FTA Index: Kỳ vọng về chỉ số hội nhập thương mại cấp tỉnh thành

Để khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA), Bộ Công Thương cho biết, trong năm 2024, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các thành viên Tổ công tác ban hành bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các FTA (FTA Index) và các đơn vị có liên quan triển khai việc lựa chọn đơn vị thực hiện Đề án FTA Index dựa trên Bộ tiêu chí và điều kiện đã được Tổ công tác FTA Index thông qua năm 2023 theo đúng quy trình, thủ tục hiện hành.

Theo đó, trên cơ sở kết quả đấu thầu, vào tháng 9/2024, Trường Đại học Ngoại Thương (FTU) đã được chọn để thực hiện việc điều tra, tổng hợp, phân tích dữ liệu và xây dựng FTA Index tại các địa phương.

Để đảm bảo việc triển khai xây dựng FTA Index trong thời gian tới đạt được hiệu quả, toàn diện, xuyên suốt và đảm bảo đúng tiến độ, ngày 26/9/2024, Bộ Công Thương đã có công văn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, các Thành viên Tổ công tác liên Bộ về FTA Index các chuyên gia trong nước để lấy ý kiến về Phương án tổ chức điều tra, tổng hợp, phân tích dữ liệu và xây FTA Index tại các địa phương.

Trong thời gian tới, trên cơ sở ý kiến thống nhất của Tổ công tác liên Bộ về FTA Index và ý kiến của các tỉnh, thành phố và các chuyên gia, Bộ Công Thương sẽ gửi công văn đề nghị Tổng cục Thống kê thẩm định phương án điều tra nêu trên để Trường Đại học Ngoại thương có thể chính thức triển khai việc điều tra, tổng hợp, phân tích dữ liệu và xây dựng FTA Index tại các địa phương trong Quý IV năm 2024.

Dự kiến, đối tượng điều tra gồm 4.000 doanh nghiệp thuộc 63 tỉnh, thành phố có hoạt động xuất khẩu hàng hóa hoặc nhập khẩu hàng hóa, thuộc một số ngành kinh tế trực tiếp liên quan đến tận dụng các FTA.

Có 4 nội dung khảo sát, bao gồm: tiếp cận thông tin về các FTA; thực hiện quy định pháp luật, đánh giá các vướng mắc trong quá trình tuân thủ pháp luật thực hiện các FTA; việc triển khai các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội của các FTA; thực hiện các cam kết về phát triển bền vững.

Ông Ngô Chung Khanh, phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên cho biết, với tư duy tương tự như PCI thì FTA Index giúp các tỉnh quan tâm hơn, chú trọng nhiều hơn đến việc tận dụng hiệu quả các FTA và đó là những định hướng lớn mà Bộ Công Thương đã báo cáo Chính phủ.

Việc nghiên cứu triển khai xây dựng Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực thi các FTA của các địa phương đã được Bộ Công Thương đề xuất tại Báo cáo kết quả triển khai Hiệp định CPTPP của các bộ, ngành và địa phương năm 2019 tại công văn 696/BCT-ĐB ngày 5/2/2020.

Kể từ năm 2023 trở đi, việc điều tra để thu thập dữ liệu sơ cấp làm cơ sở để đánh giá và tính toán Bộ chỉ số FTA Index được tiến hành hàng năm. Trong đó, vào mỗi năm, Bộ Công Thương sẽ đánh giá, điều chỉnh các kết quả đã đạt được trong năm trước đó cùng với các phản hồi của các Bộ, ngành có liên quan, các địa phương, các chuyên gia đầu ngành thuộc các lĩnh vực để đưa ra và thí điểm những điều chỉnh cần thiết nhằm hoàn thiện hơn Bộ chỉ số này.