Đề xuất truy thu thuế với tài sản, thu nhập kê khai không trung thực

Truy thu thuế có thể ở mức 45% giá trị tài sản

Ngày 5/3, Uỷ ban Tư pháp họp phiên toàn thể lần thứ tám, cho ý kiến về dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng (PCTN) sửa đổi

Báo cáo giải trình, tiếp thu dự thảo Luật PCTN sửa đổi, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, có nhiều ý kiến khác nhau về đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản thu nhập. Sau khi nghiên cứu, Chính phủ vẫn giữ nguyên phương án từng bước mở rộng đối tượng có nghĩa vụ kê khai. Tuy nhiên để đảm bảo tính khả thi, dự thảo luật đã được chỉnh lý về quy định đối tượng có nghĩa vụ kê khai.

Theo đó, đối tượng có nghĩa vụ kê khai gồm: các ĐBQH, HĐND các cấp; người ứng cử ĐBQH, HĐND; cán bộ, công chức; một số chức danh trong quân đội, công an, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhà nước hoặc cử giữ chức danh quản lý trong các doanh nghiệp có vốn Nhà nước.

Riêng đối với nhóm đối tượng là cán bộ, công chức khi lần đầu làm việc trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc khu vực Nhà nước thì việc kê khai chỉ nhằm hình thành cơ sở dữ liệu chung phục vụ cho công tác quản lý cán bộ như đang triển khai trên thực tế hiện nay khi kê khai hồ sơ cán bộ, công chức và không thuộc diện kiểm soát tài sản, thu nhập.

Về xử lý tài sản, thu nhập kê khai không trung thực, không kê khai; tài sản, thu nhập biến động mà không được giải trình một cách hợp lý cũng là vấn đề nhận được nhiều ý kiến từ ĐBQH. 

Theo ông Khái, qua tìm hiểu nghiên cứu từ nhiều nước trên thế giới, việc xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm không được giải trình một cách hợp lý được thực hiện từ các phương thức chính, bao gồm: xử lý thông qua bản án hình sự của Tòa án, thông qua trình tự tố tụng dân sự, thông qua xử phạt hành chính (tịch thu tài sản, thu nhập) hoặc công cụ về thuế (truy thu thuế thu nhập cá nhân).

Từ đó, Chính phủ đề xuất phương án xử lý thông qua việc truy thu thuế thu nhập cá nhân đối với tài sản, thu nhập kê khai không trung thực hoặc tài sản, thu nhập tăng thêm không được giải trình một cách hợp lý và coi đây như là khoản thu nhập vãng lai phát sinh mà người kê khai hoặc vợ/chồng, con chưa thành niên của người kê khai phải nộp theo quy định.

"Áp dụng tương tự pháp luật về thuế thu nhập cá nhân hiện hành thì mức thuế suất áp dụng để truy thu thuế có thể ở mức 45% giá trị tài sản, thu nhập kê khai không trung thực, không giải trình một cách hợp lý tại thời điểm xác minh", ông Khái cho hay.

Về nội dung này, Uỷ ban Tư pháp đề nghị cần phải nghiên cứu thật kỹ về chính sách thuế cho phù hợp, đặc biệt cần phải xem xem có bị "thuế chồng thuế" không.

Công khai bản kê khai tại nơi làm việc

Về kiểm soát tài sản, thu nhập đối với người thuộc diện Bộ Chính trị, Ban bí thư quản lý và người có nghĩa vụ kê khai khác trong cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng.

Qua thảo luận tại QH cho thấy, có nhiều ý kiến ĐBQH đề nghị không quy định trách nhiệm của các cơ quan Đảng trong kiểm soát tài sản, thu nhập của đối tượng thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý và người có nghĩa vụ kê khai khác trong các cơ quan Đảng, mọi trường hợp phải thực hiện theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến tán thành với quy định Đảng kiểm soát tài sản, thu nhập của một số đối tượng nhất định như dự luật.

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, dự luật chỉnh lý theo hướng không tách riêng quy định về cơ quan, đơn vị kiểm soát tài sản, thu nhập của nhóm đối tượng thuộc diện Bộ Chính trị, Ban bí thư quản lý và người có nghĩa vụ kê khai khác trong các cơ quan đảng mà áp dụng các quy định của luật PCTN như đối với cán bộ, công chức nói chung.

Về công khai bản kê khai tài sản thu nhập, nhiều ý kiến ĐBQH tán thành với phương án 1 là công khai bản kê khai tại nơi thường xuyên làm việc, công tác. Một số ý kiến đề nghị cần công khai them tại nơi người kê khai thường xuyên cư trú. Có ý kiến đề nghị không công khai bản kê khai tài sản, thu nhập mà được lưu giữ và bất kỳ ai có lý do chính đáng đều có quyền tiếp cận bản kê khai.

Bên cạnh đó cũng có ý kiến đề nghị quy định chặt chẽ, thận trọng về công khai bản kê khai tài sản, thu nhập để phù hợp với quy định Hiến pháp và bảo vệ quyền riêng tư của công dân. Chính phủ đề nghị giữ nguyên phương án 1.