Đằng sau vụ vỡ nợ gây chấn động của nhà sản xuất chip Trung Quốc
Thảo Cao -
13/12/2020 08:16 (GMT+7)
Vụ vỡ nợ của Tsinghua Unigroup cho thấy chính quyền Trung Quốc sẵn sàng bỏ mặc các doanh nghiệp quốc doanh yếu kém nhằm siết chặt kỷ luật thị trường vốn.
Nhà sản xuất chip Trung Quốc Tsinghua Unigroup từng được coi là "viên ngọc quý" trong kế hoạch Made in China 2025 của Bắc Kinh. Nhưng cuộc khủng hoảng tiền mặt của Unigroup bị phơi bày sau khi công ty thừa nhận không trả được nợ trái phiếu.
Cụ thể, Tsinghua Unigroup tuyên bố không thể trả nợ gốc cho 450 triệu USD trái phiếu đến hạn hôm 10/12. Điều này sẽ gây ra vi phạm chéo (cross default) với các khoản nợ khác trị giá 2 tỷ USD. Vi phạm chéo là một điều khoản nằm trong khế ước trái phiếu hoặc hợp đồng cho vay quy định rằng người đi vay được coi là vỡ nợ khi họ vỡ nợ trong một nghĩa vụ nợ khác.
Ba loại trái phiếu khác của Unigroup sẽ bị ảnh hưởng vì vi phạm chéo là 1,05 tỷ USD trái phiếu đến hạn vào năm 2021, 750 triệu USD trái phiếu đến hạn năm 2023 và 200 triệu USD trái phiếu đến hạn năm 2028.
Nhà sản xuất chip Trung Quốc nuôi tham vọng thống trị thị trường trong nước kể từ năm 2015. Ảnh: Reuters
Chao đảo thị trường
Tháng trước, Unigroup cũng tuyên bố không trả được 1,3 tỷ NDT (tương đương 198,6 triệu USD) trái phiếu trong nước. Vụ việc làm chao đảo thị trường nợ doanh nghiệp của Trung Quốc. Trong một tuyên bố gửi đến Sở Giao dịch Chứng khoán Thượng Hải, công ty thừa nhận gặp căng thẳng về vấn đề thanh khoản và đang "chủ động huy động vốn thông qua nhiều kênh".
Từ lâu, các nhà đầu tư đã hoài nghi về nguồn vốn của Unigroup. Công ty dựa vào những quỹ đầu tư mạo hiểm được chính phủ rót vốn, Ngân hàng Phát triển Trung Quốc và Đại học Thanh Hoa. Tuy nhiên, với các nguồn tiền này, hãng sản xuất không thể triển khai hàng tỷ USD để thống trị thị trường chip.
Được thành lập vào năm 1988, Unigroup thuộc sở hữu của Tập đoàn Thanh Hoa của Đại học Thanh Hoa. Công ty có gần 40.000 nhân viên trên toàn cầu, tổng tài sản khoảng 270 tỷ NDT (tính đến năm 2018). Unigroup tự mô tả là nhà thiết kế chip điện thoại di động thương mại lớn thứ ba thế giới, kiểm soát 20% thị trường thẻ SIM toàn cầu.
Thông qua các phương tiện đầu tư, Chủ tịch Unigroup Zhao Weiguo sở hữu 49% cổ phần công ty. Còn trường đại học nắm giữ 51% còn lại. Công ty đặt mục tiêu dẫn đầu ngành chip nhớ Trung Quốc từ năm 2015.
Bắc Kinh sẵn sàng mặc kệ các doanh nghiệp quốc doanh yếu kém vỡ nợ. Ảnh: Reuters
Nhưng giờ, mối lo ngại của các nhà đầu tư đã thành hiện thực. Dòng tiền tự do của công ty trong nửa đầu năm nay là âm 11,57 tỷ NDT (âm 1,76 tỷ USD) , giảm so với mức 1,89 tỷ NDT (âm 289 triệu USD) năm ngoái. Cuối tháng 6, tỷ lệ vốn trên tài sản chỉ trên 30%. Công ty cũng thừa nhận khoản nợ phải trả "tương đối lớn".
Tính đến tháng 6, công ty phải trả lãi 156,69 tỷ NDT (23,86 tỷ USD), hơn 50% trong số đó cần trả trong vòng một năm. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, công ty chỉ có 51,56 tỷ NDT (7,88 tỷ USD) tiền mặt.
Trên thực tế, sau khi vỡ nợ, các công ty thường trải qua quá trình tái cấu trúc sau cuộc họp với trái chủ để công bố tình hình tài chính và dòng tiền. Một số quyết định phổ biến là thanh lý tài sản, phát hành nợ với ngày đáo hạn mới hoặc dự kiến lỗ trên khoản nợ hiện có. Đôi khi, công ty có thể phát hành cổ phiếu mới.
Siết chặt kỷ luật
"Toàn bộ quá trình tái cấu trúc có thể kéo dài vài tháng, thậm chí vài năm. Công ty có thể tiếp tục hoạt động để tạo lợi nhuận trong hầu hết thời gian đó", ông Jackson Chan, chuyên gia phân tích thu nhập cố định tại BondSupermart, nói.
Các nhà phân tích và quản lý quỹ cho rằng những rắc rối của công ty sẽ không dẫn đến khủng hoảng hệ thống tài chính. Tuy nhiên, một loạt vụ vỡ nợ của các doanh nghiệp nhà nước trong vài tháng gần đây - bao gồm Huachen Automotive Group và Yongcheng Coal & Electricity Holding Group - đã đặt ra câu hỏi về sự bảo đảm của chính phủ đối với những trái phiếu do các công ty này phát hành.
Những vụ vỡ nợ trên buộc các nhà đầu tư phải hạ thấp mức độ tín nhiệm đối với doanh nghiệp có liên kết với nhà nước. Điều này khiến lợi tức trái phiếu doanh nghiệp Trung Quốc gia tăng.
Dù vậy, tình trạng này sẽ không gây tác động tức thì đến thị trường tài chính trị giá 50.000 tỷ USD của Trung Quốc. Các quan chức Bắc Kinh có thể thực hiện mục tiêu tạo dựng một nền kinh tế vững mạnh hơn mà không tạo tác động lan tỏa quá lớn.
Cơ quan xếp hạng Fitch dự kiến số lượng doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc vỡ nợ sẽ tăng nhẹ vào năm 2021. Trong khi đó, nhu cầu đầu tư vào những doanh nghiệp này cũng sụt giảm.
Fitch ước tính khoảng 21 tỷ USD nợ nước ngoài do chính quyền địa phương phát hành sẽ đến hạn vào năm 2021, cao gấp đôi năm nay. Trong khi đó, trái phiếu đáo hạn trong nước của các doanh nghiệp quốc doanh giảm nhẹ xuống 677 tỷ NDT (103,54 tỷ USD) năm tới.
"Chúng ta cần đặt những vụ vỡ nợ này vào bối cảnh Bắc Kinh đang siết chặt kỷ luật thị trường vốn. Họ sẵn sàng loại bỏ các doanh nghiệp cần tái cấu trúc và cảnh báo giới đầu tư", ông Jonathan Liang, chiến lược gia tai hãng Alliance Bernstein, nhận định.
"Bắc Kinh đang quyết tâm xóa bỏ mối hoài nghi về sự đảm bảo của nhà nước với những khoản nợ của doanh nghiệp quốc doanh. Khó khăn tài chính của Tsinghua Unigroup là minh chứng điển hình", Trưởng bộ phận Chiến lược Ngoại hối châu Á của Royal Bank of Canada nhận xét.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.