BRICS kiểm soát hơn 21% dự trữ vàng của thế giới, Nga – Trung chiếm phần lớn

BRICS kiểm soát hơn 21% dự trữ vàng của thế giới

Kết quả của quý II/2024 của Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy tổng khối lượng dự trữ vàng toàn cầu đã đạt 29,03 nghìn tấn. Trong đó, 6,2 nghìn tấn (tương đương 21,4%) thuộc về các quốc gia BRICS, ngoại trừ Iran và Ethiopia, hai nước không công khai dữ liệu của họ.

Trong đó, Nga đứng đầu danh sách với 2,34 nghìn tấn vàng, chiếm 8,1% dự trữ toàn cầu và 37,6% của BRICS. Trung Quốc theo sát với 2,26 nghìn tấn, đóng góp đáng kể vào kho vàng của BRICS (chiếm 7,8% dự trữ thế giới và 36,4% trong BRICS) .

Tính gộp lượng vàng của cả Nga và Trung Quốc chiếm tới 74% tổng dự trữ vàng của các quốc gia BRICS.

Trong khi Nga và Trung Quốc nắm giữ phần lớn lượng vàng dự trữ, các quốc gia BRICS khác cũng sở hữu trữ lượng đáng kể, trong đó Ấn Độ có tới 840 tấn (chiếm 13,5% của BRICS), Saudi Arabia sở hữu 323 tấn (5,2%), Brazil có 129,7 tấn (2,1%), Ai Cập nắm giữ 126,57 tấn (2,03%), Nam Phi có 125,44 tấn (2,02%) và UAE sở hữu 74,5 tấn (1,2%).

Theo phân tích của các chuyên gia, lượng vàng dự trữ lớn của các quốc gia BRICS có một số ý nghĩa quan trọng. Dự trữ vàng củng cố vị thế của họ như những thế lực kinh tế lớn trên trường quốc tế.

Bên cạnh đó, vàng là tài sản ổn định có thể giúp giảm thiểu rủi ro kinh tế và chống lại lạm phát. Đồng tiền BRICS, được hỗ trợ bằng vàng, có thể thách thức sự thống trị của đồng USD và thay đổi cán cân quyền lực toàn cầu.

Nhu cầu vàng ngày càng tăng do các yếu tố như hoạt động mua vào của ngân hàng trung ương và tình hình kinh tế bất ổn, mang đến cơ hội đầu tư tiềm năng.

Thách thức sự thống trị của đồng USD

Khi các quốc gia BRICS tiếp tục mở rộng ảnh hưởng và khám phá các mô hình kinh tế mới, dự trữ vàng của họ và sự ra đời của một loại tiền tệ mới có thể có những tác động sâu rộng đến hệ thống tài chính toàn cầu.

BRICS đã công bố kế hoạch chuyển đổi hệ thống tiền tệ và tài chính quốc tế và thách thức sự thống trị của đồng USD.

Với tư cách là chủ tịch BRICS năm 2024, Nga đã đề xuất thành lập Sáng kiến ​​thanh toán xuyên biên giới BRICS (BCBPI), trong đó các thành viên của tổ chức này sẽ sử dụng đồng tiền quốc gia của mình để giao dịch.

BRICS cũng sẽ thiết lập một cơ sở hạ tầng nhắn tin thay thế để tránh hệ thống liên lạc liên ngân hàng SWIFT do Mỹ giám sát và chịu các lệnh trừng phạt đơn phương của phương Tây.

“Hệ thống đa tiền tệ” này cũng sẽ bao gồm các cơ chế mới không chỉ nhằm phi USD hóa thương mại mà còn khuyến khích đầu tư vào các nước thành viên BRICS và các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển khác, bao gồm nền tảng BRICS Clear, “hệ thống kế toán và thanh toán chứng khoán mới” và các công cụ tài chính được tính bằng tiền tệ quốc gia.

BRICS sẽ thử nghiệm công nghệ sổ cái phân tán (DLT, chẳng hạn như blockchain), thúc đẩy việc sử dụng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) để các quốc gia có thể giải quyết mất cân bằng thương mại trực tiếp mà không cần hệ thống SWIFT và các ngân hàng đại lý ở các nước thứ ba.

Ngoài ra còn có kế hoạch thành lập Sàn giao dịch ngũ cốc BRICS và cơ quan định giá liên quan, với các trung tâm giao dịch hàng hóa như ngũ cốc, dầu, khí đốt tự nhiên và vàng, cũng có thể được sử dụng để giải quyết mất cân bằng thương mại.

Những đề xuất này được nêu trong báo cáo “Cải thiện Hệ thống tiền tệ và tài chính quốc tế”, được đồng tác giả bởi Bộ Tài chính Liên bang Nga, Ngân hàng Nga và công ty tư vấn Yakov and Partners.

Hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Kazan, Nga, diễn ra trong 2 ngày 23-24/10 dự kiến ​​sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết về loại tiền tệ mới và ngày ra mắt tiềm năng của nó.

Việc ra đời đồng tiền chung của BRICS có thể đẩy nhanh xu hướng phi USD hóa, vì ngày càng nhiều quốc gia muốn giảm sự phụ thuộc vào đồng USD.

Đồng tiền mới cũng có thể tác động đến giá vàng vì nhu cầu tăng từ các ngân hàng trung ương và nhà đầu tư có thể đẩy giá trị của vàng lên cao.

Ý tưởng thành lập BRICS được Nga khởi xướng tại cuộc gặp của lãnh đạo 4 nước Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc bên lề Hội nghị thượng đỉnh G8 mở rộng tại St. Petersburg tháng 7/2006.

Tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 15 tổ chức tại Nam Phi năm 2023, BRICS công bố kết nạp 6 thành viên gồm Argentina, Arab Saudi, Ai Cập, Ethiopia, Iran và UAE. Đến nay, Argentina tuyên bố sẽ không gia nhập BRICS và Arab Saudi vẫn đang cân nhắc về việc tham gia nhóm.

BRICS được thành lập với mục tiêu ban đầu là trở thành một thể chế chính trị, kinh tế và tài chính toàn cầu nhằm phản ánh tương quan lực lượng theo hướng công bằng, cân bằng và có tính đại diện cao hơn. Trong trật tự thế giới đa cực đang hình thành, BRICS đang nổi lên có tiềm năng trở thành một trụ cột mới trong hệ thống đa phương.