Hiện tượng này gợi nhớ làn sóng bùng nổ lợi nhuận các ngân hàng cách đây gần 1 thập kỷ, trước khi “cơn bão” nợ xấu càn quét. Soi vào báo cáo 6 tháng của các ngân hàng có những điểm đáng lưu ý khi các khoản lãi, phí phải thu, hay còn gọi là lãi dự thu, tăng lên và nợ xấu cũng đang tăng lên.
Tại Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), lãi dự thu tính đến 30/6/2022 tăng 28% lên gần 2.484 tỷ đồng. Lãi dự thu tại Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) cũng tăng từ mức 769 tỷ đồng hồi đầu năm lên 942,5 tỷ đồng, tương ứng 22,5%. Tại Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank) lãi dự thu tăng tới 34% lên gần 3.765 tỷ đồng. Lãi dự thu tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế (VIB) tăng từ 1.856 tỷ đồng lên 2.104 tỷ đồng, tương ứng 13%.
Tại các ngân hàng lớn như Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) lãi dự thu tăng 16% lên 10.997 tỷ đồng. Tại Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB) lãi dự thu cũng tăng 17% từ 3.962 tỷ đồng hồi đầu năm lên 5.533 tỷ đồng.
Trong các ngân hàng dẫn đầu về lợi nhuận 6 tháng đều có lãi dự thu tăng. Cụ thể, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) là 39,1%, ở Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) là 22,2%
Ngân hàng chỉ được dự thu với khoản lãi sinh ra từ các khoản nợ đủ tiêu chuẩn (nợ nhóm 1). Tại các ngân hàng, nợ đủ tiêu chuẩn thường chiếm tỷ lệ lớn nhất trên tổng dư nợ (với các ngân hàng có tỷ lệ nợ nhóm 1 cao thường trên 97%, với các ngân hàng thấp hơn cũng trên dưới 90%) nên khoản lãi dự thu đươc tính vào lợi nhuận lên đến nghìn tỷ cũng là dễ hiểu.
Bản chất, lãi dự thu là khoản lãi ngân hàng dự kiến thu được trong tương lai. Ngân hàng chưa thu được tiền nhưng khoản này vẫn được ghi nhận vào báo cáo thu nhập và lợi nhuận. Như vậy, dù chưa có tiền thực nhưng đây là khoản lợi nhuận được tính để nộp thuế và căn cứ để chia cổ tức.
Tuy nhiên, rủi ro sẽ xảy ra khi các khoản lãi dự thu không thể thu hồi thì các tính toán lợi nhuận, cổ tức sẽ phải thay đổi. Thậm chí, nếu nợ đủ tiêu chuẩn bị chuyển thành nợ xấu, ngân hàng khi đó phải tăng trích lập dự phòng thay vì tính lãi như trước đó. Thực tế năm 2022, điều này có thế xảy ra khi các ngân hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19, song đến 30/6 chính sách này sẽ hết hiệu lực. Khi đó, lãi dự thu có tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu.
TS Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, chỉ ra rằng, lãi dự thu đôi khi “thổi phồng” lợi nhuận. Trong một số trường hợp, lãi dự thu không đơn thuần là các khoản dự tính thu được trong tương lai mà còn là nợ xấu tiềm ẩn. Với những ngân hàng báo lãi hàng nghìn tỷ đồng nhưng lãi dự thu lại chiếm tỷ lệ lớn trên tổng lợi nhuận thì kết quả kinh doanh chưa thực chất.
Báo cáo tài chính quý II của Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB) gây chú ý khi tỷ lệ nợ xấu vọt lên 11%. Tính đến hết quý II, nợ dưới tiêu chuẩn (quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày) của NCB tăng 90% từ 600 tỷ đồng lên 1.144 tỷ đồng. Nợ nghi ngờ (chậm trả 3 tháng đến dưới 1 năm) gấp 15 lần so với đầu năm, từ mức 180 tỷ đồng lên 2.626 tỷ đồng. Nợ có khả năng mất vốn (quá hạn trên 1 năm) cũng tăng hơn 140% và lên 1.130 tỷ đồng.
Báo cáo quý II của Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex (PGBank) cho thấy chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng tới hơn 2 lần so với cùng kỳ. Số dư nợ xấu nội bảng ở nhóm 3 và nhóm 5 lại lần lượt tăng 5,2% và 3,3% so với thời điểm cuối năm 2021.
Tại ABBANK tính đến thời điểm cuối tháng 6/2022, số nợ xấu tuyệt đối là hơn 1.788 tỷ đồng, chiếm 1,64% tổng dư nợ và tăng 10,7% so với cùng kỳ.
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) cũng tiếp tục tăng tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ vay từ mức 3.65% lên 3.91%. Tổng nợ xấu của ngân hàng này là 2,196 tỷ đồng, tăng 19% so với đầu năm.
Với các ngân hàng lớn như Agribank, tổng nợ xấu nội bảng tính đến cuối tháng 6/2022 tăng tới 22,1%, lên 29.983 tỷ đồng. Đây cũng là ngân hàng có nợ xấu tăng nhiều nhất, về con số tuyệt đối (5.430 tỷ đồng). VPBank cũng tăng tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ vay hợp nhất từ mức 4,57% hồi đầu năm lên 5,25% ở thời điểm ngày 30/06/2022. Tính riêng trên ngân hàng mẹ, tỷ lệ này cũng tăng từ mức 2,01% đầu năm lên 2,83%.
Một loạt các ngân hàng khác cũng có nợ xấu tăng mạnh bao gồm SHB (55,3%), MBB (52,3%), VPBank (27%), Kết quả thống kê 27 ngân hàng niêm yết của FiinGroup cho thấy tỷ lệ nợ xấu nội bảng tăng lên 1,42%, chưa bao gồm các khoản nợ tái cơ cấu do dịch Covid-19.
Tính đến ngày 30/6/2022, tổng nợ xấu nội bảng của 27 ngân hàng ở mức gần 146,2 nghìn tỷ đồng, tăng 17,5% so với đầu năm. Trong khi đó, tổng nợ nhóm 5, tức nợ có khả năng mất vốn tính đến cuối tháng 6 cũng tăng tới 29,35% so với đầu năm, lên hơn 80,3 nghìn tỷ đồng, chiếm 55% tổng nợ xấu, so với tỷ trọng 49,9% hồi đầu năm. Trong cơ cấu nợ xấu, có sự dịch chuyển rõ ràng từ nợ dưới chuẩn (-11%) sang nợ nghi ngờ (+20%) và nợ có khả năng mất vốn (+40%).
Với thực tế trên đây, khi khoản báo lãi nghìn tỷ còn ở tương lai mà nợ xấu đã đến ngay trước mắt thì không ít người lo ngại, các ngân hàng báo lãi nhưng thực chất áp lực nợ xấu trong tương lai là rất lớn.
TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, dự báo nợ xấu nội bảng năm 2022 sẽ được đẩy lên mức 2% và nợ xấu gộp ở mức khoảng 6%. Đặc biệt, khi Thông tư 14 hết hiệu lực, đương nhiên nợ xấu sẽ tăng vì không còn được chuyển nhóm nợ.
Điều tạm yên tâm là tỷ lệ bao phủ nợ xấu toàn ngành đã tăng mạnh trong vòng 6 năm qua, từ mức 66% cuối năm 2016 lên 150% nhờ trích lập dự phòng rủi ro của các ngân hàng thương mại niêm yết. Có những ngân hàng tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt mức cao kỷ lục từ trước tới nay như Vietcombank đạt 506%, BIDV đạt 219%, ACB đạt 210%...
Tags:
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Lãi suất thẻ tín dụng tăng nhanh, gần 40%/năm; cho vay tiêu dùng vào mùa tăng tốc; giá USD sát mức kỷ lục... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Dù tín dụng dành cho doanh nghiệp SME đã tăng trưởng, nhưng dòng vốn vẫn “nhỏ giọt” so với nhu cầu thực tế. Trong bối cảnh đó, ý tưởng xây dựng ngân hàng số chuyên biệt cho SME đang nổi lên như một hướng đi thực tế và đầy triển vọng.
(VNF) - Các ngân hàng dừng giao dịch thanh toán, rút tiền qua tài khoản thanh toán, thẻ với khách sử dụng giấy tờ tùy thân là hộ chiếu từ 1/1/2026.
(VNF) - Theo ông Lê Hoài Ân, động thái nâng lãi suất thẻ tín dụng của các ngân hàng trong thời gian gần đây xuất phát từ bài toán tối ưu biên lãi ròng (NIM).
(VNF) - Giá USD tự do tăng tới hơn 100 đồng, áp sát mốc kỷ lục 27.960 đồng/USD được thiết lập vào đầu tháng 11. Trong khi đó, giá USD tại kênh ngân hàng đứng yên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất thẻ tín dụng, mức cao nhất gần 40%/năm. Người dùng cần thận trọng để tránh phát sinh chi phí và nguy cơ mang nợ.
(VNF) - Trong bối cảnh đầu tư cá nhân bùng nổ, sự khác biệt lớn nhất không còn nằm ở sản phẩm, mà ở trải nghiệm và mức độ cá nhân hoá. Thay vì chú trọng tìm kiếm kênh đầu tư sinh lợi hấp dẫn, hiện nay, góc nhìn của nhà đầu tư chuyển thành “đâu là giải pháp phù hợp với gu đầu tư của tôi?”.
(VNF) - Việt Nam hiện có 125 triệu thẻ thanh toán, nhưng chỉ 13 triệu thẻ tín dụng, một khoảng trống lớn trong nhu cầu tiêu dùng – trả góp của người Việt vẫn chưa được đáp ứng.
(VNF) - Ngày 19/11/2025 – Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, HoSE: NAB) và Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu (Global Climate Partnership Funds – GCPF) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai một loạt hành động có tính chiến lược: ký kết thỏa thuận hợp tác với Cục Thuế để đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai và ra mắt ứng dụng MyShop Pro - Giải pháp quản lý bán hàng toàn diện dành cho tiểu thương và hộ kinh doanh.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị, hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng phải đặt trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát, chế tài nghiêm minh để bảo vệ người mua bảo hiểm.
(VNF) - Các ngân hàng đang tăng tốc ứng phó để bảo vệ khách hàng. Hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận đã giúp ngăn chặn hàng trăm ngàn giao dịch đáng ngờ.
(VNF) - Nhiều ngân hàng nâng lãi suất tiết kiệm lên 8%/năm, có nhà băng áp dụng mức lãi suất 9%/năm dành cho khách hàng gửi tiết kiệm số tiền lớn.
(VNF) - Từ hơn 200 đề xuất, 5 startup từ Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và Indonesia được các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn tài chính Shinhan lựa chọn để bước vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, hướng đến giải quyết các bài toán lớn của ngành ngân hàng.
(VNF) - Theo danh sách mới công bố, PYN ELITE FUND (NON-UCITS) không còn là cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ của Ngân hàng TMCP Quân đội (MB).
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng đang dần khởi sắc. Các ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm cuối năm.
(VNF) - Theo Thông tư 30/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) và Giấy chứng nhận căn cước chính thức không còn được xem là giấy tờ hợp lệ đối với công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.
(VNF) - Cuộc đua tăng lãi suất huy động đang khá sôi động. Lãi suất tiết kiệm thông thường tại một số nhà băng đã lên mức gần 7%/năm.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
