Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường: ĐBQH lo không đủ cơ sở
(VNF) - Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt được xây dựng nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trong bối cảnh thừa cân, béo phì đang gia tăng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng chưa có cơ sở khoa học chứng minh nước giải khát có đường là nguyên nhân chính của bệnh thừa cân béo phì và tiểu đường.
Còn nhiều ý kiến trái chiều
Quốc hội đang xem xét dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Một trong những nội dung đáng chú ý của dự luật là đề xuất đưa nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Theo dự thảo mới nhất, nước giải khát có đường theo Tiêu chuẩn Việt Nam với hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ chịu thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ năm 2028.
Tuy nhiên, cả giới chuyên gia lẫn nhiều đại biểu Quốc hội đều cho rằng chính sách này cần được cân nhắc kỹ lưỡng và phải dựa trên cơ sở khoa học rõ ràng, minh bạch.

Các ý kiến cho rằng hiện chưa đủ cơ sở khoa học, chưa có bằng chứng thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế đáng tin cậy để khẳng định nước giải khát có đường là nguyên nhân chính gây béo phì, tiểu đường cũng như chưa có cơ sở vững chắc cho thấy việc đánh thuế sẽ kiểm soát hiệu quả tình trạng này.
Thống kê của Bộ Y tế và Viện Dinh dưỡng quốc gia cho thấy, tỷ lệ trẻ em béo phì ở Việt Nam tăng từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020. Dù tăng nhanh, nhưng tỷ lệ này vẫn được đánh giá là thấp so với mặt bằng khu vực và thế giới – Việt Nam đứng thứ 200 về béo phì người trưởng thành và thứ 137 về béo phì trẻ em. WHO và Bộ Y tế đều khẳng định, thừa cân, béo phì là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: chế độ ăn thiếu hợp lý, thiếu vận động thể chất, yếu tố di truyền, môi trường sống, thói quen sinh hoạt – chứ không chỉ do tiêu thụ nước giải khát có đường.
Đáng chú ý, khảo sát của Viện Dinh dưỡng năm 2018 cho thấy học sinh thành thị – nhóm có tỷ lệ béo phì cao hơn – lại có mức tiêu thụ nước giải khát thấp hơn học sinh nông thôn. Trong khi đó, hành vi ít vận động, ngồi lâu trước màn hình, thời gian tĩnh tại... lại có mối tương quan rõ rệt hơn với tỷ lệ thừa cân, béo phì. Các số liệu này cho thấy, không có mối liên hệ trực tiếp và duy nhất giữa nước giải khát có đường với tình trạng thừa cân và béo phì.
Một lo ngại khác là việc áp thuế chỉ vào nước giải khát có đường, trong khi không kiểm soát các sản phẩm khác cũng chứa đường ở mức cao (trà sữa, nước mía, chè, bánh kẹo...) sẽ dẫn đến bất bình đẳng trong chính sách và làm méo mó hành vi tiêu dùng. Người tiêu dùng có thể chuyển sang sử dụng đồ uống pha chế tại chỗ – vốn không kiểm soát được hàm lượng đường – làm giảm hiệu quả kiểm soát calo đầu vào.
Cần một lộ trình phù hợp
Về mặt kinh tế, theo báo cáo của Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương (CIEM), nếu áp thuế 10% từ năm 2028, GDP có thể giảm tới 0,448%, tương đương 42.570 tỷ đồng; nếu áp thuế 5%, GDP cũng sẽ giảm 0,288% (khoảng 27.374 tỷ đồng). Điều này sẽ kéo theo giảm thu nhập người lao động, thu hẹp sản xuất và tác động lan tỏa đến hơn 20 ngành liên quan trong chuỗi cung ứng.

PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam nhấn mạnh rằng ngành đồ uống hiện đóng góp hơn 60.000 tỷ đồng/năm cho ngân sách, tạo hàng triệu việc làm. Nếu áp thuế quá nhanh, không dựa trên cơ sở khoa học rõ ràng, chính sách có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến đà phục hồi của ngành sau đại dịch và các cú sốc toàn cầu.
Tại nghị trường Quốc hội, nhiều đại biểu cũng thể hiện sự thận trọng. Đại biểu Cầm Thị Mẫn (Thanh Hóa) nhấn mạnh việc đánh thuế cần được đánh giá đầy đủ tác động tới chuỗi ngành, bao gồm nông dân, doanh nghiệp, bán lẻ, khách sạn, du lịch. Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Thái Bình) đề nghị cần có nghiên cứu độc lập, công khai minh bạch để đảm bảo đồng thuận xã hội. Trong khi đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng việc chỉ đánh thuế với nước giải khát mà không áp với các sản phẩm khác cũng chứa đường là thiếu công bằng.
Nhiều ý kiến đã kiến nghị cần xây dựng lộ trình phù hợp, ví dụ: từ năm 2028 áp thuế 5%, tăng lên 8% năm 2029 và 10% từ 2030. Bên cạnh đó, có thể phân loại mức thuế theo hàm lượng đường, tạo động lực để doanh nghiệp giảm đường trong sản phẩm thay vì đánh đồng tất cả.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) ví von “Bốc thuốc thì phải đúng bệnh”, nhấn mạnh cần ưu tiên truyền thông thay đổi hành vi, chế độ ăn uống, lối sống, thay vì chỉ dùng biện pháp hành chính như đánh thuế. Đại biểu Lê Thị Song An (Long An) cho rằng hiệu quả cải thiện sức khỏe từ chính sách thuế là chưa được chứng minh toàn diện, trong khi lại có thể tạo gánh nặng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, người tiêu dùng thu nhập thấp.
Theo các đại biểu, cần đánh giá giá toàn diện và cân nhắc kỹ lưỡng lộ trình khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng mới – nước giải khát có đường, chỉ bổ sung khi đã có đủ các bằng chứng, cơ sở khoa học, nghiên cứu, thực tiễn và đánh giá đầy đủ. Mặt khác, việc cân nhắc lộ trình và thuế suất hợp lý hơn sẽ giúp doanh nghiệp và thị trường thích nghi, điều chỉnh.
Với mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025 và hai con số giai đoạn 2026–2030, Việt Nam đang rất cần chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi. Việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường – một mặt hàng mới – cần được đánh giá đa chiều, toàn diện và khoa học; không nên vội vàng áp dụng chính sách khi chưa xác định rõ mối quan hệ nhân quả giữa tiêu dùng nước giải khát có đường và tình trạng sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là khi hiệu quả của công cụ thuế này vẫn còn nhiều tranh cãi trên thế giới.
Nợ thuế hơn 42,3 tỷ đồng, Kết nối đầu tư Việt bị cưỡng chế
Mỹ chốt thuế đối ứng: Nhận diện những nhóm ngành dễ bị tổn thương?
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, các ngành như đồ gỗ nội thất, thủy sản (tôm, cá tra), nhựa gia dụng, xe đạp và thiết bị công nghiệp nhẹ sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn.
Hộ kinh doanh không sợ bỏ thuế khoán, lo gánh nặng hóa đơn và chứng từ
(VNF) - Khảo sát mới nhất của VCCI cho thấy việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025 đang tạo ra nhiều áp lực cho hộ kinh doanh nhỏ. Kết quả khảo sát cho thấy thiếu kiến thức/kỹ năng công nghệ là thách thức lớn nhất, chiếm tỷ lệ cao nhất là 37%.
Lợi thế cảng biển và công nghiệp, Hải Phòng vững top 4 quy mô kinh tế
(VNF) - Sự hợp nhất Hải Phòng và Hải Dương đang tạo ra một động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế của cả vùng, đặc biệt là sự kết nối cảng biển với công nghiệp, định hình một trục kinh tế mới, tối ưu hóa lợi thế từ sản xuất đến xuất khẩu.
‘Chính sách, pháp luật về đất đai chưa phù hợp với chính quyền địa phương 2 cấp'
(VNF) - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng bên cạnh kết quả đạt được, chính sách, pháp luật về đất đai vẫn còn một số hạn chế, bất cập; chưa phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
Bán hàng hiệu online doanh thu 834 tỷ đồng, bị tạm giữ vì trốn thuế 12,5 tỷ
(VNF) - Nguyễn Thị Thu Hường bán hàng hiệu online doanh thu hơn 834 tỷ đồng nhưng trốn thuế 12,5 tỷ đồng nên bị cảnh sát tạm giữ để điều tra.
Phó Chủ tịch tỉnh Thanh Hóa Lê Đức Giang bị khởi tố
(VNF) - Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa.
Đề xuất doanh nghiệp Nhà nước được quyết dự án dưới 5.000 tỷ
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất phân cấp mạnh hơn cho doanh nghiệp Nhà nước trong việc sử dụng nguồn vốn nội tại, được quyết định mức đầu tư dự án dưới 5.000 tỷ đồng.
Chính sách cung tiền và điều chỉnh tỷ giá nới lỏng gây áp lực lên lạm phát
(VNF) - Các chuyên gia dự báo, chính sách cung tiền và điều chỉnh tỷ giá trong nửa đầu năm đã nới lỏng khá mạnh, có thể gây áp lực lạm phát trong những tháng cuối năm.
Vừa xin làm sân bay quốc tế, Xuân Trường tiếp tục xin mở rộng cao tốc Bắc - Nam
(VNF) - Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường đề xuất đầu tư mở rộng một số đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam theo phương thức PPP với tổng chiều dài 415km, tổng mức đầu tư 59.632 tỷ đồng.
Vụ án ông Trịnh Văn Quyết: Gần 2.500 tỷ đồng chuẩn bị trả lại cho nhà đầu tư
(VNF) - Từ 15/7, hàng nghìn nhà đầu tư FLC sẽ bắt đầu được hoàn tiền, sau khi Trịnh Văn Quyết nộp đủ gần 2.500 tỷ đồng để khắc phục hậu quả.
Phát hiện kho hàng hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu, chuyên bán qua TikTok
(VNF) - Lực lượng quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Quảng Ninh vừa phát hiện một kho hàng chứa đến hơn 47.000 sản phẩm vi phạm, vận hành bằng phần mềm nước ngoài, liên kết với hàng trăm tài khoản TikTok và nguồn hàng từ Trung Quốc.
'Cốt lõi công tác bầu cử là thực hiện công tác nhân sự chặt chẽ, khách quan'
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, cốt lõi của công tác bầu cử vẫn là thực hiện công tác nhân sự chặt chẽ, khách quan, đúng tiêu chuẩn, bảo đảm cơ cấu, tỷ lệ đại diện hợp lý.
Thủ tướng: 'Khởi công GPMB đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vào ngày 19/8'
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu đồng loạt tổ chức khởi công các dự án giải phóng mặt bằng (GPMB) cho các dự án đường sắt, trong đó có dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam vào 19/8/2025.
'Siết chặt quy tắc xuất xứ hàng hóa, cơ hội lớn đang mở ra với Việt Nam'
(VNF) - Ông Nguyễn Xuân Phú, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sunhouse cho rằng, trong bối cảnh dịch chuyển của chuỗi cung ứng toàn cầu và các chính sách siết chặt quy tắc xuất xứ hàng hóa, cơ hội lớn đang mở ra với Việt Nam là rất lớn.
'Trùm buôn siêu xe' Phan Công Khanh bị truy tố vì liên quan 3 vụ chiếm đoạt tài sản
(VNF) - Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) TP.HCM đã ban hành cáo trạng truy tố Phan Công Khanh (từng được biết đến là Khanh Supper, cư trú tại Bến Tre trước đây) về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Quảng Ngãi dẫn đầu cả nước về tăng trưởng GRDP trong 6 tháng đầu năm 2025
(VNF) - Quảng Ngãi nổi lên là điểm sáng khi dẫn đầu cả nước về mức tăng trưởng GRDP trong 6 tháng đầu năm 2025 với mức tăng trưởng 11,51%.
Quảng cáo Xtraman 'một viên bằng 10 cân hàu': Ai sẽ phải trả giá?
(VNF) - Xtraman được tung hô như thuốc chữa bệnh với lời quảng bá “một viên bằng 10 cân hàu”, “khỏe như thanh niên 30”, bất chấp chỉ là thực phẩm chức năng. Doanh nghiệp, nghệ sĩ sẽ trả giá thế nào khi luật đã rõ nhưng vẫn phớt lờ?
TP.HCM: Nhà đầu tư tìm quỹ đất lập trung tâm dữ liệu lớn và siêu lớn
(VNF) - Giám đốc Sở Khoa học - Công nghệ TP. HCM, ông Lâm Đình Thắng, nhiều nhà đầu tư đang tìm kiếm các khu đất để xây dựng trung tâm dữ liệu lớn và siêu lớn.
Giám đốc doanh nghiệp và nhiều cựu lãnh đạo tại Bộ Y tế bị khởi tố
(VNF) - Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản công gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2.
Xuất hiện thủ đoạn lừa đảo cài ứng dụng VNeID giả sau sáp nhập tỉnh thành
(VNF) - Lợi dụng việc sắp xếp đơn vị hành chính, các đối tượng lừa đảo mạo danh các cơ quan quản lý nhà nước gọi điện hướng dẫn người dân truy cập đường dẫn hoặc cài đặt ứng dụng VNeID giả mạo có chứa mã độc.
Vụ Công ty C.P. Việt Nam bị tố bán heo bệnh: Điều tra động cơ phát tán vụ việc
(VNF) - Liên quan vụ việc liên quan Công ty cổ phần C.P. Việt Nam, Cục C05 đang tiếp tục theo dõi, kết hợp chặt chẽ với công an các địa phương trong việc làm rõ động cơ, mục đích việc phát tán hình ảnh.
Bắt hai cựu Tổng Giám đốc bảo hiểm PJICO
(VNF) - Theo đó, ông Đào Nam Hải và bà Nguyễn Thị Hương Giang, cựu tổng giám đốc Công ty Bảo hiểm Petrolimex (PJICO), cùng nhiều người khác bị bắt với cáo buộc nhận hối lộ
Vụ Z Holding sản xuất sữa giả vào diện Ban Chỉ đạo Trung ương theo dõi, chỉ đạo
(VNF) - Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thống nhất đưa 4 vụ án và 2 vụ việc vào diện theo dõi, chỉ đạo, trong đó có vụ Z Holding sản xuất sữa giả.
Khởi tố 5 bị can liên quan dự án Bệnh viện Việt Đức, Bạch Mai cơ sở 2
(VNF) - Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố 5 bị can liên quan đến dự án Bệnh viện Việt Đức, Bạch Mai cơ sở 2.
Tour du lịch thành ‘vỏ bọc’ cho hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ
(VNF) - Tại Đà Nẵng, một số điểm bán hàng “đóng cửa tầng một, bán hàng ở tầng hai” kết hợp dẫn tour trá hình để tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng.
Mỹ chốt thuế đối ứng: Nhận diện những nhóm ngành dễ bị tổn thương?
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, các ngành như đồ gỗ nội thất, thủy sản (tôm, cá tra), nhựa gia dụng, xe đạp và thiết bị công nghiệp nhẹ sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn.
Những tuyến đường có giá đất đắt đỏ nhất Đà Nẵng
(VNF) - Từ ngày 7/7, Đà Nẵng áp dụng bảng giá đất mới với mức tăng mạnh tại nhiều tuyến đường, trong đó cao nhất thuộc về đường Bạch Đằng với hơn 340 triệu đồng/m2.