Thanh tra Bộ Tài chính vừa ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật về tài chính, kế toán và thuế tại Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội (Handico) và các doanh nghiệp có vốn đầu tư từ Handico.
6 doanh nghiệp bị thanh tra gồm: Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội, Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển nhà Hà Nội số 68, Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội, Công ty Cổ phần Tu tạo và phát triển nhà Hà Nội, Công ty TNHH MTV kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội, Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng phát triển đô thị Hà Nội.
Một trong những điểm đáng chú ý về quản lý vốn của nhóm công ty Handico là tình trạng chủ sở hữu chưa góp đủ vốn điều lệ như Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Cụ thể, theo kết luận thanh tra, có 2/6 công ty chưa tăng đủ vốn điều lệ, gồm: Công ty mẹ (vốn góp của chủ sở hữu nhỏ hơn vốn điều lệ tại thời điểm 31/12/2016 là 224 tỷ đồng) và Công ty TNHH MTV Kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội (vốn góp của chủ sở hữu nhỏ hơn vốn điều lệ tại thời điểm 31/12/2016 là 106 tỷ đồng)
Theo lý giải của Handico, 2 đơn vị trên đều là doanh nghiệp nhà nước nắm 100% vốn nên việc tăng vốn sẽ được chủ sở hữu thực hiện trong 3 năm, đồng thời nguồn vốn tăng được xác định từ nguồn lợi nhuận sau thuế. Do đó, việc tăng vốn còn phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của từng đơn vị.
Về kết quả sản xuất kinh doanh của từng đơn vị, kết luận thanh tra cho biết có 2 công ty do Công ty mẹ đầu tư vốn hoạt động sản xuất kinh doanh thua lỗ hoặc còn lỗ lũy kế nên chưa bảo toàn và phát triển vốn; có khả năng rủi ro về an toàn tài chính.
Cụ thể, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội số 68 có số lỗ lũy kế 49 tỷ đồng (tại ngày 31/12/2016) và Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội có số lỗ lũy kế 6,6 tỷ đồng.
Báo cáo tài chính của 6 doanh nghiệp được thanh tra tại thời điểm 31/12/2016 cho biết tổng nợ phải thu là 1.578 tỷ đồng. Trong đó, nợ phải thu ngắn hạn là 1.573 tỷ đồng, nợ phải thu dài hạn là 5,7 tỷ đồng.
Qua thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính nhận thấy cả 6 doanh nghiệp chưa thực hiện đối chiếu nợ phải thu đầy đủ. Số tiền nợ phải thu chưa thực hiện đối chiếu tại thời điểm 31/12/2016 là 1.157 tỷ đồng, chiếm 67,02% tổng nợ phải thu.
Có 5/6 doanh nghiệp có nợ phải thu quá hạn thanh toán với số tiền lên tới 241 tỷ đồng, chiếm 13,98% nợ phải thu. Cụ thể, Công ty mẹ có 3,7 tỷ đồng (chiếm 07% nợ phải thu), Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội số 68 có 32,7 tỷ đồng (chiếm 6%), Công ty TNHH MTV Kinh doanh Dịch vụ Nhà Hà Nội có 22,6 tỷ đồng (chiếm 4,2%), CÔng ty Cổ phần kinh doanh phát triển Nhà và Đô thị Hà Nội có 144 tỷ đồng (chiếm 26,5%) và Công ty Cổ phần Tu Tạo và Phát triển Nhà Hà Nội có 37,8 tỷ đồng (chiếm 7%).
Về nợ phải trả, kết luận thanh tra cũng chỉ ra cả 6 doanh nghiệp đều chưa đối chiếu đầy đủ công nợ phải trả. Số tiền chưa đối chiếu đầy đủ tại thời điểm 31/12/2016 là 1.143 tỷ đồng (chiếm 18% tổng nợ phải trả).
5/6 doanh nghiệp được thanh tra có nợ phải trả quá hạn với tổng số tiền là 41 tỷ đồng (chiếm 0,7% tổng nợ phải trả), gồm: Công ty mẹ 13,3 tỷ đồng (chiếm 3,3%), Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nhà Hà Nội số 68 19,7 tỷ đồng (chiếm 24%), Công ty TNHH MTV Kinh doanh Dịch vụ Nhà Hà Nội 4,9 tỷ đồng (chiếm 13,7%), Công ty Tu tạo và phát triển Nhà Hà Nội 2,5 tỷ đồng (chiếm 5,2%), Công ty Tư vấn Đầu tư và Xây dựng phát triển Đô thị Hà Nội 497 tỷ đồng (chiếm 17%).
Theo kết luận, tại ngày 31/12/2016, Công ty mẹ có 655 tỷ đồng đầu tư tài chính dài hạn vào 38 công ty, trong đó có 3 công ty con, 18 công ty ty liên doanh – liên kết và 17 công ty khác.
Trong số 18 công ty liên doanh – liên kết, có 4 đơn vị kinh doanh thua lỗ trong năm 2016 với số tiền 5,9 tỷ đồng, gồm: Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng phát triển nhà Hà Nội số 17 (lỗ 273 triệu đồng, lỗ lũy kế 838 triệu đồng), Công ty Cổ phần xây dựng và Kinh doanh phát triển nhà Hà Nội (lỗ 256 triệu đồng, lỗ lũy kế 1,4 tỷ đồng), Công ty Cổ phần xây dựng và Đầu tư Phát triển Nhà Hà Nội số 15 (lỗ 2,7 tỷ đồng, lỗ lũy kế 2,7 tỷ đồng).
Trong 17 công ty khác, có 2 đơn vị kinh doanh thua lỗ trong năm 2016 với số lỗ 235 tỷ đồng, số lỗ lũy kế đến 31/12/2016 là 1.431 tỷ đồng, gồm: Công ty Cổ phần kinh doanh và Xây dựng nhà (lỗ 10,3 tỷ đồng, lỗ lũy kế 10,3 tỷ đồng), Công ty tài chính cổ phần Handico (lỗ 224 tỷ đồng, lỗ lũy kế 1.40 tỷ đồng).
Kết luận thanh tra cho biết Công ty mẹ có một loạt dự án chậm tiến độ như dự án xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp tại các ô đất CT3, CT4, CT5 khu đô thị mới Kim Chung (xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội), dự án X2 Trần Phú.
Công y Cổ phần Tu tạo và Phát triển Nhà Hà Nội có dự án tòa nhà văn phòng kết hợp dịch vụ HH3 chậm tiến độ 6 năm. Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển Nhà và Đô thị Hà Nội có 9 dự án chậm tiến độ, trong đó dự án Bắc Đại Kim chậm tiến độ tới 12 năm, dự án khu đô thị mới Cầu Bươu chậm 8 năm.
Theo Kết luận thanh tra, có 2/6 doanh nghiệp hạch toán thiếu doanh thu và thu nhập số tiền 8,2 tỷ đồng, gồm: Công ty mẹ (hạch toán thiếu doanh thu sản xuất và doanh thu tài chính 4,7 tỷ đồng) và Công ty Cổ phần kinh doanh phát triển Nhà và Đô thị Hà Nội (hạch toán thiếu doanh thu hoạt động xây lắp 3,5 tỷ đồng).
Có 2/6 doanh nghiệp hạch toán tăng không đúng chi phí số tiền 3,9 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH MTV Kinh doanh dịch vụ Hà Nội (hạch toán tăng không đúng giá vốn 60 căn hộ tại dự án lô 3.10 No, Lê Văn Lương số tiền 648 triệu đồng) và Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội (hạch toán tăng không đúng chi phí 3,3 tỷ đồng).
Có 2/6 doanh nghiệp hạch toán thiếu chi phí 5,3 tỷ đồng, gồm: Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Nhà Hà Nội số 68 (hạch toán thiếu chi phí lãi vay trả Agribank 1,99 tỷ đồng) và Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội (hạch toán thiếu giá vốn xây lắp của giá trị khối lượng nghiệm thu lên phiếu thanh toán đợt 12 – 13 với Công ty Uyên Khang 3,3 tỷ đồng).
Có 3/6 công ty hạch toán thiếu lợi nhuận trước thuế năm 2016 với số tiền 4,7 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH MTV Kinh doanh dịch vụ nhà Hà Nội (648 triệu đồng), Công ty Cổ phần Kinh doanh phát triển nhà và đô thị Hà Nội (3,7 tỷ đồng), Công ty Tu tạo và phát triển nhà Hà Nội (379 triệu đồng).
Kết luận thanh tra cho biết số thuế còn phải nộp ngân sách nhà nước tại thời điểm 31/12/2016 của 6/6 doanh nghiệp được thanh tra là 60,4 tỷ đồng. Đến thời điểm thanh tra, số thuế đã nộp là 55,9 tỷ đồng, số chưa nộp là 8,4 tỷ đồng. Trong đó, Công ty mẹ chưa nộp 279 triệu đồng, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển nhà số 68 chưa nộp 8,1 tỷ đồng.
Kết quả thanh tra cũng cũng xác định 6/6 doanh nghiệp còn kê khai sai dẫn đến thiếu thuế phải nộp cho ngân sách nhà nước 16,8 tỷ đồng. Trong đó thuế VAT là 12,4 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp là 1,1 tỷ đồng, lợi nhuận còn lại nộp ngân sách là 3,2 tỷ đồng.
Với các nội dung như trên, Thanh tra Bộ Tài chính đã kiến nghị HĐTV, Tổng giám đốc Handico chỉ đạo các đơn vị thực hiện đối chiếu đầy đủ công nợ khi lập báo cáo tài chính, kiên quyết thu hồi các khoản nợ phải thu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, thực hiện đúng quy định trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi, dự phòng đầu tư tài chính.
Đồng thời, tiếp tục thực hiện việc thoái vốn đầu tư của Tổng công ty tại các doanh nghiệp theo kế hoạch UBND thành phố Hà Nội đã duyệt. Đối với các công ty là chủ đầu tư dự án, cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để giải quyết các vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ dự án.
Thanh tra Bộ Tài chính cũng yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện kê khai bổ sung thuế VAT đầu ra số tiền 12,4 tỷ đồng và chỉ đạo các đơn vị điều chỉnh hạch toán kế toán như kết luận đã nêu ra.
Ngoài ra, các doanh nghiệp thực hiện nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Tài chính số tiền 16,8 tỷ đồng để xử lý nộp vào ngân sách nhà nước. Trong đó, thuế thu nhập doanh nghiệp là 1,1 tỷ đồng, lợi nhuận còn lại sau thuế 3,2 tỷ đồng, thuế VAT 12,4 tỷ đồng.
