Tạo việc làm, cải thiện sinh kế, phát triển nông thôn
Tại hội thảo “Hiện trạng và đề xuất giải pháp giao khoán trong các công ty nông nghiệp” mới đây, ông Nguyễn Lâm Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội cho biết, sau hơn 30 năm thực hiện chính sách giao khoán, đến năm 2024, các công ty nông nghiệp đã thực hiện giao khoán gần 114.000 ha đất, tương đương khoảng 25,69% tổng diện tích đất nông nghiệp của các công ty đưa vào sử dụng. Việc giao khoán đã mang lại nhiều tác động tích cực như khắc phục tình trạng đất đai bị bỏ hoang, cải tạo lại các vườn cây đã xuống cấp từ những năm 1990, đồng thời huy động được nguồn lực xã hội đặc biệt là từ người dân địa phương cùng tham gia vào hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Hình thức này giúp Nhà nước đầu tư vốn, người dân đầu tư sức lao động và tài sản, qua đó nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài nguyên đất đai, vườn cây, cải thiện sinh kế cho người dân và góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Ông Nguyễn Văn Tiến - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam cho biết, hiện nay các công ty nông nghiệp đang áp dụng hai hình thức giao khoán chính: giao khoán đất nông nghiệp và giao khoán vườn cây.
Tính đến năm 2024, cả nước có 121 công ty nông nghiệp được nhà nước giao, cho thuê tổng cộng 478.039 ha đất. Tùy theo đặc điểm từng địa phương, điều kiện cụ thể của từng đơn vị và khả năng của bên nhận khoán, các công ty đã linh hoạt áp dụng nhiều mô hình tổ chức sản xuất khác nhau.
Thực tiễn cho thấy, công tác khoán đã tạo ra nhiều việc làm ổn định, nâng cao thu nhập và góp phần xây dựng nông thôn mới.
Kết quả khảo sát và phỏng vấn tại 4 tỉnh cho thấy, tổng thu nhập bình quân của mỗi hộ nhận khoán đạt khoảng 299,06 triệu đồng/năm. Trong đó, thu nhập từ phần đất được khoán của các công ty nông nghiệp chiếm 192,09 triệu đồng, thu nhập từ nông nghiệp khác là 85,17 triệu đồng và thu nhập từ ngành nghề khác là 21,8 triệu đồng/năm.
Rủi ro pháp lý và quản lý lỏng lẻo trong giao khoán đất nông nghiệp
Tuy nhiên, theo các đại biểu, công tác khoán vẫn còn tồn tại nhiều bất cập. Một trong những khó khăn lớn là hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến giao khoán đã qua nhiều lần thay đổi, dẫn đến sự thiếu nhất quán, khiến cả bên giao và bên nhận khoán lúng túng trong việc thiết lập và thực hiện hợp đồng, đặc biệt là trong các trường hợp chuyển tiếp, gia hạn hoặc ký lại hợp đồng.
Tình trạng “khoán trắng” tức khoán nhưng không gắn với trách nhiệm đầu tư vẫn còn tồn tại ở nhiều công ty nông nghiệp. Một số nơi dù có khoán nhưng mức đầu tư quá thấp, không bảo đảm hiệu quả sản xuất, thậm chí buông lỏng quản lý, làm giảm hiệu quả sử dụng đất và phát sinh các hệ lụy xã hội.
Theo ông Nguyễn Lâm Thành, giao khoán đã có tác động tích cực trong việc huy động người dân vào chuỗi sản xuất nông nghiệp, song sau nhiều giai đoạn triển khai với các cơ chế khác nhau, mô hình này cũng bộc lộ những điểm nghẽn cần sớm tháo gỡ. Hiện nay, nhiều hợp đồng khoán chưa đáp ứng được yêu cầu trong bối cảnh tái cơ cấu, sắp xếp và đổi mới hoạt động của các công ty nông nghiệp một mục tiêu trọng điểm theo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.
Thực tế cho thấy, các quy định hiện hành như Nghị định 01/CP (1995) hay Nghị định 135/2005/NĐ-CP cho phép hộ nhận khoán được làm lán trại, chuồng trại, giếng nước, sân phơi để phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều hộ đã tự ý mở rộng quy mô sử dụng đất, thậm chí xây dựng nhà ở, công trình dịch vụ kiên cố, chuyển nhượng hợp đồng hoặc tự ý mua bán quyền sử dụng đất trái phép. Tình trạng này diễn ra phổ biến, nhất là tại các khu vực ven quốc lộ, gần khu công nghiệp nơi giá trị đất đai tăng cao, khiến công tác quản lý gặp rất nhiều khó khăn.
Tổng công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe) cũng phản ánh, hiện các công ty nông nghiệp phải tự tổ chức thực hiện giao khoán mà không có sự hỗ trợ đồng bộ từ cơ quan nhà nước. Năng lực chuyên môn của cán bộ đo đạc, lập hồ sơ còn hạn chế. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương ở một số nơi chưa phối hợp hiệu quả trong việc giải quyết tranh chấp đất đai, xử lý xây dựng trái phép. Công tác đánh giá tài sản trên đất khi thanh lý hợp đồng khoán cũng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt ở những khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số.
Từ góc độ chính sách, TS. Hà Công Tuấn - Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đề xuất, các chính sách phải quan tâm đến người dân là đối tượng trực tiếp bị ảnh hưởng sau quá trình sắp xếp đổi mới. Phải bảo đảm đời sống, nâng cao thu nhập và không để ai bị bỏ lại phía sau.
Ông Tuấn cũng nhấn mạnh, sau khi sắp xếp chính quyền hai cấp, cần kiên quyết thực hiện Kết luận số 103-KL/TW ngày 2/12/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 12/3/2014 về sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động các công ty nông, lâm nghiệp. Những công ty không đạt được mục tiêu cần được xem xét giải thể hoặc chuyển đổi mô hình theo đúng pháp luật và quy hoạch, đồng thời nghiên cứu chuyển đổi từ mô hình khoán sang mô hình cổ phần hóa – biến người nhận khoán trở thành cổ đông, người lao động trong chính công ty nông nghiệp.
Từ góc nhìn quốc tế, TS. Tô Xuân Phúc - Giám đốc Forest Trends cảnh báo rằng các thị trường xuất khẩu nông lâm sản lớn đang ngày càng đòi hỏi cao về tính minh bạch và bền vững. Gần đây nhất là Quy định chống phá rừng của Liên minh châu Âu (EUDR), yêu cầu hàng hóa phải chứng minh được tính hợp pháp, không gây mất rừng và có chuỗi cung ứng truy xuất rõ ràng. Trong khi đó, các diện tích khoán vẫn còn tồn tại những vấn đề pháp lý cần giải quyết triệt để.
TS. Phúc cũng cho rằng nếu thiết kế hiệu quả, thị trường tín chỉ carbon rừng có thể trở thành một nguồn lực tài chính đặc biệt từ trong nước, bao gồm cả cơ chế bắt buộc và tự nguyện. Các diện tích đất nông, lâm nghiệp trong đó có đất khoán hoàn toàn có tiềm năng đem lại nguồn thu từ trồng, chăm sóc, bảo vệ và làm giàu rừng. Tuy nhiên, quyền lợi từ tín chỉ carbon cần được xác định rõ, bao gồm cả phần quyền phát thải nằm trong diện tích khoán.
“Cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu nông lâm sản và thị trường tín chỉ carbon chỉ có thể trở thành hiện thực nếu các tồn tại trong khâu sử dụng đất đặc biệt trong các hình thức khoán được giải quyết triệt để,” ông Tô Xuân Phúc nhấn mạnh.
Tags:
(VNF) - Sau khi khởi tố, cơ quan điều tra đang phối hợp cơ quan chuyên môn giám định các sản phẩm của Mailisa còn vợ chồng chuỗi thẩm mỹ viện này cũng đã giao nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - Mô hình "nâng cao nhận thức - chuyển đổi thói quen - ứng dụng số” không chỉ giúp hơn 200 hộ nông dân Tây Nguyên cải thiện kỹ thuật sản xuất, tăng thu nhập và tiếp cận thị trường quốc tế, mà còn trở thành điểm sáng về trao quyền kinh tế cho phụ nữ và người dân tộc thiểu số.
(VNF) - Theo TS Lê Duy Bình, dù duy trì được ổn định vĩ mô và nhiều động lực tăng trưởng mới đã manh nha hình thành song kinh tế Việt Nam vẫn cần tăng tốc chuyển đổi mô hình, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng để tạo nền tảng vững chắc cho mục tiêu tăng trưởng cao, bền vững trong giai đoạn tới.
(VNF) - Sau một ngày thi đấu sôi nổi, Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khép lại thành công vào tối 13/12 tại sân bóng Nguyên Dương (Hà Nội). Giải đấu tiếp tục khẳng định vị thế là sân chơi thể thao truyền thống, giàu ý nghĩa dành riêng cho cộng đồng những người làm báo đang công tác tại Hà Nội và các tỉnh, thành.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 3 người liên quan Công ty TNHH Thương mại vàng bạc Kim Chung để điều tra về hành vi "Trốn thuế".
(VNF) - Chủ tiệm vàng Kim Chung bị khởi tố trốn thuế hàng nghìn tỷ; “nữ đại gia” Phạm Mỹ Hạnh lừa đảo góp vốn trồng sâm Ngọc Linh, chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng; đồng thời, Chủ tịch Công ty Công nghệ NhoNho đang bị truy nã đặc biệt.
(VNF) - Sáng 13/12, tại sân bóng Nguyên Dương (phường Đại Mỗ, TP. Hà Nội), Giải bóng đá Báo chí các tỉnh thành lần thứ XI – năm 2025 đã chính thức khai mạc trong không khí sôi nổi, đoàn kết của những người làm báo, bất chấp điều kiện thời tiết mưa lạnh đặc trưng của mùa đông Hà Nội.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương nhận định hệ thống ngân hàng không thể mở rộng mãi, việc tăng cung tín dụng quá mức cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số nhưng lạm phát cao thì con số tăng trưởng đó sẽ không còn nhiều ý nghĩa.
(VNF) - Ngày 12/12, TAND TP. HCM đã tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC) và các đồng phạm trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
(VNF) - Trường hợp phát hiện vi phạm, không đúng đối tượng, không đảm bảo điều kiện về thu nhập, nhà ở xã hội sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật; nếu đã thực hiện mua - bán sẽ bị thu hồi căn hộ.
(VNF) - Bộ Công an quyết định truy nã đặc biệt nguy hiểm đối với bị can Hoàng Bá Nghị, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Công nghệ NhoNho.
(VNF) - Bộ Công Thương phối hợp với Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết Dự án Chính sách thương mại và Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ (Dự án SwissTrade).
(VNF) - Nhằm tăng tốc chuyển đổi số và hình thành năng lực làm việc với AI trong toàn hệ thống, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo – Phú Mỹ) đã triển khai chương trình đào tạo AI chuyên sâu theo từng nghiệp vụ, với sự tham gia toàn thể các phòng ban tại Tổng công ty và Nhà máy Đạm Phú Mỹ. Khác với đào tạo kỹ năng thông thường, chương trình hướng tới thay đổi tư duy, chuẩn hóa quy trình và đưa AI vào các tác vụ thực tế ngay trong từng khốinghiệp vụ.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu bảo đảm đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình theo quy định để tổ chức khai thác thương mại cảng hàng không quốc tế Long Thành vào đầu năm 2026.
(VNF) - Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất của CT Group về dự án đường sắt TP. HCM - Cần Thơ - Cà Mau và hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện theo quy định pháp luật.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết kỳ họp thứ 10 đã hoàn thành toàn bộ chương trình, thông qua 51 luật và 39 nghị quyết quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.
(VNF) - 174 cán bộ diện Trung ương quản lý bị xử lý kỷ luật trong nhiệm kỳ vừa qua, trong đó xử lý hình sự 66 cán bộ, kể cả đương chức và nghỉ hưu.
(VNF) - Từ 1/7/2026, 38 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện sẽ không cần xin giấy phép, được chuyển sang hậu kiểm, nhằm thúc đẩy tự do kinh doanh.
(VNF) - Ở những bản làng miền Tây Nghệ An, việc nâng cao dân trí không chỉ là mở mang tri thức mà còn trực tiếp tạo ra cơ hội thoát nghèo bền vững. Từ lớp học đến công tác tuyên truyền, từ đào tạo nghề đến hỗ trợ kỹ thuật, tri thức đang mở ra con đường mới cho đồng bào dân tộc thiểu số.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo điều kiện cho Hà Nội triển khai các dự án lớn, mang tính cấp bách và chiến lược.
(VNF) - Quốc hội đã thông qua nghị quyết tạo điều kiện để tư nhân đầu tư điện hạt nhân mô đun nhỏ, đồng thời bổ sung nhiều cơ chế thuận lợi thúc đẩy điện gió ngoài khơi và các dự án năng lượng giai đoạn 2026-2030.
(VNF) - Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An, được bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2021-2026.
(VNF) - Cán bộ phải kê khai cung cấp, bổ sung thông tin liên quan và giải trình khi có biến động về tài sản, thu nhập trong năm có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên để phục vụ xác minh
(VNF) - Việc cấp giấy phép xây dựng toàn trình trực tuyến (online), dự kiến tối đa 7-10 ngày, giúp giảm 30% thời gian, chi phí so với hiện nay.
(VNF) - Đèo Cả vừa đề nghị UBND Hà Nội thẩm định chủ trương đầu tư Đại lộ cảnh quan sông Hồng, đồng thời kiến nghị chọn phương án hướng tuyến ngoài đê giúp giảm khoảng 25% chi phí GPMB và hạn chế tác động đến khu dân cư hiện hữu.
(VNF) - Sau khi khởi tố, cơ quan điều tra đang phối hợp cơ quan chuyên môn giám định các sản phẩm của Mailisa còn vợ chồng chuỗi thẩm mỹ viện này cũng đã giao nộp 300 tỷ đồng khắc phục hậu quả vụ án.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
