng Boeing, sau đó là đơn đặt hàng 20 máy bay Airbus A321, cho thấy tầm quan trọng của các hãng hàng không chi phí thấp thế hệ mới đối với các nhà sản xuất máy bay.

Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines cũng không đứng ngoài cuộc, gần đây đã nhận 11 máy bay Boeing 787 Dreamliners nhằm tăng sức hút với những khách hàng là doanh nhân thường xuyên đi công tác.

Trong tháng 3, Vietnam Airlines tung ra chiến lược truyền thông được đánh giá là tương tự với chiến lược của Vietjet khi công bố video các tiếp viên hàng không và nhân viên mặt đất hát và nhảy múa trền nền nhạc bài hát "Bống bống, bang bang".