Trong khi cơ quan quản lý nhìn nhận tiến độ thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp đang rất chậm đa phần do vướng mắc liên quan đến xác định giá trị đất, thì ý kiến từ phía doanh nghiệp còn chỉ ra nhiều vướng mắc khác.
Vướng vì giá trị vô hình
Quý I/2019 đã trôi qua, nhưng theo Bộ Tài chính, chỉ có một thương vụ thoái vốn nằm trong danh mục quy định tại Quyết định số 1232//2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Danh mục doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện thoái vốn giai đoạn 2017 - 2020. Trong khi đó, kế hoạch năm nay phải thoái vốn ở 62 doanh nghiệp, chưa kể 127 doanh nghiệp trễ hẹn thoái vốn trong năm 2018 cũng phải khẩn trương thoái vốn.
Ghi nhận Nghị định 32/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 91/2015/NĐ-CP về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp đã tháo gỡ nhiều vướng mắc, bất cập về cơ chế, nhưng ý kiến từ phía doanh nghiệp cho thấy, việc triển khai quy định mới đang phát sinh vướng mắc mới.
Qua thực tiễn tư vấn thoái vốn cho các doanh nghiệp, giám đốc khối dịch vụ ngân hàng đầu tư một công ty chứng khoán đang niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội cho biết, để bịt kẽ hở có nguy cơ làm thất thoát giá trị phần vốn nhà nước đưa ra thoái, Nghị định 32/2018/NĐ-CP bổ sung nội dung mới là khi xác định giá khởi điểm chuyển nhượng vốn, doanh nghiệp lựa chọn ký hợp đồng thuê tổ chức có chức năng thẩm định giá để xác định, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về thẩm định giá; xác định đầy đủ giá trị thực tế phần vốn của doanh nghiệp nhà nước đầu tư ra ngoài, bao gồm giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất giao có thu tiền sử dụng đất, quyền sử dụng đất nhận chuyển nhượng hợp pháp, quyền sử dụng đất thuê, giá trị các quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm giá trị văn hóa, lịch sử khác, nhãn hiệu, tên thương mại (nếu có) theo quy định của pháp luật… Thực tế triển khai quy định mới này đang bộc lộ vướng mắc.
Theo đó, việc định giá các yếu tố vô hình như giá trị văn hóa, lịch sử, nhãn hiệu… rất khó. Nếu những yếu tố này định giá cao, để đáp ứng yêu cầu đảm bảo an toàn cho lãnh đạo doanh nghiệp thoái vốn, thì nhà đầu tư chê không mua.
Còn định giá thấp, thu hút được nhà đầu tư tham gia đợt thoái vốn, nhưng bên bán vốn đối diện với việc bị truy trách nhiệm làm thất thoát tài sản nhà nước. Như thế nào được coi là một mức giá vừa phải đang là thách thức cho cả bên tư vấn, định giá lẫn cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước, lãnh đạo doanh nghiệp thoái vốn. Chính điều này khiến cho việc xác định giá trị văn hóa, lịch sử, nhãn hiệu… ở không ít doanh nghiệp đang rơi vào lúng túng, kéo dài, làm chậm tiến độ thoái vốn.
Để khắc phục vướng mắc trên, ý kiến từ phía doanh nghiệp, cũng như nhà đầu tư cho rằng, quy định pháp lý cần xác định rõ ràng cách thức định giá các giá trị văn hóa, lịch sử, nhãn hiệu… theo hướng hài hòa lợi ích của bên bán và bên mua, tránh tâm lý thà định giá cao, nhưng an toàn cho bên bán vốn, bất chấp thương vụ thoái vốn có thể rơi vào ế ẩm.
Đành rằng, khi thiết kế chính sách, nhà quản lý nhắm tới mục tiêu mang lại giá trị cao nhất cho nhà nước khi thoái vốn, nhưng đừng quên tiến độ cũng không kém phần quan trọng.
Thực tế thị trường cho thấy, nhà đầu tư chỉ chấp nhận giá cao khi hàng hóa có chất lượng, chứ hiện trạng doanh nghiệp kinh doanh khó khăn, triển vọng phát triển không mấy sáng sủa, mà cứng nhắc dựa vào giá trị lịch sử, văn hóa để đưa ra mức giá thoái vốn cao, thì tiến độ thoái vốn nhà nước sẽ tiếp tục rơi vào chậm trễ kéo dài do cung - cầu khó gặp nhau.
Khó mua vì cơ chế giá
Ý kiến từ đại diện một công ty chứng khoán còn cho rằng, một vướng mắc khác đang khiến cho các thương vụ thoái vốn chậm triển khai cũng liên quan đến quy định mới tại Nghị định 32/2018/NĐ-CP.
Đó là, khi xác định giá khởi điểm chuyển nhượng vốn tại công ty cổ phần đã niêm yết/đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán, phải đảm bảo xác định đầy đủ giá trị thực tế phần vốn của doanh nghiệp nhà nước đầu tư ra ngoài, bao gồm giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất giao có thu tiền sử dụng đất, quyền sử dụng đất nhận chuyển nhượng hợp pháp, quyền sử dụng đất thuê, giá trị các quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm giá trị văn hóa, lịch sử khác, nhãn hiệu, tên thương mại…
Trường hợp giá khởi điểm xác định theo quy định này thấp hơn giá tham chiếu bình quân của 30 ngày giao dịch liên tiếp trên thị trường chứng khoán trước ngày công bố thông tin thực hiện bán cổ phần chuyển nhượng vốn, thì lấy giá tham chiếu bình quân này làm giá khởi điểm chuyển nhượng vốn khi giao dịch trên hệ thống giao dịch của thị trường chứng khoán và giao dịch ngoài sàn giao dịch chứng khoán để chuyển nhượng vốn tại công ty cổ phần đã niêm yết…
Ý kiến từ doanh nghiệp cho rằng, với quy định trên, chẳng hạn giá khởi điểm chuyển nhượng vốn là 10.000 đồng/cổ phiếu, nhưng thị giá của cổ phiếu trên sàn chứng khoán là 15.000 đồng/cổ phiếu, thì nhà đầu tư phải mua phần vốn nhà nước thoái với giá 15.000 đồng/cổ phiếu.
Trong khi đó, nhiều cổ phiếu của các công ty hình thành từ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước trên sàn có thanh khoản rất thấp, lượng cổ phần tự do chuyển nhượng không đáng kể, nên giá trên sàn không phản ánh xác thực giá trị doanh nghiệp. Cơ chế giá này khiến doanh nghiệp bị làm khó và không phù hợp trên TTCK còn non trẻ và khập khễnh như TTCK Việt Nam.
Một rủi ro khác mà nhà đầu tư đang phải đối mặt trong trường hợp mức giá trên sàn chênh lệch cao so với giá khởi điểm là rơi vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Nếu không mua, nhà đầu tư sẽ bị mất tiền đặt cọc (giá trị không nhỏ nếu lượng cổ phần đăng ký mua lớn), còn nếu mua thì phải chịu mức giá cao. Sự bất cập của cơ chế giá này khiến nhà đầu tư không mặn mà tham gia các đợt thoái vốn.
Trước những ý kiến này, đại diện Bộ Tài chính cho biết, trong quý I/2019, Bộ đã rà soát các vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai Nghị định 32/2018/NĐ-CP, để sớm trình Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ phương án xử lý. Bộ Tài chính cũng đang rà soát, để tổng kết và đề xuất việc sửa đổi Luật Quản lý sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất - kinh doanh tại doanh nghiệp, nhằm vừa tạo sự thông thoáng, vừa đảm bảo sự đồng bộ trong tháo gỡ các vướng mắc cho thúc đẩy tiến trình thoái vốn.
(VNF) - Theo đại diện FiinRatings, sự hợp tác với S&P Global Ratings góp phần thúc đẩy thị trường vốn, giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng khả năng tiếp cận các dòng vốn chất lượng trong và ngoài nước.
Tập đoàn Berjaya đã từng bán 2 dự án 930 triệu USD và 3,5 tỷ USD cho Vinhomes, bán toàn bộ vốn góp tại khách sạn InterContinental Hanoi Westlake và dự án Long Beach Resort Phú Quốc.
(VNF) - Sự cẩn trọng trong các khâu đánh giá năng lực tài chính, khả năng vận hành và niềm tin vào đối tác trong các thương vụ M&A rất quan trọng nhằm hạn chế các rủi ro phát sinh trong quá trình hợp tác sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ thương vụ.
(VNF) - LPBank đăng ký thực hiện toàn bộ quyền mua tại đợt chào bán tăng vốn điều lệ lên 3.888 tỷ đồng của Chứng khoán LPBank với số tiền dự chi đạt hơn 200 tỷ đồng.
(VNF) - Sau nhiều năm “đắp chiếu”, dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (tại xã Hải An, huyện Hải Lăng - thuộc Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị) chính thức được khởi công trở lại. Đáng chú ý, công ty này có sự tham gia đầu tư, góp vốn của SAM Holdings với tỉ lệ sở hữu 36%.
(VNF) - Năm Bảy Bảy đã chấp thuận Công ty TNHH MTV Khu Bắc Thủ Thiêm nhận chuyển nhượng hợp đồng hợp tác đầu tư từ Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP. HCM (CII) tại Khu dân cư Sơn Tịnh – Quảng Ngãi.
(VNF) - Theo dự báo của BVSC, việc hoàn tất thương vụ bán vốn của BIDV có thể kéo dài đến năm 2025 trong bối cảnh các nhà đầu tư nước ngoài thu hẹp khẩu vị rủi ro, chưa mở rộng đầu tư vào Việt Nam.
(VNF) - Ngân hàng MB đã thành công trong việc chào bán 73 triệu cổ phiếu riêng lẻ với giá 15.959 đồng/cp cho 2 nhà đầu tư là Viettel và SCIC, nâng vốn điều lệ từ 52.141 tỷ đồng lên 52.871 tỷ đồng.
(VNF) - Sau giao dịch, Vingroup sẽ thay mặt Vincom Retail quản lý hoạt động của các trung tâm thương mại, quyền lợi của các khách thuê, chủ gian hàng tại các trung tâm thương mại vẫn được đảm bảo như đã cam kết.
(VNF) - Sau nhiều năm "đắp chiếu", dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (tại xã Hải An, huyện Hải Lăng - thuộc Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị) có tổng mức đầu tư khoảng 14.234 tỷ đồng sẽ tái khởi động lại vào 25/3/2024.
(VNF) - SNZ cho biết sẽ thực hiện rót thêm vốn vào SZC trước sau đó thực hiện thoái vốn theo lộ trình của đề án cơ cấu lại doanh nghiệp giai đoạn 2021-2025 đã được phê duyệt trước đó.
(VNF) - Công ty cổ phần Đầu tư thương mại và công nghệ Minh Quang cùng với Tập đoàn Hoa Điện (Trung Quốc) đang đề xuất đầu tư gần 2,4 USD làm dự án hydro xanh kết hợp nhà máy điện mặt trời tại Quảng Trị.
(VNF) - Năm 2024, thị trường M&A sẽ tiếp tục sôi động. Các nhà đầu tư sẽ nhắm tới những DN có chiến lược đầu tư ổn định và lâu dài trong các ngành nông nghiệp và thực phẩm. Nhà đầu tư cũng muốn chốt thương vụ trong lĩnh vực có thể tận dụng được mức định giá rẻ như: bất động sản, xây dựng.
(VNF) - AG&P LNG - công ty hàng đầu về kho cảng và cơ sở hạ tầng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) hạ nguồn (một công ty con của Tập đoàn Nebula Energy) đã mua lại 49% cổ phần của kho cảng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Cái Mép tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
(VNF) - Theo Korea Herald, tập đoàn tài chính JB (JB Financial Group) của Hàn Quốc sẽ mua lại cổ phần thiểu số trong ứng dụng đầu tư bán lẻ Infina của Việt Nam, nhằm giúp chi nhánh chứng khoán của tập đoàn mở rộng cơ sở khách hàng.
(VNF) - VinaCapital Ventures, Quỹ đầu tư công nghệ của Tập đoàn VinaCapital vừa công bố đầu tư vào Quickom - nhà cung cấp dịch vụ hội thảo video trực tuyến có trụ sở tại Việt Nam. VinaCapital Ventures là nhà đầu tư chính dẫn đầu của vòng gọi vốn 1,5 triệu USD lần này.
(VNF) - Ngày 1/3, Công ty cổ phần FPT (HoSE: FPT) công bố mua 100% vốn của Next Advanced Communications NAC Co., Ltd. (NAC) - công ty dịch vụ công nghệ thông tin của Nhật Bản, đánh dấu thương vụ M&A đầu tiên tại xứ sở hoa Anh Đào.
(VNF) - Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa thông báo đăng ký làm đại lý đấu giá bán cổ phần của Công ty Cổ phần Sách Việt Nam (Savina, UPCoM: VNB) do Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) sở hữu.
(VNF) - Tập Đoàn Home Credit vừa chính thức công bố việc ký thỏa thuận khung có điều kiện để chuyển nhượng 100% phần vốn góp trong Công ty tài chính TNHH MTV Home Credit Việt Nam cho bên mua là The Siam Commercial Bank Public Company Limited.
(VNF) - Số vốn này sẽ được 1Long dùng vào việc phát triển công nghệ, xây dựng mối quan hệ đối tác với chuyên gia quản lý tài sản và tổ chức tài chính và mở rộng đội ngũ.
(VNF) - CTCP Hùng Vương - doanh nghiệp của "vua cá tra" một thời Dương Ngọc Minh - muốn thoái toàn bộ vốn tại loạt công ty con, để thanh toán, xử lý nhiều khoản nợ lên đến nghìn tỷ đồng.
(VNF) - Theo đại diện FiinRatings, sự hợp tác với S&P Global Ratings góp phần thúc đẩy thị trường vốn, giúp doanh nghiệp Việt Nam tăng khả năng tiếp cận các dòng vốn chất lượng trong và ngoài nước.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.