Xây khu tái định cư như đô thị mới: Đền bù nhà đẹp cho dân, thu hồi đất mới thuận

Quỹ đất “cạn dần”

Tại hội nghị “Lấy ý kiến về Luật đất đai sửa đổi” ở BR-VT mới đây, ông Nguyễn Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc cho biết, trên địa bàn huyện Xuyên Mộc, quỹ đất cho phát triển nhà ở tái định cư như nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp ngày một hạn hẹp. Do đó, khi xây dựng cơ chế hỗ trợ tái định cư, giao đất ở mới bằng đất trong tương lai rất khó thực hiện và chỉ có thể thay thế bằng việc giao nhà ở tái định cư để bảo đảm an sinh, chỗ ở cho người có đất bị thu hồi.

Ông Tiến kiến nghị bổ sung cụm từ “tái định cư bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư” tại Khoản 3, Điều 23, Chương II, Mục 1.

Theo một cán bộ thuộc Phòng TN-MT huyện Đất Đỏ, hiện quỹ đất dành cho tái định cư, phục vụ nhu cầu chỗ ở của những hộ dân trong diện giải phóng mặt bằng để thúc đẩy các dự án hạ tầng đã “cạn”. Nếu Luật đất đai không quy định rõ có thể hoán đổi bằng căn hộ hay nhà ở tái định cư thì rất khó khăn trong việc thương lượng với người dân.

Theo cán bộ này, về thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất nên giao cho HĐND cấp huyện để huyện chủ động trong việc phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất và dự án công trình theo kế hoạch đầu tư của huyện.

“Thời gian qua, từ việc thực hiện có hiệu quả kế hoạch sử dụng đất, trong đó dành hàng trăm ha đất phục vụ tái định cư. Tỉnh BR-VT đã hình thành nhiều khu tái định cư có chất lượng sống tốt. Các khu này mang vóc dáng của một đô thị thu nhỏ với hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, đường sá khang trang, căn hộ thiết kế sạch đẹp, đáp ứng nhu cầu của người dân tại nơi ở mới. Vì vậy, cần nhìn mô hình cụ thể tại tỉnh BR-VT để sửa đổi một số điều khoản về tái định cư sao phù hợp với tình hình quỹ đất sẽ ngày càng thu hẹp”, chuyên gia bất động sản Nguyễn Trí Hiếu cho biết.

“Đô thị hóa” khu tái định cư

Hiện tỉnh BR-VT có 13 khu tái định cư đã hoàn thiện như: Khu tái định cư xã Long Hương 10 ha; khu nhà ở tái định cư Cánh đồng Mắt Mèo 2,74 ha; Khu nhà ở tái định cư H20 hơn 14 ha, khu tái định cư Bắc hương lộ 10 với gần 11 ha... Hầu hết các khu tái định cư và nhà ở tái định cư của tỉnh đều đầy đủ tiện ích cho người dân, khang trang như khu độ thị.

Vì vậy nhiều cử tri ở đây cho rằng, sửa đổi  Khoản 3, Điều 23, Chương II, Mục 1 của Luật đất đai trong đó quy định “tái định cư bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư” đều được miễn nhà nước khi hoán đổi tính đúng, tính đủ và quan trọng là chất lượng, tiện ích của khu tái định cư.

 Khu tái định cư Cánh đồng Mắt Mèo rộng 2,74 ha, được đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng khang trang

Sau khi bị thu hồi 30m2 đất ở, ông Hoàng Sơn được hỗ trợ 1 căn chung cư tái định cư tại TP Bà Rịa rộng 80m2. Ông chia sẻ: “Với 30m2 đất bị thu hồi, mà gia đình không có tiền xây dựng thì có khi cả cuộc đời cứ chui vào căn nhà lụp xụp trong ngõ không thấy ánh sáng mặt trời. Bởi vậy nhà nước đền bù bằng căn chung cư đẹp đẽ, chất lượng thì gia đình chúng tôi hoàn toàn nhất trí. Sợ nhất là địa phương bàn giao những căn chung cư kém chất lượng thôi”.

Tương tự, gia đình chị Nguyễn Thị Kim Anh ở phường Phước Nguyên bị thu hồi hơn 100m2 đất nông nghiệp để làm dự án công viên. Ngoài chi tiền hỗ trợ gia đình chị tiền thuê trọ trong 6 tháng đầu bị thu hồi đất, chưa kịp làm nhà mới, địa phương còn cấp cho chị một căn chung cư.

Chị Kim hài lòng với chính sách hỗ trợ tái định cư cho người dân của TP Bà Rịa. “Nơi ở mới cơ sở hạ tầng rất đẹp, có đường phố thông thoát, sạch sẽ hơn ở khu vực đất bị thu hồi điều này khiến người dân thấy rất thỏa đáng với các chính sách tái định cư của chính quyền thành phố”, chị Kim vui vẻ nói.

Theo ông Nguyễn Duy, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất TP Bà Rịa, các bước lập thủ tục, phương án tái định cư đều do trung tâm thực hiện, tạo điều kiện cho người dân không phải đi lại nhiều lần ở bộ phận một cửa. “Chúng tôi lập thủ tục sẵn và trao đổi trực tiếp với người dân, không phải qua bộ phận 1 cửa. Người dân được bàn giao nhà ở nhanh chóng chỉ cần đến Trung tâm quỹ đất kê khai thuế là có sổ đỏ”, ông Duy cho biết.

Tại buổi tiếp xúc cử tri chuyên đề về đất đai của đoàn ĐBQH tỉnh BR-VT, lãnh đạo TP Bà Rịa cho biết, TP chuẩn bị đưa vào sử dụng và lên phương án bố trí hơn 360 lô đất tại các khu tái định cư như Long Tâm, Gò Cát, Kim Dinh. Quan điểm TP Bà Rịa về việc bố trí tái định cư là người dân có điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi bị giải tỏa. Các khu tái định cư phải khu tập trung trên địa bàn TP, đảm bảo về hạ tầng, công việc làm ăn cho người dân và đẹp đẽ như khu độ thị. TP cũng đã có những chính sách linh động, phù hợp với tình hình thực tế trong việc bố trí giao đất hay nhà ở cho các hộ bị giải tỏa. Qua đó, nhận được sự đồng thuận cao của đa số nhân dân.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh BR-VT Nguyễn Thị Yến cho rằng, thành công bước đầu trong mô hình “đô thị hóa” khi tái định cư ở tỉnh BR-VT là một minh chứng sinh động và thực tế để ban soạn thảo tham khảo và qua đó nghiên cứu sửa một số điều khoản sao cho Luật đất đai sửa đổi thiết thực, hiệu quả, sát với thực tiễn.