Năm 2024, thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Theo báo cáo của Metric, doanh thu từ năm sàn lớn như Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo đạt 318.900 tỷ đồng, tăng 37,36% so với năm ngoái. Tổng lượng hàng hóa tiêu thụ vượt 3,42 tỷ sản phẩm, tăng 50,76%.
Tuy nhiên, đằng sau con số tăng trưởng này lại là một thực tế đáng lo ngại: số lượng cửa hàng có phát sinh đơn hàng giảm mạnh 20,25%, tương đương với việc hơn 165.000 shop đã rời khỏi sàn trong vòng một năm, trung bình mỗi tuần có gần 3.200 gian hàng đóng cửa. Làn sóng rút lui chủ yếu đến từ các nhà bán nhỏ lẻ, thiếu chiến lược rõ ràng, đồng thời các sàn lớn như Shopee còn đón thêm hàng chục nghìn nhà bán nước ngoài, tạo áp lực cạnh tranh khốc liệt cho các cửa hàng nội địa.
Anh Hải (28 tuổi), chủ shop phụ kiện công nghệ tại Hà Nội mở gian hàng online vào năm 2019, lúc đó phí nền tảng rất hợp lý và doanh thu ổn định. Nhưng năm nay, tình hình bắt đầu có sự thay đổi rõ rệt.
"Shopee đã thu hút một lượng lớn nhà bán hàng nước ngoài, làm tăng sự cạnh tranh vô cùng gay gắt. Hơn nữa, các khoản phí như quảng cáo, chiết khấu cho sàn, phí vận chuyển... đang ăn vào gần hết lợi nhuận của tôi. Ban đầu tôi nghĩ việc chạy quảng cáo sẽ giúp bán được hàng, nhưng càng làm lại càng cảm thấy mệt mỏi, chi phí cứ tăng lên mà không có sự hỗ trợ rõ ràng từ sàn. Nếu không nhanh chóng thay đổi chiến lược, tôi có thể sẽ phải đóng cửa gian hàng trong thời gian sắp tới," anh chia sẻ.
Chị Lan (32 tuổi), chủ cửa hàng kinh doanh sản phẩm trang trí nhà cửa thủ công tại Hà Nội, bắt đầu hành trình bán hàng online từ năm 2017 qua các kênh mạng xã hội. Khi thương mại điện tử phát triển mạnh vào năm 2020, chị quyết định mở rộng thị trường và tạo dựng gian hàng trên Shopee để tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Mới đầu, mọi thứ diễn ra khá thuận lợi, chi phí nền tảng thấp, đơn hàng đều đặn và doanh thu tăng trưởng rõ rệt. “Khi mới bắt đầu, phí dịch vụ chỉ từ 3-5%, khiến mọi thứ trở nên rất dễ chịu,” chị Lan chia sẻ.
Tuy nhiên, bước sang năm 2024, sự thay đổi trong chi phí vận hành trên sàn TMĐT khiến chị gặp không ít khó khăn. Chiết khấu đơn hàng đã tăng lên từ 10% đến 15%, ngoài ra, chị còn phải đối mặt với hàng loạt các khoản phí như phí quảng cáo nội sàn, đóng gói, hoàn đơn... Điều này khiến tỷ lệ lợi nhuận của chị bị thu hẹp đáng kể. “Với một bộ tranh tường bán giá 500.000 đồng, tôi phải trả cho sàn gần 80.000 đồng. Thêm các chi phí khác, lãi suất còn lại không đáng kể,” chị Lan cho biết.
Trước áp lực chi phí ngày càng gia tăng, chị đã quyết định rút bớt nguồn vốn khỏi sàn TMĐT và quay lại phát triển kênh bán hàng qua mạng xã hội, nơi không phải gánh chịu quá nhiều khoản phí như trên các sàn. "Trước đây, tôi có thể bán hàng ổn định với vài chục đơn mỗi ngày, nhưng giờ gian hàng trên Shopee chỉ còn lác đác vài đơn mỗi tuần. Tôi đã nghĩ đến việc đóng gian hàng vì không còn đủ sức chịu đựng," chị tâm sự.
Trước sức ép từ chi phí ngày càng phình to, một số chủ shop buộc phải điều chỉnh giá bán để giữ vững biên lợi nhuận. Tuy nhiên, việc tăng giá sản phẩm không phải là lựa chọn dễ dàng trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng nhạy cảm về giá.
Việc nhiều nhà bán hàng phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh cũng không phải là trường hợp cá biệt. Một số chủ shop nhỏ lẻ, đặc biệt là những người không đủ nguồn lực để chạy quảng cáo hoặc đầu tư vào thương hiệu, đang đối mặt với bài toán lợi nhuận bế tắc. Hàng trăm nghìn chủ shop đã đóng cửa gian hàng trên các sàn TMĐT.
Theo báo cáo của nền tảng phân tích dữ liệu Metric.vn, thị trường TMĐT Việt Nam đang phân hóa rõ nét khi các nhà bán lớn mở rộng quy mô, trong khi phần lớn shop nhỏ lẻ dần rời bỏ thị trường. Quý I/2024 ghi nhận sự sụt giảm mạnh về số lượng shop có phát sinh đơn hàng, giảm hơn 38.000 shop so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, số lượng shop đạt doanh thu cao lại tăng trưởng mạnh, đặc biệt nhóm shop có doanh số trên 50 tỷ đồng tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ.
Metric cũng chỉ ra rằng người tiêu dùng đang ngày càng nghiêng về mô hình gian hàng chính hãng (Shop Mall), tạo động lực tăng trưởng trọng yếu cho các sàn TMĐT. Mặc dù chỉ chiếm 3% tổng số shop, các Shop Mall lại đóng góp gần 27% doanh số trên Shopee và TikTok Shop. Tăng trưởng doanh số của nhóm này phản ánh tâm lý tiêu dùng ngày càng khắt khe, đề cao sự an tâm khi mua sắm.
Thực tế làn sóng nhà bán hàng rời sàn đã xuất hiện trong hơn một năm qua và ngày càng gia tăng. Năm ngoái, báo cáo toàn cảnh của Metric cho thấy số lượng cửa hàng phát sinh đơn hàng trên các sàn TMĐT lớn nhất Việt Nam đã thu hẹp 20%, với 165.000 gian hàng đóng cửa. Mức suy giảm này đồng nghĩa với việc gần 3.200 gian hàng đóng cửa mỗi tuần.
Các chuyên gia nhận định, thị trường giờ không còn chỗ cho ai bán kiểu thử nghiệm hay bán cho vui. Muốn tồn tại, bắt buộc phải có chiến lược rõ ràng và vận hành chuyên nghiệp. Nhiều nhà bán chưa tính đúng giá vốn, không biết cách xác định mức giá lời hợp lý, hoặc chỉ chạy theo đối thủ mà không có chiến lược bền vững, dẫn đến tình trạng bán càng nhiều càng lỗ.
Ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình), Chủ tịch NextTech, cảnh báo rằng thị trường TMĐT sẽ ngày càng khắc nghiệt hơn, với các chính sách siết chặt người bán như ở Trung Quốc. Ông cũng dự báo xu hướng "tách sàn", tức là giảm phụ thuộc vào các nền tảng TMĐT lớn, chuyển sang xây dựng kênh bán hàng riêng như website, mini app trên Zalo hoặc các hệ thống bán hàng độc lập, đang bắt đầu hình thành tại Việt Nam.
“Việc sở hữu tệp khách hàng riêng là con đường sống sót lâu dài của người bán”, ông Bình khẳng định.
Tags:
(VNF) - Chương trình “Yêu nước theo cách của bạn” để kết nối và lan toả cách thể hiện tình yêu nước từ cộng đồng, từ đó tạo nên một bộ sưu tập cảm hứng sống động, chân thực, có giá trị lâu dài cho thế hệ hôm nay và mai sau.
(VNF) - Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương, việc làm chủ công nghệ, làm chủ chuỗi giá trị sẽ giúp Việt Nam không bị phụ thuộc, bị động.
(VNF) - Qualcomm mong muốn xây dựng trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ AI lớn tại Việt Nam. Đây là sẽ trung tâm R&D lớn thứ 3 trên toàn thế giới sau 2 trung tâm đang đặt ở Ấn Độ và Ireland.
(VNF) - Đánh giá về tình hình năm 2025, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình cho rằng 2025 là một năm khó khăn ngút trời, nhưng cơ hội thì cũng không thể tưởng tượng được.
(VNF) - Samsung vừa tạm dừng phát hành bản cập nhật One UI 7 cho dòng Galaxy S24 toàn cầu sau khi phát hiện lỗi nghiêm trọng trong bản ổn định. Sự cố này khiến người dùng thất vọng và khiến quá trình triển khai Android 15 bị trì hoãn.
(VNF) - Là tập đoàn công nghệ cung cấp giải pháp phòng chống mã độc ransomware (mã độc tống tiền), thông tin CMC bị tấn công mã độc khiến nhiều người bất ngờ.
(VNF) - Vấn đề thuế quan khiến LG cân nhắc lại kế hoạch đầu tư tại Việt Nam. Tại Hải Phòng, LG đã dừng đầu tư mở rộng sản xuất lò vi sóng và tạm dừng sản xuất tủ lạnh, ảnh hưởng tới hơn 400 lao động.
(VNF) - SpaceX được thí điểm kinh doanh Internet vệ tinh tại Việt Nam trong thời hạn 5 năm, với số lượng thuê bao không vượt quá 600.000.
(VNF) - Tổng Giám đốc Samsung Việt Nam Na Ki Hong cho biết "khủng hoảng thuế quan" là một cú sốc lớn đối với Samsung, nhưng cũng là cơ hội để khẳng định mối quan hệ đối tác thực sự giữa Samsung và Việt Nam.
(VNF) - Trưa 10/4, FPT công bố thiết lập quan hệ hợp tác toàn cầu với Câu lạc bộ bóng đá Chelsea (Anh). Trước đó, doanh nghiệp này phủ nhận tin đồn tài trợ áo đấu cho Chelsea.
(VNF) - Công ty khởi nghiệp Dutycast – chuyên cung cấp giải pháp tuân thủ thương mại quốc tế dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) – vừa công bố nhận được khoản đầu tư chiến lược từ GTR Ventures (GTRV), cùng nhóm các nhà đầu tư thiên thần giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực logistic và chuỗi cung ứng.
(VNF) - Năm 2025, Elcom đặt mục tiêu doanh thu 1.160 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 126 tỷ đồng, lần lượt tăng 45% và 27% so với năm 2024.
(VNF) - Chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Trump, có hiệu lực từ ngày 9/4/2025, sẽ làm tăng giá iPhone tại Mỹ. Vậy liệu người tiêu dùng Việt Nam có bị ảnh hưởng?
(VNF) - Lãnh đạo Bộ Tài chính cho rằng việc giao dịch tài sản số hứa hẹn sẽ mở ra một kênh huy động vốn mới cho doanh nghiệp bên cạnh tài sản tài chính truyền thống.
(VNF) - iPhone cũ đang "gây bão" trên thị trường Việt. Với mức giá giảm mạnh, nhiều người dùng sẵn sàng chọn những chiếc iPhone đời cũ để tiết kiệm chi phí nhưng vẫn sở hữu sản phẩm chất lượng.
(VNF) - Những "người bạn tỷ phú" của Tổng thống Mỹ Donald Trump bốc hơi hàng chục tỷ USD vì cuộc chiến thuế quan đang nổ ra. Trong đó, ông chủ Meta Mark Zuckerberg là người thua lỗ nhiều nhất, tiếp theo là tỷ phú Jeff Bezos và Elon Musk.
(VNF) - Sau một thập kỷ, xu hướng smartphone siêu mỏng bất ngờ quay lại. Các hãng như Samsung, Apple và OPPO đang tập trung vào thiết kế, đặt cược vào những chiếc điện thoại mỏng nhẹ thu hút người dùng.
(VNF) - Nhờ trí tuệ nhân tạo (AI), một loạt nhân vật trong giới công nghệ đã lần đầu tiên góp mặt trong danh sách tỷ phú của Forbes năm 2025. Trong đó có nhà sáng lập DeepSeek, CEO của Alphabet, 4 giám đốc điều hành của CoreWeave và nhiều doanh nhân khác.
(VNF) - Vấn nạn lộ lọt dữ liệu tăng mạnh ở Việt Nam với 14,5 triệu tài khoản bị rò rỉ, chiếm 12% số lượng trên toàn cầu. Nhiều thông tin cá nhân, tài liệu doanh nghiệp bị rao bán rộng rãi trên các nền tảng mạng.
(VNF) - Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, việc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán, đặc biệt là IPO, đóng vai trò quan trọng giúp startup công nghệ mở rộng quy mô. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con đường này vẫn gặp nhiều rào cản từ chính sách.
(VNF) - Theo báo cáo của Streamlabs & Stream Hatchet, ngành livestream toàn cầu đã tăng trưởng 99% chỉ trong 1 năm (2019-2020), dự kiến đạt tổng doanh thu hơn 180 tỷ USD vào năm 2027. Tại Việt Nam, trung bình mỗi tháng có 2,5 triệu phiên livestream, doanh số bán hàng lên đến 25.300 tỷ đồng (khoảng 1 tỷ USD). Điều này cho thấy livestream không chỉ là một hình thức giải trí mà còn trở thành một ngành kinh doanh đầy tiềm năng.
(VNF) - Bằng việc hợp tác với doanh nghiệp nước ngoài, lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên kỳ vọng sẽ đi tắt đón đầu, đưa tỉnh trở thành trung tâm đào tạo về Blockchain hàng đầu tại Việt Nam.
(VNF) - Các sàn thương mại điện tử (TMĐT) tăng phí và giảm ưu đãi, khiến người bán gặp khó khăn trong việc duy trì lợi nhuận. Họ lo ngại về việc mất khách và giá cả sản phẩm tăng cao.
(VNF) - Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, khung pháp lý cho tài sản số cần được xây dựng theo hướng minh bạch, linh hoạt và phù hợp với xu hướng quốc tế, nhằm vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thu hút đầu tư, vừa đảm bảo kiểm soát rủi ro, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư và duy trì sự ổn định của thị trường tài chính.
(VNF) - Chương trình “Yêu nước theo cách của bạn” để kết nối và lan toả cách thể hiện tình yêu nước từ cộng đồng, từ đó tạo nên một bộ sưu tập cảm hứng sống động, chân thực, có giá trị lâu dài cho thế hệ hôm nay và mai sau.
(VNF) - Một lô đất đấu giá tại xã Dân Tiến, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên được trả với giá lên đến 158,2 triệu đồng/m2. Đây là mức giá gây 'sốc khi đắt ngang ngửa với đất nội đô Hà Nội.
