Bộ GT - VT đi 5 quốc gia nghiên cứu làm đường sắt cao tốc Bắc - Nam 350km/h

Bộ GTVT nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Khánh Hòa với nội dung: "Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành giành nhiều thời gian nghiên cứu, học tập các nước để đầu tư hiệu quả hệ thống đường sắt cao tốc Bắc - Nam".

Liên quan đến vấn đề này, Bộ GTVT cho biết, trong thời gian qua, Bộ tổ chức nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng, toàn diện, tổng hợp kinh nghiệm phát triển đường sắt cao tốc trên thế giới.

Cụ thể, Bộ đã tổ chức đoàn công tác liên ngành trực tiếp khảo sát tại 5 quốc gia có hệ thống đường sắt cao tốc phát triển trên thế giới để hoàn thiện đề án chủ trương đường sắt cao tốc trên trục Bắc - Nam và báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Bộ GTVT cho biết thêm, ngày 28/2/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 49-KL/TW, trong đó đã định hướng "Nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng, chặt chẽ, toàn diện, kết hợp tham khảo kinh nghiệm quốc tế để lựa chọn phương án đầu tư, công nghệ, kỹ thuật, vốn… xây dựng tuyến đường sắt cao tốc hiện đại, đồng bộ, khả thi, hiệu quả, có tầm nhìn chiến lược dài hạn, phát huy được các lợi thế tiềm năng của đất nước, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới”.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đường sắt cao tốc trên trục Bắc - Nam và các dự án đường sắt quan trọng quốc gia với các thành viên bao gồm đại diện các bộ, ngành liên quan.

Chính phủ đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị, trong đó giao Bộ GTVT chủ trì phối hợp với các bộ, cơ quan và địa phương tổ chức tham khảo kinh nghiệm một số nước trên thế giới về phát triển đường sắt tốc độ cao để nghiên cứu đề xuất đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam hiệu quả.

Hiện nay, Chính phủ đang tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu, học tập kinh nghiệm quốc tế về thể chế chính sách, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, tiếp nhận chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp, huy động nguồn lực, khai thác quỹ đất quanh ga,... để triển khai đầu tư đường sắt cao tốc trên trục Bắc - Nam nói riêng và hệ thống đường sắt nói chung bảo đảm khả thi, hiệu quả. 

Theo tờ trình của Bộ GTVT, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đang tập trung vào 3 kịch bản chính.

Kịch bản 1, đầu tư xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đường đôi, khổ ray 1.435mm, tốc độ thiết kế 350km/h, tải trọng 17 tấn mỗi trục, chỉ khai thác tàu khách. Tuyến đường sắt Bắc - Nam hiện hữu được nâng cấp để chuyên chở hàng, chở khách du lịch và khách chặng ngắn. Tổng vốn đầu tư kịch bản này khoảng 67,32 tỷ USD.

Kịch bản 2, xây dựng mới tuyến đường sắt Bắc - Nam đường đôi, khổ ray 1.435mm, tốc độ thiết kế 200-250km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục, khai thác chung tàu khách và hàng. Tuyến đường sắt Bắc Nam hiện hữu được hiện đại hóa để chuyên chở hàng, chở khách du lịch và khách chặng ngắn. Tổng vốn đầu tư khoảng 72,02 tỷ USD.

Kịch bản 3, đầu tư tuyến đường sắt Bắc - Nam đường đôi, khổ ray 1.435mm, tốc độ thiết kế 350km/h, tải trọng 22,5 tấn mỗi trục, khai thác tàu chở khách và dự phòng cho chở hàng khi có nhu cầu. Tuyến đường sắt hiện hữu nâng cấp để chuyên chở hàng, chở khách du lịch và khách chặng ngắn. Tổng vốn đầu tư dự án 68,98 tỷ USD. Nếu đầu tư hạ tầng, thiết bị, phương tiện để khai thác tàu hàng chạy Bắc - Nam thì vốn đầu tư dự án khoảng 71,60 tỷ USD.

Bộ GTVT đánh giá và lựa chọn kịch bản 3 nêu trên để đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và kiến nghị ban hành một số cơ chế, chính sách đặc thù để rút ngắn tiến độ, thực hiện thành công dự án.