Chi 11 triệu USD để đào bãi rác tìm 8.000 Bitcoin

Năm 2013, James Howells, kỹ sư sống tại Newport (xứ Wales) sở hữu 2 chiếc ổ cứng giống nhau. Trong số đó, một chiếc không có dữ liệu, chiếc còn lại chứa 8.000 Bitcoin, tương đương hơn 181 triệu USD theo tỷ giá hiện nay.

Trong lúc dọn dẹp bàn làm việc, thay vì bỏ đi ổ cứng trống, Howells đã vứt nhầm chiếc ổ cứng chứa 8.000 Bitcoin ra bãi rác. Sau 9 năm, cựu kỹ sư IT 36 tuổi vẫn mong mỏi tìm lại chiếc ổ cứng cùng số tiền mã hóa kiếm được vào năm 2009.

Kế hoạch bới rác trị giá 11 triệu USD

Howells mong muốn chính quyền địa phương cho phép sử dụng những thiết bị công nghệ cao để tìm chiếc ổ cứng chôn dưới núi rác đã bị san lấp. Suốt 9 năm qua, Hội đồng Thành phố Newport luôn từ chối yêu cầu của Howells, cho rằng việc này sẽ tốn kém và gây hại đến môi trường.

Dù vậy, Howells không hề nản lòng. Trong cuộc phỏng vấn với Business Insider, anh đã chia sẻ kế hoạch mới trị giá 11 triệu USD, được tài trợ bởi nguồn vốn đầu tư mạo hiểm để đào bới 110.000 tấn rác.

Không chỉ sử dụng con người, kế hoạch tìm kiếm ổ cứng của Howells còn bao gồm chó robot và cỗ máy phân loại bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Cựu kỹ sư 36 tuổi hy vọng đề xuất sẽ được chính quyền Newport chấp nhận.

Kế hoạch gồm 2 phương án, dựa trên khối lượng rác thải mà chính quyền Newport cho phép đào. Howells ước tính phương án đầu tiên sẽ mất 3 năm để đào bới 110.000 tấn rác, chi phí 11 triệu USD. Trong khi đó, phương án thứ hai sẽ tốn 6 triệu USD, thời gian 18 tháng.

Howells đã tập hợp đội ngũ 8 thành viên, gồm các chuyên gia trong lĩnh vực phân loại bằng AI, khai thác rác, quản lý rác và trích xuất dữ liệu. Trong số đó, một cố vấn từng làm việc cho công ty khôi phục dữ liệu hộp đen trong thảm kịch tàu con thoi Columbia.

Dùng chó robot, máy phân loại tích hợp AI

Những máy móc sẽ đào rác, mang đến phân loại tại một cơ sở xây dựng gần đó. Các thành viên trong đội ngũ được ký hợp đồng làm việc, sẽ nhận thù lao nếu số Bitcoin trong ổ cứng được truy xuất thành công. Theo Howells, dự án này giống những kế hoạch thương mại bài bản.

Ngoài nhân viên thông thường, quá trình phân loại rác có sự hỗ trợ của cỗ máy AI đến từ một công ty có tên Max-AI. Remi Le Grand, đại diện Max-AI cho biết công ty sẽ đào tạo thuật toán AI để phát hiện các ổ cứng nhìn giống ổ của Howells. Chiếc máy sẽ trang bị cánh tay để di chuyển vật thể nghi ngờ ra khu vực riêng.

Howells còn trích một phần chi phí nhằm bảo vệ bãi rác, tránh người lạ đột nhập. Những thiết bị bảo mật gồm camera an ninh và 2 con chó robot có tên Spot, do Boston Dynamics sản xuất để tuần tra vào ban đêm. Chúng cũng có thể quét khu vực xung quanh để tìm vật thể nghi là ổ cứng.

Vào tháng 5, đội ngũ của Howells đã tập dượt tại một resort trước khi thuyết trình kế hoạch cho Hội đồng Thành phố Newport. Buổi tập được ghi hình và có sự tham gia của Richard Hammond, người dẫn chương trình Top Gear của BBC, chuẩn bị phát hành phim tài liệu về Howells.

"Rõ ràng họ rất tin tưởng vào Howells cùng kế hoạch của anh ấy. Đó là câu chuyện đi từ tầm thường đến vĩ đại. Nếu ở vị trí của anh ta, có lẽ tôi không đủ can đảm để làm như vậy", Hammond chia sẻ.

Sau khi hoàn tất, bãi rác sẽ được làm sạch và tái chế càng nhiều càng tốt, phần rác không thể tái chế sẽ được chôn lại xuống dưới. Ở phía trên, đội ngũ của Howells muốn xây một trang trại năng lượng Mặt Trời hoặc năng lượng gió.

"Chúng tôi không muốn hủy hoại môi trường dưới bất kỳ hình thức nào. Nếu muốn làm điều gì đó, chúng tôi muốn để lại mọi thứ trong tình trạng tốt hơn", Howells chia sẻ.

Không dễ thuyết phục hội đồng thành phố

Chi phí 11 triệu USD cho dự án đào rác tìm ổ cứng đến từ nguồn đầu tư mạo hiểm. Hanspeter Jaberg và Karl Wendeborn, 2 nhà đầu tư đến từ Thụy Sĩ và Đức cam kết cung cấp vốn nếu hội đồng thành phố chấp nhận kế hoạch của Howells.

Howells cho biết anh chưa ký hợp đồng với những nhà đầu tư, nhưng đã bàn bạc kế hoạch thông qua cuộc họp online. "Cho đến khi nhận văn bản từ Hội đồng Thành phố Newport, sẽ chưa có hợp đồng nào để tôi ký cả", Howells chia sẻ.

Dù tốn nhiều chi phí, dùng công nghệ hiện đại và đưa ra những lời cam kết về môi trường, hội đồng thành phố thừa nhận không dễ chấp thuận kế hoạch của Howells.

"Không có chi tiết nào để Howells có thể trình bày và thuyết phục hội đồng. Đề xuất của anh ấy tạo ra rủi ro sinh thái đáng kể, khiến chúng tôi không thể chấp nhận, thậm chí khó cân nhắc do các điều khoản trong quy định", đại diện hội đồng Newport cho biết.

Nếu hội đồng thành phố từ chối đề xuất, Howells có kế hoạch kiện chính quyền Newport với cáo buộc "cấm vận bất hợp pháp" chiếc ổ cứng. Tất nhiên, cựu kỹ sư IT 36 tuổi muốn làm việc với hội đồng thành phố thay vì ra tòa.

Chia sẻ với Business Insider, Howells từng được trò chuyện với hội đồng địa phương vào tháng 5/2021 thông qua cuộc họp online kéo dài 20 phút. Anh cũng gặp gỡ Jessica Morden, đại biểu quốc hội của Newport vào 24/6.

"Đó là tình huống tốt nhất tôi từng trải qua. Đây là hoạt động chuyên nghiệp nhất mà chúng tôi từng làm việc cùng nhau, với những con người tốt nhất", Howells cho biết. Hiện nay, cách kiếm sống của anh là mua Bitcoin hàng tháng rồi bán lại khi cần tiền mặt.

Chưa chắc ổ cứng vẫn hoạt động

Ngay cả khi hội đồng cho phép và tìm kiếm thành công, chưa chắc ổ cứng vẫn hoạt động bình thường. Bộ phận quan trọng nhất trên ổ cứng là đĩa từ (platter) dùng để chứa dữ liệu. Theo Howells, có 80-90% khả năng truy xuất dữ liệu thành công nếu đĩa từ chưa bị nứt.

Phil Bridge, chuyên gia khôi phục dữ liệu ổ cứng cho biết tỷ lệ trên là chính xác. Tuy nhiên nếu phần đĩa từ gặp hư hại, khả năng truy xuất và khôi phục dữ liệu sẽ rất nhỏ.

Trong trường hợp truy cập thành công 8.000 Bitcoin trong ổ cứng, Howells sẽ giữ lại khoảng 30%, tương đương 54 triệu USD theo giá trị hiện nay.

Khoảng 1/3 số tiền sẽ dành cho đội ngũ đào bới rác, 30% cho nhà đầu tư, phần còn lại gồm 61 USD tiền Bitcoin chia cho mỗi cư dân thành phố Newport (khoảng 150.000 người). Con số này đã giảm so với kế hoạch được Howells đưa ra khi Bitcoin lập "đỉnh" vào năm 2021.