KTNN ‘vạch’ hàng loạt sai phạm về sử dụng đất tại Vinachem, Vinataba và Vinafood 2

Theo Kiểm toán Nhà nước (KTNN), cho tới hết năm 2016, về cơ bản các doanh nghiệp đã tiến hành kê khai hiện trạng và thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng các khu đất, song vẫn còn một số tồn tại.

Cụ thể, cơ quan này cho biết hầu hết các đơn vị có hoạt động chuyển đổi mục đích sử dụng đất đều không tự triển khai dự án gắn với quyền sử dụng đất mà góp vốn với các đối tác bên ngoài, sau đó thoái vốn hoặc cam kết thoái vốn để chuyển giao đất cho đối tác không thông qua đấu giá.

“Công tác lựa chọn nhà đầu tư hợp tác, góp vốn đều theo hình thức chỉ định, không có tiêu chí, chào giá công khai, minh bạch nên làm giảm sự cạnh tranh và tiềm ẩn rủi ro trong việc chọn nhà đầu tư không đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện dự án”, Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ.

Điển hình như Vinafood 2 chủ yếu chỉ định cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nguyễn Kim làm đối tác liên doanh, liên kết các dự án như: khu đất số 132 Bến Vân Đồn (diện tích 7.886 m2), khu đất số 561 Kinh Dương Vương (diện tích 56.443 m2).

Tuy nhiên, tất cả các dự án chỉ định nhà đầu tư cho Công ty này đều không được thực hiện mà đang dừng hoặc đã chuyển nhượng cho nhà đầu tư khác (dự án tại số 132 Bến Vân Đồn đã chuyển nhượng cho Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt; dự án tại số 561 Kinh Dương Vương đã chuyển chủ đầu tư từ ngày 25/11/2014 đến nay chưa triển khai).

Cũng theo Kiểm toán Nhà nước, việc xác định giá trị lợi thế quyền thuê đất theo phương thức tự thực hiện dựa trên đàm phán, thỏa thuận giữa các bên, một số trường hợp có thuê các đơn vị tư vấn thẩm định giá nhưng chưa có đầy đủ cơ sở về tính hợp lý của định giá nên dễ dẫn đến thất thoát tài sản nhà nước.

Bên cạnh đó, một số đơn vị hợp tác, liên doanh, góp vốn thành lập pháp nhân mới, sau đó chuyển mục đích sử dụng đất cho các đối tượng không thuộc doanh nghiệp nhà nước và không thuộc đối tượng phải di dời do ô nhiễm môi trường nhưng không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Một số đơn vị góp vốn hoặc chậm thoái vốn trong lĩnh vực bất động sản không đúng quy định như Công ty mẹ -Vinataba và Vinataba Thăng Long thuộc Vinataba; Công ty Cổ phần Bột giặt Lix, Công ty Cổ phần Cao su Sao Vàng, Công ty Cổ phần Pin ắc quy Miền Nam, Công ty Cổ phần Xà phòng Hà Nội thuộc Vinachem; Công ty mẹ - Vinafood 2 và Công ty Lương thực TP. HCM thuộc Vinafood 2.

Cơ quan này cũng cho biết các đơn vị này bàn giao đất cho pháp nhân mới khi chưa có quyết định của cấp có thẩm quyền; chuyển đổi chủ đầu tư dự án cho nhà đầu tư khác đối với các cơ sở nhà, đất do Trung ương quản lý khi chưa được Bộ Tài chính, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận.

Đáng chú ý, Vinafood 2 có 6/7 khu đất (đã có quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất) không sử dụng trong 12 tháng liền kề nhưng chưa được UBND TP. HCM thu hồi đất theo quy định tại Khoản 3, Điều 1, Quyết định số 140/QĐ-TTg ngày 21/10/2008.

Cụ thể như khu đất tại số 270-277 Trần Văn Kiểu hợp khối với khu đất số 445 - 449 Gia Phú, phường 3, quận 6; số 561 Kinh Dương Vương, phường An Lạc, quận Bình Tân; số 132 Bến Vân Đồn, phường 6, quận 4; số 400 Nguyễn Duy, phường 9, quận 8; số 1610 Võ Văn Kiệt (số cũ 406 Trần Văn Kiểu), phường 7, quận 6; số 1458 Hoài Thanh, phường 14, quận 8, TP. HCM.

Ngoài ra, Vinafood 2 còn thoái toàn bộ vốn đã góp bằng giá trị tài sản trên đất và giá trị thương quyền thuê đất nhưng vẫn đứng tên hợp đồng thuê đất tại khu đất số 561 đường Kinh Dương Vương, phường An Lạc, quận Bình Tân; khu đất số 161 Trần Huy Liệu, phường 8, quận Phú Nhuận, TP. HCM.