Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện giá trị xuất khẩu điều đã bằng với kết quả của cả năm 2023 và ngành điều Việt Nam vẫn đang tiếp tục duy trì vị trí số 1 thế giới về xuất khẩu điều nhân chế biến trong gần hai thập kỷ qua. Giá hạt điều xuất khẩu bình quân 10 tháng đầu năm 2024 ước đạt 5.867 USD/tấn, tăng 2,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong 10 tháng năm 2024, giá trị xuất khẩu hạt điều tăng ở cả 15 thị trường chính, trong đó tăng mạnh nhất tại thị trường Tiểu vương quốc Arập Thống Nhất với mức tăng 58,3% và tăng thấp nhất ở thị trường Nhật Bản với mức tăng 1,1%.
Xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đã từng đạt mức kỷ lục về giá trị vào năm 2021, với 3,63 tỷ USD, nhưng đến năm 2022 đã giảm xuống còn 3,08 tỷ USD. Năm 2023, xuất khẩu điều tăng trở lại với 3,6 tỷ USD và đây cũng là kết quả của 10 tháng năm 2024. Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xuất khẩu điều năm 2024 sẽ lập kỷ lục, với con số 4,3 - 4,5 tỷ USD.
Những năm qua, ngành Điều Việt Nam đã không chỉ giữ vững ngôi vị đứng đầu thế giới về xuất khẩu điều nhân trong nhiều năm liên tiếp, mà còn khẳng định được uy tín của thương hiệu trên thị trường quốc tế. Với vị thế của một cường quốc xuất khẩu điều, Việt Nam còn khẳng định được tiếng nói ngay cả trong các cuộc họp bàn đưa ra mức giá xuất khẩu cho thế giới.
Hạt điều nhân của Việt Nam hiện đã có mặt trên các kệ hoàng của trên 90 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng đều qua các năm.
Ở chiều ngược lại, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho hay nhập khẩu hạt điều nguyên liệu trong tháng 10/2024 ước đạt 160.000 tấn và 243,5 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị nhập khẩu 10 tháng năm 2024 đạt 2,32 triệu tấn và 2,92 tỷ USD, giảm 7,9% về khối lượng và giảm 0,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Giá hạt điều nhập khẩu bình quân 10 tháng năm 2024 ước đạt 1.256 USD/tấn, tăng 8,1% so với cùng kỳ năm 2023. Campuchia, Bờ Biển Ngà và Gana là 3 thị trường cung cấp hạt điều chính cho Việt Nam với tổng thị phần là 71,7%. So với cùng kỳ năm 2023, giá trị nhập khẩu hạt điều từ Campuchia tăng 26,5% và Gana tăng 16,7%. Ngược lại, giá trị nhập khẩu hạt điều từ Bờ Biển Ngà giảm 24,7%.
Đáng nói là, mặc dù đứng đầu thế giới về kim ngạch xuất khẩu điều hạt trong nhiều năm qua, nhưng Việt Nam lại phải gia tăng nhập khẩu điều thô nguyên liệu trong những năm trở lại đây. Khoảng 90% nguyên liệu phục vụ sản xuất của ngành điều Việt Nam là nhập khẩu từ châu Phi và Campuchia.
Việc Việt Nam chi hàng tỷ USD hàng năm để nhập hạt điều về nước là do hầu hết các doanh nghiệp chế biến điều hiện nay chưa chủ động được về nguồn nguyên liệu, nguồn cung hạt điều thô trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu chế biến của các doanh nghiệp. Tình trạng gia tăng nhập khẩu điều thô, khiến người nông dân trồng điều Việt Nam khó tiêu thụ sản phẩm, đành phải chặt bỏ điều để chuyển sang cây trồng khác.
Tình trạng nhập khẩu điều quá mức, đã khiến ngành điều rơi vào cảnh “hỗn loạn” trong vài năm qua. Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu nhân điều chế biến lập kỷ lục 3,63 tỷ USD, nhưng các doanh nghiệp nước ta đã nhập khẩu tới 2,83 triệu tấn điều thô, tiêu tốn 4,119 tỷ USD. Điều này đã khiến năm 2021 là năm đầu tiên ngành điều rơi vào tình thế thâm hụt thương mại, với nhập siêu khoảng 600 triệu USD.
Dĩ nhiên, khối lượng hạt điều thô nhập khẩu về đó đã không được sử dụng hết cho chế biến, dẫn đến tồn kho tới 1,3 triệu tấn điều nguyên liệu để chuyển sang năm 2022, chất lượng hạt điều tồn kho suy giảm, khiến toàn ngành điều tưởng như bị “vỡ nợ”. Tổng cục Hải quan lúc đó đánh giá đây là tình trạng bất thường của ngành điều. Ngay sau đó, đơn vị này đã vào cuộc phát hiện lớn lượng hạt điều có dấu hiệu gian lận thương mại, đã điều tra, khởi tố 2 vụ án liên quan và đang đồng loạt kiểm tra các lô hàng.
Năm 2022, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam chỉ đem về kim ngạch 3,08 tỷ USD, và ngành này vẫn trong tình trạng nhập siêu. Dẫn đến hậu quả, trong nửa đầu năm 2023, phần lớn các doanh nghiệp không còn chế biến từ điều thô sang điều nhân như trước kia nữa, mà phải tái chế lại hàng tồn kho. Đó là lý do khiến giá thành hạt điều tăng cao, nhưng phải xuất khẩu sản phẩm với giá thấp hơn do chất lượng sản phẩm giảm.
Phải đến giữa năm 2023 trở đi, tình trạng nhập siêu của ngành điều mới chấm dứt, để kết quả cả năm xuất khẩu 3,6 tỷ USD nhân điều, nhập khẩu 3,2 tỷ USD; đã đạt xuất siêu 400 triệu USD.
Trong 10 tháng năm 2024, với kim ngạch xuất khẩu 3,6 tỷ USD; nhập khẩu hạt điều nguyên liệu là 2,92 tỷ USD, thì thặng dư thương mại của ngành điều đã đạt gần 0,7 tỷ USD. Các chuyên gia cho rằng ngành điều đã thoát khỏi tình thế “hỗn loạn”, để trở về trạng thái làm chủ thị trường điều toàn cầu.
Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), nhiều năm qua, Việt Nam dẫn đầu chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị điều toàn cầu, nhưng vị thế đó đang bị lung lay và chắc chắn sẽ mất nếu không kịp thời thay đổi. Đặc biệt, các doanh nghiệp chế biến điều xuất khẩu, chủ yếu là các nhà máy vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sẽ chặn dần nguồn nguyên liệu hạt điều thô của các nhà máy Việt Nam, khiến các nhà máy nhỏ và vừa của nước ta bị phá sản, tiến tới chiếm lĩnh thị trường điều nhân thế giới.
Đây là hệ quả của việc cho phép nhập khẩu điều nhân vào Việt Nam mà không áp dụng kèm các biện pháp bảo vệ ngành chế biến điều trong nước. Do đó, doanh nghiệp điều Việt Nam cần đẩy mạnh chế biến sâu để nâng dần tỷ trọng trong chuỗi giá trị ngành điều thế giới. Cùng với đó, xây dựng được vùng nguyên liệu, bởi không có nguồn nguyên liệu ổn định, ngành hàng rất khó để phát triển bền vững.
Tags:
(VNF) - Các doanh nghiệp cho rằng, để phát triển logistics miền Trung, cần đánh thức hành lang kinh tế Đông – Tây. Đà Nẵng miền Trung sẽ là tâm điểm dòng chảy hàng hóa trong thời gian tới.
(VNF) - Bộ Chính trị nêu nhiệm vụ đến năm 2030, Việt Nam có một số doanh nghiệp nông nghiệp mạnh dẫn đầu khu vực và thế giới, dẫn dắt tham gia sâu chuỗi giá trị toàn cầu.
(VNF) - Nhà máy Bia Hà Nội có tuổi đời trăm năm, nằm trong khu "đất vàng" của Thủ đô và đang trong diện phải di dời khỏi nội đô.
(VNF) - Sau vụ xả lũ với lưu lượng chưa từng có, nhiều cán bộ của Công ty cổ phần Thủy điện Sông Ba Hạ hiện vẫn đang làm việc với cơ quan chức năng.
(VNF) - Công ty cổ phần Kết cấu thép OMEGA Việt Nam mới bị nêu tên trong danh sách nợ thuế.
(VNF) - Sông Sài Gòn ngày càng được nhìn nhận như không gian chiến lược trong quy hoạch phát triển kinh tế – dịch vụ của TP.HCM. Việc mở rộng đầu tư giao thông đường thủy, cải tạo cảnh quan ven sông và thúc đẩy kinh tế đêm đang góp phần tái cấu trúc sản phẩm du lịch, trong đó du thuyền nổi lên như một phân khúc giàu tiềm năng.
(VNF) - Nhà thầu Viện Kiến trúc quốc gia bị liệt vào danh sách không đảm bảo uy tín khi tham dự thầu và được đăng tải công khai trên cổng Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (Bộ Tài chính).
(VNF) - Thế hệ sáng lập xem doanh nghiệp là tài sản, thế hệ kế nghiệp xem là gia sản, còn thế hệ trẻ hơn xem là di sản. Ba cách nhìn đời khác nhau dễ khiến doanh nghiệp gia đình bị "kéo lê" về ba hướng.
(VNF) - Tỷ phú Phạm Nhật Vượng tiếp tục tăng vốn cho VinSpeed, trong khi nhiều doanh nghiệp tư nhân lần lượt đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Cùng thời điểm, cơ quan chức năng công bố thêm chi tiết về vụ buôn lậu mỹ phẩm tại thẩm mỹ viện Mailisa.
(VNF) - Đăng ký làm dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam nhưng Discovery Group chỉ có 70 nhân sự và tổng vốn khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng, bằng khoảng 0,2% tổng mức đầu tư của dự án (67 tỷ USD).
(VNF) - Công ty TNHH Việt Nam 3000 – Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam có ngành nghề kinh doanh chính là buôn bán thực phẩm, cam kết đi huy động và mang vốn cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
(VNF) - Mekolor liên danh cùng Great USD từng đề xuất tự thu xếp 100 tỷ USD để đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
(VNF) - Coca-Cola Việt Nam bị bác đơn kiện Cục Thuế, Tòa án Nhân dân TP. HCM giữ nguyên quyết định truy thu và xử phạt hơn 821 tỷ đồng.
(VNF) - Công ty cổ phần Dược Medipharco là chủ nhân lô thuốc Padobaby bị Cục Quản lý Dược yêu cầu thu hồi toàn quốc do kém chất lượng.
(VNF) - Doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đang đứng trước khoảnh khắc quyết định trong cuộc đua công nghệ, nơi tốc độ trở thành yếu tố sống còn. Khi doanh nghiệp tư nhân có thể ra quyết định “trong vài nốt nhạc”, DNNN vẫn phải qua nhiều tầng nấc thủ tục, khiến cơ hội đổi mới dễ vụt qua. Trong bối cảnh công nghệ thay đổi từng tháng, thậm chí từng tuần, chỉ cần chậm một nhịp, DNNN có thể đánh mất lợi thế dẫn dắt và đánh mất cả cuộc chơi.
(VNF) - Trận mưa lũ lịch sử vừa qua đã khiến nhiều doanh nghiệp tại Gia Lai thiệt hại nặng nề. Khi nước rút, bùn đất phủ kín, hàng hóa và máy móc hư hỏng hàng loạt, để lại mức tổn thất được đánh giá là chưa từng có.
(VNF) - Các doanh nghiệp logistics Hải Phòng ghi nhận doanh thu tăng mạnh và mức lợi nhuận kỷ lục. Điều này thúc đẩy các DN tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào đội tàu và hạ tầng và chuẩn bị cho giai đoạn tăng trường dài hạn.
(VNF) - Dù nắm giữ quy mô tài sản lớn, đóng góp ngân sách cao và duy trì khả năng sinh lời vượt trội so với khu vực tư nhân và FDI, nhiều doanh nghiệp nhà nước vẫn chưa thể hiện rõ vai trò dẫn dắt trong các ngành then chốt. Sự chậm đổi mới, thiếu tự chủ trong đầu tư và hạn chế trong liên kết chuỗi giá trị đang khiến khu vực này loay hoay giữa kỳ vọng dẫn dắt và thực tế vận hành.
(VNF) - Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai vừa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần Thủy điện Nậm Kim số tiền 130 triệu đồng.
(VNF) - Công ty cổ phần Ameriver Việt Nam vừa bị Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình xử lý vì không xác nhận hợp đồng trúng thầu. Quyết định này đánh dấu lần đầu tiên doanh nghiệp bị ghi nhận “không uy tín” trong hệ thống đấu thầu thuốc công lập.
(VNF) - Từ nỗi ám ảnh nhiều năm với lỗ luỹ kế, HAGL dưới sự lèo lái của "bầu" Đức đã thiết lập mức lợi nhuận kỷ lục trong năm 2025.
(VNF) - Nội thất The One lọt Top 500 doanh nghiệp lợi nhuận tốt nhất Việt Nam năm 2025 nhưng bị nêu tên trong danh sách nợ thuế tỉnh Hưng Yên do nợ gần 1 tỷ.
(VNF) - Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho hay sau gần nửa năm triển khai Nghị quyết 68, khu vực kinh tế tư nhân đã chứng kiến một “luồng sinh khí mới”, với niềm tin khởi nghiệp bùng nổ mạnh mẽ.
(VNF) - TS. Vũ Hoàng Linh, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng giáo dục nghề trong kỷ nguyên AI không chỉ giúp người lao động làm chủ công nghệ, mà còn là khoản đầu tư chiến lược cho nền kinh tế số. Việt Nam cần phát triển một hệ sinh thái đào tạo nghề thực chất, với sự tham gia trực tiếp của doanh nghiệp, nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất thông minh và nâng cao năng suất lao động.
(VNF) - Công ty cổ phần Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp (UDIDECO), nhà thầu thi công cầu Sông Lô tại Phú Thọ bị nhắc tên chậm đóng BHXH gần 700 triệu đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp cho rằng, để phát triển logistics miền Trung, cần đánh thức hành lang kinh tế Đông – Tây. Đà Nẵng miền Trung sẽ là tâm điểm dòng chảy hàng hóa trong thời gian tới.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
