134 doanh nghiệp nhà nước lỗ luỹ kế hơn 4,6 tỷ USD

EVN và VietNam Airlines lỗ lớn nhất

Trong báo cáo về tình hình tài chính và kết quả hoạt động kinh doanh, tính đến 31/12/2023 có 671 doanh nghiệp nhà nước (DNNN), trong đó 473 DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và 198 DN do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

Đáng chú ý, có 134 doanh nghiệp còn lỗ lũy kế, tổng cộng 115.270 tỷ đồng, tương đương hơn 4,6 tỷ USD. Mức lỗ lũy kế này cao gấp 1,7 lần so với con số ghi nhận cuối năm 2022 (khoảng 69.900 tỷ đồng). 72 doanh nghiệp lỗ phát sinh trong năm là 33.703 tỷ đồng.

Trong số đó, lỗ luỹ kế nặng nhất là Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khi tiếp tục âm 26.772 tỷ đồng, tăng lỗ 6.025 tỷ đồng so với năm 2022. Nguyên nhân được lý giải là do trong 6 tháng đầu năm, EVN phải huy động các nguồn điện giá cao, đặc biệt các tháng cao điểm mùa khô, cộng với chi phí khâu phát điện tăng cao. Bên cạnh đó, EVN là đơn vị chịu ảnh hưởng điều tiết giá của Nhà nước nên giá bán lẻ điện chưa đủ bù đắp vào chi phí.

Đối với lĩnh vực hàng không, do ảnh hưởng của dịch bệnh kéo dài suốt 3 năm nên VNA rơi vào tình trạng mất cân đối tài chính, mất khả năng thanh toán ảnh hưởng đến khả năng duy trì hoạt động liên tục của doanh nghiệp.

Cụ thể, kết quả sản xuất kinh doanh năm 2023 công ty mẹ lỗ 4.798 tỷ đồng, giảm mức lỗ so với năm 2022 là 4.055 tỷ đồng.Tại thời điểm ngày 31/12/2023, vốn chủ sở hữu của VNA đang âm 8.377 tỷ đồng.

Hay đối với lĩnh vực xi măng cũng ghi nhận, tổng doanh thu của VICEM là 24.322 tỷ đồng (bằng 81,5% so với năm 2022), lợi nhuận âm 1.078 tỷ đồng.

Nhiều doanh nghiệp nhà nước lãi hàng ngàn tỷ đồng

Trong chiều ngược lại, báo cáo cũng ghi nhận nhiều DNNN lãi hàng ngàn tỷ đồng. Có thể kể đến như, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt gần 56.400 tỷ đồng, thuế và các khoản nộp vào ngân sách nhà nước đạt gần 95.000 tỷ đồng. Tập đoàn Xăng dầu VN (Petrolimex) tổng lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 3.077 tỷ đồng, riêng công ty mẹ - Tập đoàn là hơn 2.800 tỷ.

Tương tự, trong lĩnh vực viễn thông, Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel lãi trước thuế đạt hơn 46.300 tỷ đồng, tăng 2% so với năm 2022, thuế và các khoản phải nộp vào ngân sách nhà nước đạt trên 37.700 tỷ.

Tập đoàn Bưu Chính Viễn Thông VN (Vinaphone) tiếp tục kinh doanh có lãi, bảo toàn và phát triển vốn với tổng doanh thu là 39.245 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 2.931 tỷ, nộp NSNN đạt 3.280 tỷ đồng. Mobifone ghi nhận mức tăng trưởng dương về lợi nhuận khi đạt 1.958 tỷ đồng.

Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam (TKV) lãi 6.329 tỷ đồng, tổng doanh thu của tập đoàn đạt trên 143.600 tỷ đồng. Trong lĩnh vực hàng hải, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn - nhà khai thác cảng container lớn nhất nước - lãi 5.072 tỷ đồng, nộp ngân sách 2.132 tỷ.

Tính chung trong 671 doanh nghiệp Nhà nước, nhóm này vẫn có lãi 211.198 tỷ đồng, giảm 13% so với năm 2022. Trong đó, khối các tập đoàn, TCT, Công ty mẹ - con là 188.828 tỷ đồng, chiếm 90% tổng lãi phát sinh trước thuế của các DNNN

Báo cáo của Chính phủ cũng thừa nhận, một số DNNN chưa thể hiện rõ vai trò nổi bật trong việc dẫn dắt, tạo động lực, thúc đẩy các thành phần khác phát triển, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị gia tăng. Bên cạnh đó, phải kể đến năng lực cạnh tranh, khoa học công nghệ còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu là lực lượng nòng cốt của kinh tế nhà nước. Hiệu quả hoạt động chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ. Ngoài ra, chưa thực hiện đầy đủ quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm để hoạt động theo cơ chế thị trường.

Chính phủ cho biết sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, đảm bảo Nhà nước đầu tư vốn vào doanh nghiệp nắm giữ những lĩnh vực quan trọng, then chốt, thiết yếu, những địa bàn trọng yếu.

Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát, đánh giá làm rõ thực trạng của từng dự án thua lỗ, kém hiệu quả và có phương án xử lý hợp lý, kịp thời, giảm thiểu tối đa tổn thất cho nhà nước và xã hội

Đồng thời, gắn trách nhiệm của người đứng đầu trong việc phê duyệt, tổ chức thực hiện đề án tái cơ cấu, kế hoạch sản xuất kinh doanh, tổ chức và giám sát việc triển khai thực hiện có hiệu quả.

Tổng hợp số liệu báo cáo tại thời điểm 31/12/2023, tổng tài sản DNNN là 4.010.306 tỷ đồng, tăng 2% so với đầu năm 2023 (DNTW là 3.484.697 tỷ đồng, DNĐP là 525.609 tỷ đồng).

Vốn chủ sở hữu là 1.882.674 tỷ đồng, tăng 3% so với đầu năm 2023 (DNTW là 1.563.256 tỷ đồng; DNĐP là 319.418 tỷ đồng).